قرص آمی تریپتیلین برای چیست؟ + عوارض، تداخل دارویی و روش مصرف آن

قرص آمی تریپتیلین (Amitriptyline) با نام تجاری الاویل (Elavil) یکی از داروهای پرکاربرد در حوزه روانپزشکی است که به گروه داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای تعلق دارد. این قرص، به عنوان خط اول درمان افسردگی و اضطراب مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، گاهی‌اوقات پزشکان آمی تریپتیلین را برای درمان شب ادراری، میگرن، درد نوروپاتیک و بی‌خوابی تجویز می‌کنند. در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا شما را با فواید، عوارض، تداخل دارویی و روش مصرف این داروی ضد افسردگی بیشتر آشنا کنیم.

اطلاعات شناسنامه‌ای قرص آمی تریپتیلین

عناوین مرتبط با شناسنامه دارو	توضیحات
چکیده راهگشای دارو	این قرص برای درمان افسردگی و اضطراب اساسی تجویز می‌شود. در برخی مواقع، ممکن است پزشک از آن برای درمان میگرن، بی‌خوابی، شب ادراری، دردهای نوروپاتیک و اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی استفاده کند.
نام دارو	قرص آمی تریپتیلین با نام تجاری الاویل (Elavil) به فروش می‌رسد.
بک‌گراند دارو	این قرص برای اولین بار در سال ۱۹۶۰ معرفی شد و از آن زمان تا کنون به عنوان یکی از داروهای موثر در درمان افسردگی و اضطراب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گروه دارو	آمی تریپتیلین به گروه داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای (TCA) تعلق دارد.
ساختار دارو
فرمول شیمیایی دارو	C20H23N۱
داروهای هم‌گروه	ایمی پرامین، آموکساپین، دوکسپین، نورتریپتیلین و دسیپرامین
فرم‌های موجود دارو	قرص ۱۰، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ میلی‌گرم

مکانیسم اثر آمی تریپتیلین (Amitriptyline)

این قرص در دسته داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای جای دارد و بر روی برخی از مواد شیمیایی مغز که باعث افسردگی می‌شوند، تاثیر می‌گذارد. داروی Amitriptyline، بازجذب سروتونین و نوراپی‌نفرین را در مغز مهار می‌کند و با بلوکه کردن عملکرد انتقال‌دهنده‌های سروتونین و نوراپی‌نفرین باعث افزایش سطح آن‌ها در مغز می‌شود. نتیجه این امر بهبود علائم افسردگی در فرد است. از طرفی، آمی تریپتیلین بر دوپامین اثرگذاری بسیار کمی دارد.

بیشتر بدانید: عوارض خوردن قرص ترانکوپین

کاربرد قرص آمی تریپتیلین چیست؟

آمی تریپتیلین به گروه داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای تعلق دارد و مهم‌ترین کاربرد آن درمان افسردگی است. با این حال، پزشکان در برخی مواقع از این دارو برای درمان اضطراب اساسی، درد نوروپاتیک، فیبرومیالژیا و سردردهای تنشی استفاده می‌کنند. دیگر موارد استفاده از قرص آمی تریپتیلین به شرح زیر است:

• بهبود اختلال خوردن ناشی از افسردگی
• تسکین دردهای عصبی
• شب ادراری در کودکان
• اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی
• اختلال دوقطبی
• بی‌خوابی

موارد استفاده از آمی تریپتیلین ۱۰

همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، درمان افسردگی کاربرد اصلی آمی تریپتیلین با دوزهای مختلف است، اما گاهی از این دارو برای درمان مشکلات دیگری هم استفاده می‌کنند که شامل موارد زیر می‌شوند:

• در برخی مواقع، قرص آمی تریپتیلین برای میگرن تجویز می‌شود. این دارو می‌تواند به کاهش شدت و تعداد حملات میگرن کمک کند.
• امروزه از قرص آمی تریپتیلین برای کمر درد مزمن و تسکین دردهای عصبی استفاده می‌کنند. معمولا پزشکان این دارو را در خط دوم درمان برای کاهش درد کمر با منشا عصبی قرار می‌دهند.
• قرص آمی تریپتیلین برای ترک اعتیاد زمانی تجویز می‌شود که فرد دچار علائم ترک مواد مخدر شده باشد. این دارو تا حدی به کاهش علائمی مانند افسردگی، اضطراب، بی‌خوابی و دردهای مزمن ناشی از ترک اعتیاد کمک می‌کند.
• برخی تحقیقات نشان داده‌اند، قرص آمی تریپتیلین برای معده و بهبود علائم سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) خوب است. این دارو می‌تواند به کاهش درد شکمی، اسهال، نفخ و حالت تهوع کمک کند.
• در حال حاضر، مکانیسم اثر قرص آمی تریپتیلین برای دندان درد به طور کامل مشخص نیست. در برخی مواقع، ممکن است پزشک برای کاهش حساسیت عصب‌های دندان به درد این قرص را توصیه کند. با این حال، آمی تریپتیلین برای درمان فوری دندان درد توصیه نمی‌شود.

