انجام آزمایش انعقاد خون یکی از آزمایش‌های ضروری است. لخته شدن خون از خونریزی بیش از حد در هنگام جراحت یا بریدگی پوست جلوگیری می‌کند. اما خونی که در رگ های شما جریان دارد نباید لخته شود. اگر لخته در رگ ایجاد شود، ممکن است از طریق جریان خون به قلب، ریه ها یا مغز منتقل شوند. این موضوع باعث حمله قلبی، سکته مغزی یا حتی مرگ شود.

آزمایش انعقاد خون توانایی لخته شدن خون و مدت زمان لخته شدن آن را اندازه گیری می‌کنند. این آزمایش می تواند به پزشک کمک کند تا خطر خونریزی بیش از حد یا ایجاد لخته (ترومبوز) را در رگ های خونی ارزیابی کند. برای انجام این آزمایش در منزل یا محل کار درخواست بدهید.

آزمایش انعقاد خون مانند بیشتر آزمایش های خون هستند و حداقل عوارض جانبی و خطر را دارند. متخصص نمونه خون را می گیرد و برای آزمایش و آنالیز آن را به آزمایشگاه می فرستد.

هدف از آزمایش انعقاد خون

اختلالات انعقادی می تواند منجر به خونریزی های خطرناک یا ایجاد لخته شود. اگر پزشک شما مشکوک به اختلال انعقادی باشد، ممکن است یک یا چند آزمایش انعقاد خون را تجویز کند. این آزمایش‌ها پروتئین های انعقادی مختلف و نحوه عملکرد آنها را اندازه گیری می کنند.

مشاهده بیشتر: لیست پزشک متخصص قلب

شرایطی که می تواند باعث بروز مشکلات انعقادی شود عبارتند از:

بیماری کبدی
ترومبوفیلی، یا لخته شدن بیش از حد
هموفیلی، یا ناتوانی ایجاد لخته طبیعی

آزمایش انعقاد خون برای نظارت بر افرادی که از داروهایی استفاده می کنند که توانایی لخته شدن را تحت تأثیر قرار می دهند، مفید است. همچنین این تست ها گاهی قبل از انجام عمل جراحی توصیه می شود.

انواع آزمایش انعقاد خون

انواع مختلفی از آزمایش های انعقادی وجود دارد. در ادامه با برخی از این آزمایش‌ها آشنا می‌شویم.

۱) شمارش کامل خون (CBC)

پزشک تست (CBC) را به عنوان بخشی از روتین فیزیکی شما تجویز می‌کند. کم خونی یا تعداد کم پلاکت، می تواند منجر به اختلال در لخته شدن شود. بنابراین نتایج این آزمایش می تواند هشداردهنده باشد.

۲) سنجش فاکتور V

این آزمایش فاکتور V را که در لخته شدن نقش دارد، اندازه گیری می کند. سطوح پایین و غیرطبیعی این فاکتور ممکن است نشان دهنده بیماری کبدی، فیبرینولیز اولیه (تجزیه لخته ها) یا انعقاد داخل عروقی منتشر (DIC) باشد.

3) سطح فیبرینوژن

فیبرینوژن پروتئینی است که توسط کبد ساخته می‌شود. این آزمایش میزان فیبرینوژن موجود در خون را اندازه گیری می‌کند. نتایج غیرطبیعی ممکن است نشانه خونریزی بیش از حد، فیبرینولیز یا جدا شدن جفت از دیواره رحم باشد. نام های دیگر این آزمایش شامل فاکتور I و تست هیپوفیبرینوژنمی است.

4) زمان پروترومبین

پروترومبین پروتئین دیگری است که توسط کبد تولید می‌شود. آزمایش زمان پروترومبین (PT) کیفیت و مدت زمان لخته شدن خون را اندازه گیری می‌کند. این زمان به طور معمول حدود 25 تا 30 ثانیه طول می کشد، که اگر داروهای رقیق کننده خون مصرف کنید ممکن است انعقاد خون بیشتر هم طول بکشد.

دلایل دیگری که منجر به نتایج غیر طبیعی می‌شود شامل هموفیلی، بیماری کبدی و سوء جذب است. همچنین برای نظارت در مورد افرادی که داروهای تاثیرگذار بر روی فرآیند لخته شدن مصرف می کنند مانند وارفارین (کومادین) سودمند است.

