آناتومی مغز انسان؛ حقایق جالبی دربارۀ مغز که خوب است بدانید

به راستی مغز چیست؟ همین حالا هم که در حال مطالعه این نوشتار هستید از این عضو مهم که فرمانده کل قوا بدن‌تان محسوب می‌شود کمک می‌گیرید و او به شما و اندام تحت کنترل خود دستور داده که مشغول مطالعه این مطالب باشید چرا که حتما برای شما مفید فائده خواهد بود پس با ما همراه باشید تا بیشتر با آناتومی مغز انسان آشنا شوید.. .

بیشتر بدانید: روش‌های تحریک مغز و تاثیر آن در سلامت مغزی

قرن‌هاست که دانشمندان و فیلسوفان مجذوب مغز بوده‌اند، اما تا همین اواخر مغز را تقریباً غیرقابل درک می‌دانستند. اما اکنون مغز شروع به چشم پوشی از اسرار خود کرده است. به دلیل سرعت فزاینده تحقیقات در علوم عصبی و رفتاری و توسعه تکنیک‌های تحقیقاتی جدید، دانشمندان در 10 سال گذشته نسبت به تمام قرن‌های گذشته اطلاعات بیشتری در مورد مغز کسب کرده‌اند. در نتیجه کنگره دهه 1990 را دهه مغز نامید. در خط مقدم تحقیقات بر روی مغز و سایر عناصر سیستم عصبی، موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی (NINDS) قرار دارد که مطالعات علمی را در ایالات متحده و سراسر جهان انجام می‌دهد و از آن حمایت می‌کند.

این مقاله از مجله درمانکده اطلاعات مقدمه‌ای اساسی برای آناتومی مغز انسان است. ممکن است به شما کمک کند بفهمید مغز سالم چگونه کار می‌کند، چگونه آن را سالم نگه دارید، و وقتی مغز بیمار یا ناکارآمد است چه اتفاقی می‌افتد.

بیشتر بدانید: اسکن مغز چیست و به تشخیص و درمان چه بیماری‌های جسمی و روانی کمک می‌کند؟

مغز چیست؟

مغز، (Brain) توده بافت عصبی در انتهای قدامی یک موجود زنده است و اطلاعات حسی را یکپارچه و پاسخ‌های حرکتی را هدایت می‌کند. در مهره‌داران بالاتر نیز مرکز یادگیری است. مغز انسان تقریباً 1.4 کیلوگرم (3 پوند) وزن دارد و از میلیاردها سلول به نام نورون تشکیل شده است. اتصالات بین نورون‌ها که به عنوان سیناپس شناخته می‌شوند، پیام‌های الکتریکی و شیمیایی را قادر می‌سازند که از یک نورون به نورون بعدی در مغز منتقل شوند، فرآیندی که زیربنای عملکردهای حسی اساسی است و برای یادگیری، حافظه و شکل گیری فکر و سایر فعالیت‌های شناختی حیاتی است. در مهره‌داران پایین‌تر، مغز لوله‌ای است و شبیه مرحله اولیه رشد مغز در مهره‌داران بالاتر است.

از سه ناحیه مجزا تشکیل شده است: مغز عقبی، مغز میانی و مغز جلویی. اگرچه مغز مهره داران بالاتر در طول رشد جنینی دستخوش تغییرات قابل توجهی می‌شود، این سه ناحیه هنوز قابل تشخیص هستند. مغز انسان مرکز فرماندهی سیستم عصبی انسان است. سیگنال‌هایی را از اندام‌های حسی بدن دریافت می‌کند و اطلاعات را به ماهیچه‌ها ارسال می‌کند. مغز انسان ساختار اولیه مشابه مغز پستانداران دیگر را دارد، اما نسبت به اندازه بدن از مغز بسیاری از پستانداران دیگر مانند: دلفین‌ها، نهنگ‌ها و فیل‌ها بزرگ‌تر است.

ساختار مغز

مغز بزرگ‌ترین قسمت مغز است که 85 درصد وزن اندام را تشکیل می‌دهد. سطح خارجی مشخص و عمیقاً چروکیده قشر مغز است. این مغز است که انسان را بسیار قدرتمند می‌کند. حیواناتی مانند: فیل‌ها، دلفین‌ها و نهنگ‌ها در واقع مغز بزرگ‌تری دارند، اما انسان‌ها پیشرفته‌ترین مغز را دارند. ظرفیت آن در داخل جمجمه ما، با چین‌های عمیقی که به طور هوشمندانه سطح کل قشر را به حداکثر می‌رسانند، بسته‌بندی شده است.