بیشتر بدانید: قرص بوپروپیون چیست؟

مقدار و روش مصرف داروی آمی تریپتیلین

این دارو باید بر اساس دستورالعمل پزشک مصرف شود و نباید تحت هیچ شرایطی دوز آن را به شکل خودسرانه افزایش یا کاهش دهید. پزشک معمولا بر اساس سن، وزن، نوع و شدت بیماری دوز دارو را برای هر فرد مشخص می‌کند. به طور معمول، این دارو ابتدا با دوز پایین شروع می‌شود، سپس با صلاحدید پزشک و در صورت نیاز، می‌توان دوز آن را افزایش داد. 

رعایت نکات زیر حین مصرف داروی آمی تریپتیلین به اثرگذاری بهتر آن کمک می‌کنند:

• این قرص را تا اتمام کامل دوره به طور منظم مصرف کنید؛ بنابراین اگر احساس کردید پس از چند هفته علائم بیماری کمتر شده است، دارو را قطع نکنید یا خودسرانه دوز آن را کاهش ندهید. 
• بهتر است برای کسب نتیجه مطلوب از این قرص، آن را هر روز در ساعت مشخصی مصرف کنید.
• شما می‌توانید داروی آمی تریپتیلین را همراه با غذا یا بدون آن بخورید.
• داروی آمی تریپتیلین باید همراه با آب بلعیده شود.
• اگر یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. اگر نوبت بعدی دارو نزدیک است (کمتر از چهار ساعت) می‌توانید دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و قرص را بر اساس زمان مشخص‌شده بخورید.
• مصرف همزمان ۲ دوز داروی آمی تریپتیلین خطرناک است و می‌تواند عوارض جانبی مانند خواب‌آلودگی شدید یا ضربان قلب نامنظم ایجاد کند.

بیشتر بدانید: قرص کلومیپرامین چه کاربردی دارد؟

بهترین زمان مصرف قرص آمی تریپتیلین

زمان مصرف این دارو به تعداد دوز آن بستگی دارد. از همین‌رو بهتر است قرص آمی تریپتیلین 25 یا هر دوز دیگر آن را کاملا بر اساس دستورالعمل پزشک مصرف کنید. اگر این قرص به صورت تک دوز برای شما تجویز شده باشد، معمولا پزشک توصیه می‌کند برای جلوگیری از خواب‌آلودگی در طول روز، آن را قبل از خواب بخورید.

موارد احتیاط و منع مصرف آمی تریپتیلین

در صورت وجود شرایط یا بیماری‌های زیر، قبل از مصرف آمی تریپتیلین متخصص روانپزشک را در جریان قرار دهید:

• حساسیت به داروهای ضد افسردگی
• بیماری قلبی
• مشکلات کلیوی و کبدی
• بیماری خونی نادر به نام پورفیری
• بیماری صرع
• مصرف سایر داروهای ضد افسردگی
• دوره آمادگی پیش از بارداری
• بیماری چشمی گلوکوم
• دیابت

بیشتر بدانید: عوارض نخوردن قرص لیتیوم

مصرف قرص آمی تریپتیلین در بارداری و شیردهی

در حال حاضر، تحقیقات انسانی کافی درباره نحوه اثرگذاری این دارو بر جنین در بارداری وجود ندارد؛ از همین‌رو مصرف آن در این دوره توصیه نمی‌شود. همچنین، مصرف قرص آمی تریپتیلین در شیردهی هم مورد تایید پزشکان نیست؛ زیرا ترکیبات این دارو به راحتی از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود و ممکن است برای نوزاد عوارض جانبی مانند خواب‌آلودگی ایجاد کند.