نتایج این تست در عرض چند ثانیه حاصل می شود. گاهی اوقات در آزمون PT از محاسبه ای به نام نسبت نرمال شده بین المللی (INR) به منظور مقایسه نتایج آزمایشگاه های مختلف استفاده می‌شود.

پزشک شما معمولاً آزمایش PT را به همراه آزمایش انعقادی دیگری به نام زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال (aPTT) تجویز می‌کند.

5) تعداد پلاکت ها

پلاکت ها سلول هایی هستند که به لخته شدن خون کمک می‌کنند. اگر در حال شیمی درمانی هستید، داروهای خاصی مصرف می کنید، یا انتقال خون داشته اید، ممکن است تعداد پلاکت های شما به طور غیرطبیعی پایین باشد. از دلایل دیگر تعداد پایین پلاکت می توان به بیماری سلیاک، کمبود ویتامین K و لوکمی اشاره کرد.

6) زمان ترومبین

تست زمان ترومبین کیفیت عملکرد فیبرینوژن را اندازه گیری می‌کند. نتایج غیر طبیعی ممکن است به دلیل اختلالات ارثی فیبرینوژن، بیماری های کبدی، برخی سرطان ها و مصرف داروهایی باشد که بر فرآیند لخته شدن خون تأثیر می‌گذارند.

7) زمان خونریزی

این آزمایش سرعت بسته شدن رگ های خونی کوچک پوستی و توقف خونریزی را بررسی می‌کند و از سایر آزمایش های خون متفاوت است.

یک دستبند فشار خون بر روی بازو قرار می‌گیرد و باد می‌شود. پرسنل درمانی دو بریدگی کوچک در ناحیه تحتانی بازوی شما ایجاد می‌کند. این بریدگی‌ها عمیق نخواهند بود و به طور کلی مانند خراش هستند.

وقتی باد از دستبند خارج می‌شود، آن را جدا کرده و هر 30 ثانیه یکبار کاغذ بلات را به سرعت بر روی محل بریدگی ها قرار می دهند تا زمانی که خونریزی کاملا متوقف شود.

خونریزی معمولاً بین یک تا نه دقیقه طول می‌کشد. این آزمایش کاملا ایمن است و عوارض جانبی یا خطرات کمی را به همراه دارد.

آزمایش انعقاد خون چگونه انجام می شود؟

آزمایش انعقاد خون مشابه با بیشتر آزمایش‌های خون انجام می‌شود. ممکن است لازم باشد مصرف برخی از داروها را قبل از انجام آزمایش قطع کنید. هیچ آماده سازی دیگری لازم نیست.

پرسنل درمان قسمتی از پشت دست یا قسمت داخلی آرنج شما را استریل می کند. سپس یک سوزن را وارد رگ می کنند. اغلب افراد یک سوزش جزئی را احساس می کنند. پس از خونگیری احتمالا در محل ورود سوزن یک باند قرار می دهند.

به طور کلی عوارض جانبی آزمایش انعقادی بسیار جزئی است. ممکن است در محل آسیب دیده کمی احساس درد یا کوفتگی داشته باشید. این خطرات شامل منگی، درد و عفونت است.

اگر خونریزی بیش از حد داشته باشید، این روش با دقت کنترل می شود. نمونه خون برای آنالیز به آزمایشگاه ارسال می شود.

نتایج آزمایش انعقاد خون

نتایج حاصل از آزمایش انعقاد خون خونی از آزمایشگاه برای پزشک شما ارسال می شود. مقادیر گزارش شده ممکن است از یک آزمایشگاه به آزمایشگاه دیگر متفاوت باشد، بنابراین بهتر است از پزشک خود بخواهید که نتایج را بریتان تفسیر کند. اگر پزشک شما یک اختلال انعقادی را تشخیص دهد، روش درمانی بستگی به تشخیص وی متغیر است.

شما عزیزان برای کسب اطلاعات در مورد آزمایش انعقاد خون می‌توانید از راهنمایی‌های لیست دکتر خون استفاده کنید.