داروی آلوپورینول (Allopurinol) با نام تجاری Zyloprim یکی از داروهای پرکاربرد برای درمان نقرس و کنترل سطح اسید اوریک در بدن است. همچنین، از این دارو که به صورت قرص ۱۰۰ و ۳۰۰ میلی‌گرمی عرضه میشود، برای درمان انواع خاص سنگ کلیه استفاده می‌کنند. اگر پزشک برای شما یا عزیزان‌تان قرص آلوپورینول تجویز کرده، بسیار مهم است که آن را بر طبق دستورالعمل توصیه‌شده مصرف کنید. چرا که مصرف بی‌رویه و خودسرانه این دارو میتواند عوارض جانبی یا علائم اوردوز ایجاد کند.
در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم قرص آلوپورینول برای چی خوبه و روش مصرف آن چگونه است.
فهرست محتوا:
داروی آلوپورینول برای چه بیماری‌ای استفاده میشود؟
کاربرد اصلی آلوپورینول در بدن، کاهش سطح اسید اوریک خون و درمان نقرس است. در واقع، آلوپورینول با کاهش تولید اسید اوریک، مانع تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل و بافت‌ها میشود. معمولا این دارو هنگام حملات حاد نقرس تجویز نمی‌شود، بلکه پزشک از آلوپورینول در نقرس مزمن و پیشگیری از حملات آن استفاده می‌کند.
دیگر موارد استفاده از آلوپورینول ۳۰۰ و ۱۰۰ به شرح زیر است:
- این دارو برای پیشگیری از تشکیل سنگ‌های کلیوی که ناشی از سطوح بالای اسید اوریک هستند، استفاده میشود.
- یکی دیگر از موارد استفاده این دارو برای بیمارانی است که شیمی‌درمانی می‌شوند. بیماران سرطانی اغلب به دلیل آزاد شدن اسید اوریک از سلول‌های بیمار، سطح اوریک اسید بالایی دارند.
- آلوپورینول در درمان نوعی بیماری انگلی به نام لیشمانیازیس موثر است.
- در برخی مواقع، پزشک از قرص آلوپورینول 100 یا ۳۰۰ برای درمان اسید اوریک بالا ناشی از پسوریازیس یا مصرف دیورتیک‌ها استفاده می‌کند.
بیشتر بدانید: قویترین قرص دفع سنگ کلیه
مکانیسم اثر آلوپورینول (Allopurinol)
این دارو از دسته Xanthine Oxidase Inhibitors است و باعث کاهش سطح اسید اوریک در خون میشود. در واقع آلوپورینول، آنزیم زانتین اکسیداز که مسئول تولید اسید اوریک در بدن است را مهار می‌کند و اثربخشی بالایی در درمان بیماری نقرس دارد.
روش مصرف قرص آلوپورینول (Allopurinol)
این دارو باید حتما طبق دستورالعمل پزشک مصرف شود. معمولا پزشک دوز داروی آلوپورینول را بر اساس سن، وزن، شدت بیماری، سابقه پزشکی و سایر داروهای مصرفی مشخص می‌کند. به طور معمول، این دارو برای یک تا ۲ بار در روز تجویز میشود که باید حتما با یک لیوان آب کامل خورده شود. همچنین بهتر است در طول روز، هشت لیوان آب بنوشید تا از تجمع کریستال‌های اوریک اسید جلوگیری شود.
دیگر نکات مهم حین مصرف قرص آلوپورینول شامل موارد زیر هستند:
- برای جلوگیری از ناراحتی گوارشی، بهتر است آلوپورینول بعد از غذا خورده شود.
- معمولا مدت اثرگذاری این دارو، مخصوصا هنگام درمان نقرس طولانی است؛ از همین‌رو توصیه می‌کنند دارو را به طور کامل مصرف کنید تا نتیجه مورد نظر حاصل شود.
- بهتر است داروی آلوپورینول را هر روز در ساعت مشخصی مصرف کنید تا اثرگذاری مطلوبی داشته باشد.
- مصرف این قرص ابتدا با دوز پایین شروع میشود و در صورت نیاز، پزشک دوز آن را به تدریج افزایش می‌دهد.