آناتومی مغز دارای دو نیمه یا نیم‌کره است که بیشتر به چهار ناحیه یا لوب تقسیم می‌شوند. لوب‌های پیشانی که در پشت پیشانی قرار دارند با گفتار، تفکر، یادگیری، احساسات و حرکت درگیر هستند. بنابراین پشت آن‌ها لوب‌های جداری قرار دارند که اطلاعات حسی مانند: لمس، دما و درد را پردازش می‌کنند. در قسمت پشتی مغز لوب‌های پس سری قرار دارند که با بینایی سروکار دارند. در نهایت، لوب‌های تمپورال در نزدیکی شقیقه‌ها وجود دارند که با شنوایی و حافظه درگیر هستند.

بیشتر بخوانیم: غش کردن یا سنکوپ چیست و چرا غش می‌کنیم؟

سلول‌های مغز

• مغز از دو نوع سلول تشکیل شده است: سلول‌های عصبی (nerve cells) (نورون‌ها) و سلول‌های گلیا.

سلول‌های عصبی

نورون‌ها اندازه‌ها و اشکال زیادی دارند، اما همگی از یک جسم سلولی، دندریت و آکسون تشکیل شده‌اند. نورون اطلاعات را از طریق سیگنال‌های الکتریکی و شیمیایی منتقل می‌کند. سعی کنید سیم کشی برق خانه خود را به تصویر بکشید. یک مدار الکتریکی از سیم‌های متعددی تشکیل شده است که به‌گونه‌ای به هم وصل شده‌اند که وقتی یک کلید روشن می‌شود، یک لامپ روشن می‌شود. نورونی که برانگیخته است، انرژی خود را به نورون‌های مجاور خود منتقل می‌کند. نورون‌ها انرژی یا «صحبت» خود را از طریق یک شکاف کوچک به نام سیناپس به یکدیگر منتقل می‌کنند.

یک نورون بازوهای زیادی به نام دندریت دارد که مانند: آنتن‌هایی عمل می‌کنند که پیام‌های سلول‌های عصبی دیگر را دریافت می‌کنند. این پیام‌ها به بدنه سلولی ارسال می‌شوند، که تعیین می‌کند آیا پیام باید همراه باشد یا خیر. پیام‌های مهم به انتهای آکسون منتقل می‌شود، جایی که کیسه‌های حاوی انتقال دهنده‌های عصبی به سیناپس باز می‌شوند. مولکول‌های انتقال‌دهنده عصبی از سیناپس عبور می‌کنند و در گیرنده‌های خاصی روی سلول عصبی گیرنده قرار می‌گیرند که آن سلول را تحریک می‌کند تا پیام را منتقل کند.

توضیحات تصویر: سلول‌های عصبی از یک جسم سلولی، دندریت و آکسون تشکیل شده‌اند. نورون‌ها با تبادل انتقال دهنده‌های عصبی در یک شکاف کوچک به نام سیناپس با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.

بیشتر بخوانیم: سندروم پای بی‌قرار چیست؟ علل، علائم، تشخیص و درمان

سلول‌های گلیا

گلیا (کلمه یونانی به معنی چسب) سلول‌های مغزی هستند که تغذیه، محافظت و پشتیبانی ساختاری را برای نورون‌ها فراهم می‌کنند. حدود 10 تا 50 برابر بیشتر از سلول‌های عصبی گلیا وجود دارد و شایع‌ترین نوع سلول‌های درگیر در تومورهای مغزی هستند. آستروگلیا یا آستروسیت‌ها مراقب هستند آن‌ها سد خونی مغز را تنظیم می‌کنند و به مواد مغذی و مولکول‌ها اجازه می‌دهند با نورون‌ها تعامل داشته باشند.