قرص آمی تریپتیلین با چه داروهایی تداخل دارد؟

آمی تریپتیلین با برخی داروهای دیگر تداخل ایجاد می‌کند و اثرگذاری آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد یا باعث افزایش عوارض جانبی می‌شود. داروهایی که نباید به طور همزمان با این قرص مصرف شوند، عبارت‌اند از:

• وارفارین
• آنتی‌هیستامین‌ها
• پیموزاید
• داروهای ضد پارکینسون
• مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAO) مانند ایزوکاربوکسازید و لینزولید
• داروهای ضد آریتمی قلب
• داروهای سمپاتیک مانند اپی‌نفرین و فنیل افرین
• داروهای کاهش‌دهنده فشار خون مثل گوانتیدین و متیل دوپا
• باربیتورات‌ها
• داروی تیروئید
• ریسپریدون و هالوپریدول
• سایمتدین
• سرترالین، فلوکستین و پاروکستین

روش ترک قرص امی تریپتیلین (Amitriptyline)

این قرص باید زیر نظر پزشک قطع شود؛ زیرا قطع ناگهانی آن، عوارض جانبی جدی ایجاد می‌کند. پزشک برای قطع داروی آمی تریپتیلین، ابتدا دوز آن را به مدت چند هفته کاهش می‌دهد. کاهش دوز این دارو ممکن است در برخی افراد با یک سری علائم ترک مانند نوسانات خلقی، سردرد، خستگی و تغییر خواب به صورت خفیف همراه شود که پس از گذشت یک یا ۲ هفته برطرف خواهند شد.

بیشتر بدانید: قرص سیتالوپرام برای چی خوبه؟

خطرات و عوارض قرص آمی تریپتیلین چیست؟

این قرص مانند هر داروی دیگری ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند؛ از جمله:

عوارض جانبی رایج

داروی آمی تریپتیلین معمولا با دوز پایین، مخصوصا برای کاهش درد تجویز می‌شود؛ بنابراین عوارض جانبی آن که در ادامه معرفی می‌کنیم، بسیار خفیف است و در اغلب موارد پس از چند روز خودبه‌خود برطرف می‌شود:

• سردرد
• خشکی دهان
• خواب‌آلودگی
• سرگیجه
• یبوست
• افزایش وزن
• مشکل در ادرار کردن

عوارض جانبی جدی

خطرات و عوارض جانبی جدی این دارو به ندرت رخ می‌دهند. با این حال، در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر حتما مصرف دارو را قطع کنید و سریعا به پزشک اطلاع دهید:

• ضربان قلب نامنظم و بسیار تند
• زردی پوست یا زرد شدن سفیدی چشم
• گرفتگی شدید عضلات و سردرد شدید
• تمایل به آسیب زدن به خود
• بروز افکار خودکشی
• درد چشم و تغییر در بینایی
• قرمزی و تورم اطراف چشم
• درد شدید در قفسه سینه
• اختلال در صحبت کردن یا فکر کردن
• از دست دادن تعادل
• احساس ضعف در یک طرف بدن
• تشنج یا بیهوشی

بیشتر بدانید: قرص کلردیازپوکساید ۵ برای چیست؟

نظرات مردم درباره داروی آمی تریپتیلین

نظرات کسانی که از قرص آمی تریپتیلین استفاده کرده اند، در مورد این دارو متفاوت است. برخی، از نتایج مثبت آمی تریپتیلین بر بهبود علائم افسردگی و اضطراب راضی هستند، اما افرادی که این قرص را برای اهداف دیگر مصرف کرده‌اند، معتقدند عوارض جانبی شایع آن مانند خواب‌آلودگی آزاردهنده است. به طور کلی می‌توان گفت افرادی که این دارو را کاملا زیر نظر پزشک مصرف می‌کنند و به صورت خودسرانه دوز آن را تغییر نمی‌دهند، از نتایج آن راضی هستند.

راهنمای مراجعه به پزشک

قرص آمی تریپتیلین یکی از داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای (TCA) است که برای درمان افسردگی، اضطراب اساسی، دردهای نوروپاتیک، شب ادراری کودکان و میگرن تجویز می‌شود. این دارو با افزایش سطح سروتونین و نوراپی‌نفرین در مغز به بهبود علائم افسردگی کمک می‌کند. مصرف خودسرانه این قرص می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی شود؛ از همین‌رو حتما داروی آمی تریپتیلین را با دستورالعمل پزشک مصرف کنید و از قطع ناگهانی آن بپرهیزید.

بیشتر بدانید: قرص لورازپام یک آرام‌بخش؟

شما می‌توانید برای پرسیدن سوالات خود درباره نحوه مصرف داروی Amitriptyline یا اثرگذاری آن در شرایط خاص به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و از بهترین پزشکان متخصص این مجموعه مشورت بگیرید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین با روانپزشک بصورت تلفنی، متنی و تصویری نوبت رزرو کنید.

سوالات متداول

منابع: webmd | drugs