سرفه های آلرژیک در کودکان و بزرگسالان زمانی اتفاق میافتند که یک ماده آلرژن وارد دستگاه تنفس شود و سیستم ایمنی بدن به اشتباه آن را به عنوان یک ماده خطرناک شناسایی کند. معمولا سرفه های آلرژیک خلط دار نیستند؛ بلکه خشک محسوب میشوند و مخاط ایجاد نمیکنند.
گرده گیاهان، شوره حیوانات خانگی، مایتهای گرد و غبار و کپکها تنها چند نمونه از مواد آلرژن هستند که باعث سرفه میشوند. در این مقاله از مجله درمانکده دلایل و علائم بروز این مشکل را بررسی میکنیم و راههای درمان آن را توضیح میدهیم. تا انتهای این مطلب همراه ما بمانید.
فهرست محتوا
علائم سرفه های آلرژیک
اگر میخواهید بدانید سرفه حساسیتی چگونه است، باید بگوییم که احتمالا مانند یک قلقلک یا تحریک مداوم در پشت گلو احساس میشود. این عارضه معمولا با سایر علائم آلرژی همراه است، از جمله:
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- عطسه
- خستگی
- سردرد سینوسی
در بعضی از افراد، سرفه مزمن میشود و چند هفته طول میکشد.
زمان مراجعه به پزشک
معمولا سرفه ناشی از آلرژی نگرانکننده و خطرناک نیست، اما در موارد زیر بهتر است برای درمان آن به متخصص آسم آلرژی مراجعه کنید:
- بیش از سه هفته است که سرفه میکنید.
- سرفه با درمانهای خانگی یا مصرف داروهای بدون نسخه بهبود پیدا نکرده است.
- سرفه در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد کرده است.
در مورد علت سرفه خونی در بزرگسالان و کودکان با پزشک مشورت کنید. همچنین اگر هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، فورا به دنبال مراقبت پزشکی بروید. چون ممکن است به یک واکنش آلرژیک بالقوه خطرناک مبتلا شده باشید:
- تنگی نفس
- خسخس سینه
- ایجاد کهیر یا بثورات پوستی به طور ناگهانی
- احساس غش یا سبکی سر
- اسهال ناگهانی و شدید
- حالت تهوع یا استفراغ
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- تورم صورت، گردن یا گلو
علت سرفه های آلرژیک
سرفه آلرژیک برخلاف سرماخوردگی و آنفولانزا به دلیل عفونت رخ نمیدهد؛ بلکه از واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن به یک ماده خارجی ناشی میشود. این عارضه معمولا در اثر آلرژی فصلی و تب یونجه رخ میدهد. رایجترین موادی که میتوانند باعث علائم آلرژی از جمله سرفه شوند عبارتاند از:
- گرده گیاهان
- مایتهای گرد و غبار (در ملحفه، فرش و مبلمان اکثر خانهها زندگی میکنند)
- شوره، ادرار یا بزاق حیوانات
- هاگهای کپک (از جمله آسپرژیلوس)
وقتی در معرض یک ماده آلرژن قرار میگیرید، سیستم ایمنی بدن شما ایمونوگلوبولین E یا IgE تولید میکند. این ماده یک واکنش زنجیرهای ایجاد میکند که باعث آزاد شدن هیستامین در جریان خون میشود.
هیستامین عامل اصلی علائم آلرژی است. این ماده باعث گشاد شدن عروق خونی کوچک و نشت مایع به بافتهای اطراف میشود. هنگامی که این اتفاق در بینی و سینوسها رخ میدهد، میتواند به احتقان و آبریزش بینی منجر شود. سرفه های آلرژیک زمانی اتفاق میافتند که مخاط بینی به داخل گلو تخلیه میشود و آن را تحریک میکند.
نحوه تشخیص سرفه های آلرژیک
قبل از اینکه در مورد بهترین قرص یا بهترین شربت برای سرفه خشک آلرژیک صحبت کنیم، باید نحوه تشخیص این بیماری را توضیح دهیم.