بیشتر بدانید: پارکینسون چه بیماری است؟

آن‌ها هموستاز، دفاع عصبی و ترمیم، تشکیل اسکار را کنترل می‌کنند و هم‌چنین بر تکانه‌های الکتریکی تأثیر می‌گذارند. سلول‌های الیگودندروگلیا ماده‌ای چرب به نام میلین ایجاد می‌کنند که آکسون‌ها را عایق می‌کند و به پیام‌های الکتریکی اجازه می‌دهد سریع‌تر حرکت کنند. سلول‌های اپاندیمال بطن‌ها را می‌پوشانند و مایع مغزی نخاعی (CSF) ترشح می‌کنند. میکروگلیا سلول‌های ایمنی مغز هستند که از آن در برابر مهاجمان محافظت می‌کنند و زباله‌ها را تمیز می‌کنند. سیناپس‌ها را هم هرس می‌کنند.

لوب های پیشانی

جداری، گیجگاهی و پس سری چهار لوب تشکیل دهنده مخ هستند. لوب‌های پیشانی (Forehead lobes) که مستقیماً در پشت پیشانی قرار دارند، بزرگ‌ترین لوب‌های مغز انسان هستند. لوب‌های فرونتال در درجه اول مسئول کنترل زبان، عملکرد حرکتی و فرآیندهای شناختی مختلف از جمله خودآگاهی، خلق و خو، عاطفه، حافظه، توجه و هم‌چنین استدلال اجتماعی و اخلاقی هستند.

بیشتر بخوانیم: در مورد آزمایش مایع مغزی نخاعی (CFS) چه می دانید؟

 لوب فرونتال

در لوب فرونتال (Frontal lobe) ناحیه بروکا قرار دارد که مسئول تولید گفتار است. در لوب‌های جداری که در نزدیکی مرکز مغز بین لوب‌های پیشانی و پس سری قرار دارند، مسئول تفسیر عملکردهای حسی و حافظه مختلف هستند.

لوب‌های تمپورال

در واقع لوب‌های تمپورال (Temporal lobes) که معمولاً به آن نئوکورتکس می‌گویند، نزدیک به قاعده جمجمه قرار دارد. در لوب گیجگاهی ناحیه ورنیکه قرار دارد که به افراد امکان می‌دهد زبان گفتاری و نوشتاری را بفهمند. لوب گیجگاهی علاوه بر پردازش گفتار، اطلاعات حسی را نیز پردازش می‌کند که به حفظ خاطرات، زبان‌ها و احساسات کمک می‌کند.

لوب پس سری

این لوب، لوب چهارم و آخر مخ، لوب پس سری (Lobe behind the head) است که کوچک‌ترین لوب مخ است و قسمت دمی مغز را تشکیل می‌دهد. وظیفه اصلی لوب اکسیپیتال تفسیر اطلاعات بصری است.

مخچه در آناتومی مغز

بزرگ‌ترین مغز عقبی مخچه (Cerebellum) است. با دریافت اطلاعات حرکتی از هر دو قشر مغز و ساختارهای اسکلتی عضلانی بدن، مخچه این سیگنال‌ها را برای حفظ راه رفتن و وضعیت بدن انسان در حرکت هماهنگ می‌کند. اگرچه مخچه به خودی خود انقباض عضلانی را آغاز نمی‌کند، اما با کنترل تون عضلانی به پالایش و دقت فعالیت حرکتی کمک می‌کند. مخچه علاوه بر نقشی که در کنترل تعادل و تنظیم حرکت حرکتی دارد، در تنظیم ترس و سایر عملکردهای شناختی مانند توجه، زبان و پاسخ انسان به لذت نیز نقش دارد.

بیشتر بخوانیم: از سندروم تونل کارپال چه می دانید؟

ساقه مغز که جزو مهمی از آناتومی مغز انسان است

مخچه و نخاع توسط ساقه مغز(Brainstem) به نیم‌کره‌های مغز متصل می‌شوند. ساقه مغز را می‌توان به چهار بخش مجزا طبقه بندی کرد که شامل دیانسفالون، مغز میانی، پونز و بصل النخاع است. دیانسفالون که بالاترین بخش ساقه مغز است، به چهار قسمت تقسیم می‌شود که شامل اپی تالاموس (Epithalamus)، ساب تالاموس (Subthalamus)، هیپوتالاموس (Hypothalamus) و تالاموس (Thalamus) می‌شود.