- از تغییر دوز دارو بدون مشورت با پزشک یا قطع ناگهانی آن بپرهیزید؛ زیرا این کار میتواند باعث بروز عوارض جانبی جدی شود.
- اگر مصرف یک دوز دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. با این حال، اگر نوبت بعدی دارو نزدیک است (کمتر از چهار ساعت) می‌توانید دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و مصرف دارو را طبق توصیه پزشک ادامه دهید.
- این دارو با وجود اینکه در نهایت باعث مهار حمله میشود، ممکن است در دوره ابتدایی درمان حملات نقرسی را افزایش دهد. به همین دلیل پزشک همراه با آن داروی کلشی سین تجویز می‌کند.
- به یاد داشته باشید، آلوپورینول داروی ضد درد نیست و معمولا پزشک برای کاهش درد، داروهایی مانند ایبوپروفن یا ایندومتاسین تجویز می‌کند.
بهترین زمان مصرف آلوپورینول
بهترین زمان مصرف قرص آلوپورینول 100 و سایر دوزهای آن معمولا با توجه به توصیه پزشک و شرایط خاص هر بیمار تعیین میشود. با این حال، اغلب متخصصان توصیه می‌کنند، داروی آلوپورینول را بعد از وعده غذایی میل کنید تا عوارض گوارشی ناشی از آن کاهش یابند.
بیشتر بدانید: پماد تریامسینولون ان ان
موارد احتیاط و منع مصرف داروی آلوپورینول
این دارو در صورت وجود شرایط یا بیماری‌های زیر باید با احتیاط زیاد مورد استفاده قرار بگیرد و در اغلب موارد منع مصرف دارد:
- حساسیت به آلوپورینول و ترکیبات آن
- دیابت
- سن کمتر از ۱۸ سال
- بیماری کلیوی و کبدی
- فشار خون بالا
- سن بالای ۶۵ سال به دلیل کاهش عملکرد کلیه‌ها
- بروز علائم عفونت
داروی آلوپورینول و بارداری
این دارو در دسته C داروهای بارداری قرار دارد. بدین معنی که در حال حاضر، تحقیقات انسانی کافی در مورد اثرگذاری آن بر جنین وجود ندارد و تحقیقات حیوانی نشان‌دهنده آسیب جدی بر روی جنین است. از همین‌رو اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، حتما در مورد مصرف قرص آلوپورینول در این دوره با پزشک مشورت کنید.
قرص آلوپورینول در شیردهی
مصرف این دارو در دوران شیردهی، مگر با تجویز مستقیم پزشک توصیه نمی‌شود. چرا که احتمال انتقال ترکیبات این دارو از طریق شیر مادر به نوزاد وجود دارد و ممکن است روی نوزاد تاثیر منفی بگذارد.
بیشتر بدانید: قرص فوروزماید برای چیه؟
عوارض قرص آلوپورینول 100 چیست؟
دوز ۱۰۰ و سایر دوزهای این قرص ممکن است مانند هر داروی دیگری عوارض جانبی ایجاد کنند که شامل موارد زیر می‌شوند:
عوارض جانبی شایع Allopurinol
در صورتی که عوارض زیر بیش از یک هفته ادامه داشته باشند، حتما به پزشک معالج اطلاع دهید:
- اسهال
- خواب‌آلودگی
- ناراحتی گوارشی
- حالت تهوع
- درد مفصلی
عوارض جانبی نادر Allopurinol
اگر پس از مصرف داروی آلوپورینول با عوارض زیر مواجه شدید، مصرف دارو را قطع کنید و سریعا به پزشک اطلاع دهید:
- راش پوستی
- ادرار دردناک
- خون در ادرار
- تب
- ورم لب‌ها و دهان
- گلودرد
- کاهش وزن
- کاهش اشتها
- تنفس سخت
- زردی
- لرز شدید و بروز علائم عفونت
داروی آلوپورینول ممکن است تغییراتی در آزمایش عملکرد کبد ایجاد کند و در صورت عدم پیگیری میتواند منجر به نارسایی کبد و مرگ شود. به همین دلیل توصیه میشود، هنگام مصرف آلوپورینول حتما آزمایشات دوره‌ای مرتبط با آنزیم کبدی انجام دهید.