ساقه مغز این عملکردهای حیاتی بدن را کنترل می‌کند:

• نفس کشیدن
• آگاهی
• عملکرد قلب
• حرکات غیر ارادی عضلات
• قورت دادن
• حرکت چشم و دهان
• رله حسی (درد، گرما، صدا و…)
• گرسنگی

تالاموس

 که بزرگ‌ترین بخش دیانسفالون است، به عنوان یک نقطه رله برای تمام اطلاعات حسی که وارد قشر مغز می‌شود و در نهایت برای پردازش به مغز منتقل می‌شود، عمل می‌کند. هیپوتالاموس هم‌چنین اطلاعات حسی دریافتی را پردازش می‌کند. با این حال، تمام اطلاعات پردازش شده توسط هیپوتالاموس از سیستم عصبی خودمختار (ANS) مشتق شده است.

هیپوتالاموس 

در نتیجه، هیپوتالاموس علاوه بر حفظ دمای بدن فرد، عادات غذایی، رفتار جنسی و الگوهای خواب را حفظ می‌کند. علاوه بر این، ترشحات غده هیپوفیز، که از یک گسترش رو به پایین هیپوتالاموس ایجاد می‌شود، توسط هیپوتالاموس کنترل می‌شود.

مغز میانی

 که دیانسفالون را به پلک متصل و حرکت چشم را کنترل می‌کند، در حالی که مغز میانی (Midbrain) در تنظیم حرکات چشم و صورت، شنوایی و تعادل و هم‌چنین تمام اطلاعات حسی پردازش شده توسط اعصاب صورت نقش دارد.

بصل النخاع

 که بین پونز و نخاع قرار دارد و بنابراین پایین‌ترین قسمت ساقه مغز است، عملکردهای خودمختار مانند: تنفس، فشار خون، ریتم قلبی و بلع را کنترل می‌کند. قابل توجه است که مرگ مغزی بیماران در یک محیط بالینی زمانی اعلام می‌شود که تخریب قابل توجهی در بصل النخاع (Medulla oblongata) وجود داشته باشد.

بیشتر بخوانیم: سندروم گیلن باره، نادر اما بسیار جدی

بطن‌ها و مایع مغزی نخاعی

آناتومی مغز دارای حفره‌های توخالی پر از مایع به نام بطن است. در داخل بطن‌ها ساختاری نوار مانند به نام شبکه مشیمیه وجود دارد که مایع مغزی نخاعی (CSF) شفاف بی‌رنگ را می‌سازد. CSF در داخل و اطراف مغز و نخاع جریان دارد تا از آسیب جلوگیری کند. این مایع در گردش به طور مداوم در حال جذب و پر شدن است.

در داخل بطن‌ها در اعماق مغز تولید می‌شود. مایع CSF در داخل مغز و نخاع و سپس خارج به فضای زیر عنکبوتیه گردش می‌کند. محل‌های رایج انسداد: 

1. فورامن مونرو، 
2. قنات سیلویوس، 
3. ابکس.

در اعماق نیم‌کره‌های مغزی دو بطن وجود دارد که بطن‌های جانبی نامیده می‌شوند. هر دوی آن‌ها از طریق یک منفذ جداگانه به نام سوراخ مونرو با بطن سوم متصل می‌شوند. بطن سوم از طریق یک لوله باریک دراز به نام قنات سیلویوس به بطن چهارم متصل می‌شود. از بطن چهارم، CSF به فضای زیر عنکبوتیه جریان می‌یابد. CSF توسط ساختارهای خاصی در سینوس ساژیتال فوقانی به نام پرزهای عنکبوتیه بازیافت (یا جذب) می‌شود. تعادل بین مقدار CSF جذب شده و مقدار تولید شده حفظ می‌شود. اختلال یا انسداد در سیستم می‌تواند باعث ایجاد CSF شود که می‌تواند باعث بزرگ شدن بطن‌ها (هیدروسفالی) یا تجمع مایع در نخاع (سیرنگومیلیا) شود.

جمجمه بخش اصلی آناتومی مغز

مغز در داخل جمجمه (Skull) محافظت می‌شود. جمجمه از هشت استخوان تشکیل شده است. در داخل جمجمه سه ناحیه متمایز وجود دارد: حفره قدامی، حفره میانی و حفره خلفی. متخصصان مغز و اعصاب گاهی اوقات به محل تومور با این عبارات اشاره می‌کنند، به عنوان مثال، مننژیوم حفره میانی.  اعصاب جمجمه ای از ساقه مغز سرچشمه می‌گیرند، از طریق سوراخ‌هایی به نام روزنه از جمجمه خارج می‌شوند و به قسمت‌هایی از بدن می‌روند که عصب‌دهی می‌کنند. ساقه مغز از طریق فورامن مگنوم از جمجمه خارج می‌شود. قاعده جمجمه به 3 ناحیه حفره‌های قدامی، میانی و خلفی تقسیم می‌شود. مانند: کابل‌هایی که از پشت کامپیوتر خارج می‌شوند، تمام شریان‌ها، وریدها و اعصاب از طریق سوراخ‌هایی به نام روزنه از قاعده جمجمه خارج می‌شوند. سوراخ بزرگ وسط (فورامن مگنوم) محل خروج نخاع است.

اعصاب جمجمه

مغز از طریق طناب نخاعی و دوازده جفت اعصاب جمجمه‌ای با بدن ارتباط برقرار می‌کند. ده جفت از دوازده جفت اعصاب جمجمه‌ای که شنوایی، حرکت چشم، احساسات صورت، چشایی، بلع و حرکت ماهیچه‌های صورت، گردن، شانه و زبان را کنترل می‌کنند از ساقه مغز منشا می‌گیرند. اعصاب جمجمه‌ای برای بویایی و بینایی از مغز منشا می‌گیرند.

بیشتر بخوانیم: بیماری ام اس (MS) چیست؟

مننژ

مغز و نخاع توسط سه لایه بافت به نام مننژ پوشیده و محافظت می‌شود. از بیرونی‌ترین لایه به سمت داخل عبارت‌اند از: سخت شامه، ماده عنکبوتیه و پیا ماتر.

دورا ماتر

 غشایی قوی و ضخیم است که داخل جمجمه را نزدیک می‌پوشاند. دو لایه آن، دورا پریوستئال و مننژیال، با هم ترکیب شده و تنها برای تشکیل سینوس‌های وریدی از هم جدا شده‌اند. دورا چین‌ها یا محفظه‌های کوچکی ایجاد می‌کند. دو چین مخصوص دورال، فالک و تنتوریوم وجود دارد. فالک نیم‌کره راست و چپ مغز و تنتوریوم مخچه را از مخچه جدا می‌کند.

ماده آراکنوئید در آناتومی مغز انسان

 غشایی نازک و تار مانند است که تمام آناتومی مغز را می‌پوشاند. عنکبوتیه از بافت الاستیک ساخته شده است. فضای بین دورا و غشای عنکبوتیه را فضای ساب دورال می‌نامند.

پیا ماتر

 سطح مغز را به دنبال چین‌ها و شیارهای آن در آغوش می‌گیرد. پیا ماده دارای رگ‌های خونی زیادی است که به اعماق مغز می‌رسد. فضای بین عنکبوتیه و پیا را فضای زیر عنکبوتیه می‌گویند. اینجا جایی است که مایع مغزی نخاعی حمام می‌کند و مغز را بالشتک می‌کند.

دانستنی‌های کوتاه و جالب در مورد آناتومی مغز و هر آنچه که تاکنون در مورد این عضو مهم بدن نمی‌دانستید

• به گفته موسسه عصبی دنت، مغز نمی‌تواند چند کار را انجام دهد. در عوض، بین وظایف جابه‌جا می‌شود، که خطاها را افزایش می‌دهد و کارها را طولانی‌تر می‌کند.
• مغز انسان در سال اول زندگی سه برابر می‌شود و در حدود 25 سالگی به بلوغ کامل می‌رسد.
• بر اساس طب نورث وسترن، مغز 60 درصد چربی دارد.
• مغز حدود 2 درصد از کل وزن بدن را تشکیل می‌دهد، با این حال 20 درصد از خون ما را دریافت می‌کند و از 20 درصد از کل کالری دریافتی ما استفاده می‌کند.
• اگر برای شمارش هر سلول مغز در یک مغز یک ثانیه وقت صرف کنید، شمارش همه آن‌ها بیش از 3000 سال طول می‌کشد.
• مغز انسان می‌تواند 23 وات برق تولید کند که برای سوخت یک لامپ کوچک کافی است.
• مغز بالغ به طور متوسط ​​حدود 100 میلیارد سلول مغزی دارد. هر کدام به حدود 1000 نفر دیگر متصل هستند. این 100 تریلیون اتصال است.