خطرات زیاده‌روی در مصرف آلوپورینول (Allopurinol)
این دارو باید حتما طبق دستورالعمل پزشک مصرف شود؛ زیرا مصرف بی‌رویه آن احتمال بروز عوارض زیر را افزایش می‌دهد:
- یبوست
- خشکی دهان
- بی‌قراری
- گیجی
- درد قفسه سینه
- رنگ‌پریدگی پوست یا تغییر رنگ پوست به آبی
- سرفه
- تغییر صدا
- ادرار سیاه
- گرفتگی ماهیچه‌ها
- کاهش عملکرد حافظه
- افسردگی
تداخل دارویی قرص آلوپورینول (Allopurinol)
مصرف همزمان برخی داروها با آلوپورینول، ممکن است تداخل ایجاد کند که در این صورت اثربخشی دارو کاهش می‌یابد یا باعث افزایش عوارض جانبی میشود. داروهایی که با قرص آلوپورینول تداخل ایجاد می‌کنند عبارت‌اند از:
- آمپی سیلین
- آموکسی سیلین
- تولبوتامید
- کلرپروپامید
- دیکومارول
- برخی از داروهای نقرس مانند پروبنسید
- داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین
- داروهای شیمی‌درمانی مانند سیکلوفسفامید
- داروهای سرکوب ایمنی مانند آزاتیوپرین و سیکلوسپورین
راهنمای مراجعه به پزشک
داروی آلوپورینول به کاهش سطح اسید اوریک خون کمک می‌کند و برای درمان نقرس مفید است. همچنین، این دارو با جلوگیری از تشکیل بلورهای اسید اوریک، مانع از ایجاد نوع خاص سنگ کلیه میشود. قرص آلوپورینول را باید حتما زیر نظر پزشک متخصص مصرف کنید. پزشک معمولا دوز مناسب این دارو را بر اساس سن، وزن، شدت بیماری و سایر داروهای مصرفی مشخص می‌کند.
ما در این مقاله از مجله درمانکده به طور مفصل بررسی کردیم داروی آلوپورینول برای چیست و مصرف بی‌رویه آن چه عوارضی ایجاد می‌کند. شما می‌توانید برای پرسیدن سوالات بیشتر درباره این دارو به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص مانند دکتر روماتولوژیست مشورت کنید.
برای این کار می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله متخصص روماتولوژی آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص روماتولوژی از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
کاربرد اصلی این دارو درمان نقرس است که با هدف کاهش سطح اسید اوریک تجویز میشود. همچنین، متخصصان از قرص آلوپورینول برای درمان سنگ کلیه ناشی از سطوح بالای اوریک اسید و جلوگیری از نفروپاتی اسید اوریکی موقع شیمی‌درمانی استفاده می‌کنند.
آلوپورینول یک داروی کاهش‌دهنده سطح اسید اوریک خون است و به طور مستقیم باعث کبد چرب نمی‌شود. با این حال، اغلب متخصصان قرص آلوپورینول را برای بیماران مبتلا به بیماری‌های کبدی توصیه نمی‌کنند؛ زیرا کبد نمی‌تواند ترکیبات این قرص را تجزیه کند و باعث ایجاد مسمومیت کبدی میشود.
پزشک دوز ۱۰۰ قرص آلوپورینول را مانند سایر دوزهای این دارو به منظور کاهش اسید اوریک برای درمان نقرس و سایر شرایطی که باعث افزایش اوریک اسید می‌شوند، تجویز می‌کند.
در حال حاضر، ارتباط بین آلوپورینول و فشار خون به طور دقیق مشخص نیست. با این حال، اغلب متخصصان معتقدند مصرف قرص آلوپورینول برای افراد دارای فشار خون بالا منع مصرف دارد.
این دارو برای پیشگیری از تشکیل سنگ‌های کلیوی که ناشی از سطوح بالای اسید اوریک هستند، استفاده میشود.
این دارو نباید بدون مشورت پزشک و به شکل خودسرانه قطع شود؛ زیرا قطع ناگهانی آن می‌توان سطح اسید اوریک را در خون افزایش دهد و باعث بروز علائم بیماری نقرس مانند درد، تورم و قرمزی در مفاصل شود.