• مغز یک عضو اجتماعی است:

مغز ما برای بقا و رشد نیاز به تحریک و ارتباط دارد. مغزی بدون ارتباط با مغزهای دیگر و بدون چالش کافی کوچک می‌شود و در نهایت می‌میرد علاوه بر این، محیط اولیه آناتومی مغز انسان مدرن ماتریس روابط اجتماعی ما است. در نتیجه، روابط حمایتی نزدیک باعث تحریک احساسات مثبت، انعطاف پذیری عصبی و یادگیری می‌شود. به همین دلیل است که معلمان باید تجربیات اجتماعی مثبتی را در کلاس درس ایجاد کنند.

از منظر عصب‌بیولوژیکی، موقعیت معلم بسیار شبیه جایگاه والدین در ساختن مغز کودک است. نشان داده شده است که خوش‌بینی، تشویق و بهره‌مندی از شک و تردید به کسی تأثیر مثبتی بر عملکرد دارد و همین‌طور توجه مثبت و دلسوزانه به دانش‌آموزان. ترویج برنامه‌های یادگیری اجتماعی-عاطفی که تعارض دانش آموزان را کاهش می‌دهد و جو اجتماعی مثبتی را در کلاس ایجاد می‌کند برای یادگیری بسیار ارزشمند است.

• مغز یک بزرگسال تغییر نخواهد کرد:

تا چند سال پیش، دانشمندان فکر می‌کردند یک چیز مسلم است: آناتومی مغز یک بزرگسال تغییر نخواهد کرد. اما امروزه می‌دانیم که مغز تا سنین بالا دائماً در حال تغییر و تحول است. برخی از عصب‌شناسان حتی با ماهیچه‌ای که قابل تمرین است مقایسه می‌کنند. این ایده که مغز برای تمام عمر قادر به یادگیری است، از دیدگاه علمی غیرقابل انکار است.

اگر این‌طور نبود، انسان‌ها نمی‌توانستند بر طیف گسترده‌ای از چالش‌هایی که در طول زندگی خود با آن‌ها مواجه می‌شویم غلبه کنند. به عنوان مثال، حتی در سنین بالا می‌توانیم یک زبان خارجی و یوگا یاد بگیریم، می‌توانیم چهره و صدای یک همکار جدید یا مسیر رسیدن به یک پیتزا فروشی جدید را به خاطر بسپاریم. با این حال، بسیاری از دانشمندان تصور می‌کنند که تأثیرات کوچینگ تنها بر روی وظیفه‌ای که در حال آموزش است تأثیر می‌گذارد.

• ما دو مغز داریم:

نیم‌کره‌های مغزی از یکدیگر متمایز شده‌اند و عملکردها و مهارت‌های خاصی را توسعه داده‌اند. به طور کلی، نیم‌کره چپ در پردازش زبان، تفکر خطی و عملکرد اجتماعی پیشتاز است در حالی که نیم‌کره راست در پردازش بصری-فضایی، احساسات قوی و تجربه خصوصی تخصص دارد. با این حال، بیشتر وظایف شامل مشارکت هر دو نیم‌کره است. بنابراین، درک چگونگی مشارکت هر دو در زمینه کلاس درس مهم است.

معلمان خوب به طور شهودی این را در دانش آموزان خود درک می‌کنند و به دنبال ایجاد تعادل بین ابراز احساسات و شناخت هستند و دانش آموزان بیش از حد منطقی را تشویق می‌کنند تا از احساسات خود آگاه و کشف کنند و در عین حال به دانش آموزان مضطرب کمک می‌کنند تا توانایی‌های شناختی نیم‌کره چپ خود را برای تنظیم احساسات خود توسعه دهند. داستان سرایی می‌تواند در اینجا کمک کند، زیرا داستان‌ها می‌توانند به عنوان ابزار سازمان‌دهی قدرتمندی برای یکپارچه سازی شبکه‌های عصبی عمل کنند. داستانی که به خوبی گفته شود، حاوی تضادها، راه حل‌ها و افکاری با عواطف باشد، مغزها را شکل می‌دهد و افراد را به هم متصل می‌کند.

بیشتر بخوانیم: درمان انواع سردرد ؛ دردی که به سر همه اومده!

• یادگیری اولیه قدرتمند است:

بسیاری از مهم‌ترین یادگیری‌های عاطفی و بین فردی ما در چند سال اول زندگی ما اتفاق می‌افتد، زمانی که شبکه‌های عصبی ابتدایی ما کنترل می‌شوند. تجربیات اولیه ساختارها را به گونه‌ای شکل می‌دهد که تأثیر مادام‌العمر بر سه مورد از حیاتی‌ترین حوزه‌های یادگیری ما دارد: دلبستگی، تنظیم هیجانی و عزت نفس. این سه حوزه یادگیری توانایی‌های ما را برای ارتباط با دیگران، مقابله با استرس و احساس این‌که ارزش داریم را ایجاد می‌کند.

شرایطی که می‌توانند بر روی ساختار مغز انسان تاثیر بگذارند

مغز در آناتومی مغز هم‌چنین می‌تواند تحت تأثیر تعدادی از شرایط و آسیب قرار گیرد. بر اساس گزارش موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی، بیش از 600 نوع بیماری عصبی وجود دارد. برخی از شرایطی که می‌توانند بر مغز و عملکرد آن تأثیر بگذارند عبارت‌اند از:

• تومورهای مغزی
• بیماری‌های عروق مغزی مانند: سکته مغزی و زوال عقل عروقی
• اختلالات تشنجی مانند: صرع
• بیماری‌های دژنراتیو مانند: بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون
• اختلالات رشدی مانند: فلج مغزی
• بیماری‌های عفونی مانند: زوال عقل ایدز
• بیماری‌های متابولیک مانند: بیماری گوچر
• بیماری‌های نوروژنتیک از جمله بیماری هانتینگتون و دیستروفی عضلانی
• ضربه‌هایی مانند: آسیب سر و آسیب نخاعی

با مطالعه مغز و کسب اطلاعات بیشتر در مورد آناتومی و عملکرد آن، محققان می‌توانند درمان‌ها و استراتژی‌های پیشگیرانه جدیدی را برای شرایطی که بر مغز تاثیر می‌گذارند توسعه دهند.

محافظت از آناتومی مغز 

شما نمی‌توانید ژنتیک یا برخی عوامل خطر دیگر را تغییر دهید. اما مهم است که اقداماتی را برای کمک به محافظت از سلامت مغز خود انجام دهید.

رژیم غذایی و ورزش

تحقیقات نشان می‌دهد که فعالیت بدنی منظم برای سلامت آناتومی مغز ضروری است. به عنوان مثال، این ورزش می‌تواند به تاخیر در پیری مغز و هم‌چنین بیماری‌های دژنراتیو مانند: آلزایمر، دیابت و مولتیپل اسکلروزیس کمک کند. هم‌چنین با بهبود توانایی‌های شناختی و حافظه همراه است. به‌طور مشابه، یک رژیم غذایی مغذی و متعادل که شامل اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین‌ها و آنتی اکسیدان‌ها باشد برای عملکرد مغز ( هم‌چنین سلامت کلی) مهم است.

استفاده از لوازم ایمنی

برای محافظت از آناتومی مغز در برابر آسیب، به عنوان مثال، استفاده از کلاه ایمنی هنگام شرکت در فعالیت‌های فیزیکی که خطر برخورد یا سقوط را به همراه دارد، و همیشه بستن کمربند ایمنی هنگام رانندگی یا سوار شدن در ماشین ضروری است.

خواب کافی

خواب هم‌چنین می‌تواند نقش مهمی در سلامت مغز و سلامت روان داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند که خواب در واقع می‌تواند در ایجاد و حفظ برخی از بیماری‌های روانپزشکی از جمله اضطراب، افسردگی و اختلال دوقطبی نقش داشته باشد.

فعالیت ذهنی برای سلامتی آناتومی مغز

شواهد هم‌چنین نشان می‌دهد که درگیر ماندن از نظر ذهنی نیز می‌تواند نقش مهمی در محافظت از مغز شما در برابر برخی شرایط تخریبی داشته باشد. فعالیت‌هایی که ممکن است کمک کند شامل یادگیری چیزهای جدید و فعال ماندن از نظر اجتماعی باشد.

سوالات متداول

بیشتر بخوانیم: نشانه ها، علائم و راه های درمان میگرن

به طور مشابه، انتقال سیگنال در سیناپسیس را می‌توان با افسردگی طولانی مدت (LTD) کاهش داد. در طول فرآیندهای یادگیری، پسوندها روی نورون‌ها رشد می‌کنند. سیناپس‌ها در انتهای این پسوندها قرار دارند. هنگامی که رشد سیناپس بر اساس رشد همبستگی همه اجزای سیناپسی باشد، می‌تواند برای مدت طولانی ثابت بماند. در طول فرآیندهای یادگیری، پسوندها روی نورون‌ها رشد می‌کنند. سیناپس‌ها در انتهای این پسوندها قرار دارند. با این حال، انتقال سیگنال‌ها را نمی‌توان فقط تقویت یا تضعیف کرد. هم‌چنین می‌توان آن را در وهله اول فعال یا به طور کامل متوقف کرد. به عنوان مثال، دانشمندان علوم اعصاب امروزه می‌دانند که سیناپس‌ها را می‌توان به طور کامل بازسازی یا از بین برد، حتی در آناتومی مغز بالغ. در چند مکان مانند: سیستم بویایی، سلول‌های عصبی جدید می‌توانند در تمام طول زندگی فرد تشکیل شوند.

بنابراین اغراق نیست که ادعا کنیم مغز ما یک سایت ساخت و ساز مادام العمر است. تثبیت و زوال، ایجاد و کاهش، قدرتی که با آن سیگنال‌ها بین سلول‌های عصبی ارسال می‌شود دائماً تنظیم می‌شود. یک روش ساده‌تر برای نگریستن به آن این است که تصور کنیم وقتی مغز چیزی را ذخیره می‌کند، انتقال سیگنال‌ها تقویت می‌شود و وقتی چیزی را فراموش می‌کند ضعیف می‌شود. امروزه بسیاری از عصب شناسان این دیدگاه را دارند که شکل پذیری سیناپسی اساس یادگیری و حافظه است.

نتایج این دیدگاه رایج را به چالش کشید که سلول‌های مغز به طور ناگهانی و غیرقابل برگشت اندکی پس از توقف ضربان قلب آسیب می‌بینند. محققان هیچ نشانه‌ای از هوشیاری را در ساختار مغز مشاهده نکردند و تلاشی هم نکردند. برعکس، محققان مواد شیمیایی را به مغز خوک تزریق کردند که جریان خون را تقلید می‌کرد و هم‌چنین مانع از شلیک نورون‌ها می‌شد. محققان تاکید کردند که مغز خوک را زنده نکردند. با این حال، آن‌ها بخشی از فعالیت سلولی خود را بازیابی کردند.

بیشتر بخوانیم: علائم، نشانه ها و راه های درمان تومور مغزی چیست؟

آناتومی مغز شما واقعاً چه کار می‌کند؟

مغز شما سه کار اصلی دارد.

1. مدیریت عملکردهای ناخودآگاه یا خودکار مانند ضربان قلب، تنفس، هضم و کنترل دمای بدن.
2. مدیریت عملکردهای خودآگاه یا “حرکتی” مانند حرکت، اشاره، تعادل، وضعیت و گفتار.
3. تفکر، احساسات، رفتار و حواس (مانند: بینایی، صدا و لامسه).

مهارت‌های فکر کردن ما را همان چیزی که هستیم می‌سازد.

آن‌ها به ما اجازه می‌دهند با دنیای اطراف خود درگیر شویم. آن‌ها عبارتند از:

• حافظه
• توجه به وظایف در دست
• استدلال
• تصمیم گیری
• حل مشکل
• برنامه ریزی و سازماندهی
• شناخت، به عنوان مثال چهره‌ها، صداها و بوها
• درک گفتار
• واژگان و مهارت‌های زبانی
• یادگیری.

دریابید که چگونه می‌توانیم از مهارت‌های تفکر خود محافظت کنیم

نتیجه‌گیری

ساختار مغز انسان به طرز قابل توجهی پیچیده است و محققان هنوز در حال کشف بسیاری از اسرار نحوه عملکرد ذهن هستند. با درک بهتر نحوه عملکرد بخش‌های مختلف مغز، می‌توانید نحوه تأثیر بیماری یا آسیب را نیز بهتر درک کنید. اگر فکر می‌کنید که علائم بیماری مغزی را تجربه می‌کنید، برای ارزیابی بیشتر می‌توانید از طریق مشاوره آنلاین با پزشک متخصص مغز و اعصاب صحبت کنید. در صورتی که قصد رزرو نوبت آنلاین بهترین دکتر‌ها را دارید می‌توانید به سایت درمانکده مراجعه کنید.