پزشک عمومی میتواند سرفه آلرژیک را تشخیص دهد. اما ممکن است برای شناسایی ماده آلرژن لازم باشد به متخصص آلرژی مراجعه کنید. متخصص آلرژی با آزمایشهای زیر تعیین میکند که به چه مادهای حساسیت دارید:
- تست پریک پوستی (SPT): این تست شامل قرار دادن مقدار کمی از آلرژنهای مشکوک در زیر پوست است تا مشخص شود که آیا واکنشی رخ میدهد یا خیر.
- آزمایش خون: از تست RAST برای شناسایی آنتیبادیهای مرتبط با آلرژنها استفاده میشود.
متخصص آلرژی همچنین مشخص میکند که آیا سرفه شما با رینیت آلرژیک (تب یونجه) یا آسم مرتبط است یا خیر. در این صورت میتوانید درمانهای مناسب را برای کاهش علائم خود پیدا کنید. حتی ممکن است بتوانید از واکسن آلرژی برای تسکین طولانیمدت آنها کمک بگیرید.
درمان سرفه های آلرژیک
معمولا پزشکان از آنتیهیستامینهای خوراکی به عنوان بهترین درمان سرفه های آلرژیک یاد میکنند. این داروها خط اول درمان سرفه هستند و با مهار کردن مکانیسمهای زمینهای که باعث سرفه میشوند، اثرات خود را اعمال میکنند. گاهیاوقات هم درمان خانگی برای سرفه های آلرژیک کافی است. البته تحقیقات کمی در مورد ایمنی و اثربخشی آن وجود دارد.
به طور کلی، از روشهای زیر میتوان برای تسکین سرفههای ناشی از آلرژی استفاده کرد:
- مصرف داروهای بدون نسخه (OTC): اسپریهای بینی و ضد احتقانها میتوانند التهاب یا خلط پشت حلق که باعث سرفه میشود را کاهش دهند. از آنتیهیستامینها هم میتوان به عنوان قرص ضد سرفه استفاده کرد.
- مصرف داروهای تجویزی: اسپریهای بینی و آنتیهیستامینهای قوی که توسط پزشک تجویز میشوند به کاهش سرفه های آلرژیک مرتبط با دستگاه تنفسی فوقانی کمک میکنند. معمولا برای درمان سرفه آلرژیک که روی مجاری تنفسی تحتانی تاثیر میگذارد از داروهای استنشاقی (به عنوان مثال، آلبوترول) استفاده میشود.
- استفاده از دستگاه رطوبتساز یا استنشاق بخار حاصل از دوش آب گرم: دستگاههای رطوبتساز میتوانند احتقان و سوزش گلو را تسکین دهند.
- استفاده از دستگاه تصفیه هوا: یک دستگاه تصفیه هوای باکیفیت میتواند تعداد آلرژنها و محرکهای موجود در هوای داخل خانه یا محل کار را کاهش دهد.
اگر میخواهید در مورد دلایل سرفه و راههای درمان آن اطلاعات بیشتری کسب کنید، مقاله «درمان سرفه خلط دار» و «میوه های حساسیت زا برای سرفه» را بخوانید.
درمان سرفه های آلرژیک در طب سنتی
هنگامی که از بهترین گیاه یا بهترین غذا برای سرفه خشک صحبت به میان میآید میتوان از مواد طبیعی زیر برای درمان سرفههای مرتبط با آلرژی استفاده کرد:
- عسل
- زردچوبه
- مرزنجوش
- سیر
- ریشه ختمی
- ریشه شیرین بیان
- زنجبیل
- آویشن
برای درمان سرفه کودکان کمتر از یک سال از عسل استفاده نکنید؛ چون ممکن است به بیماری بوتولیسم منجر شود. در سایر موارد هم از متخصص اطفال بپرسید که کدام شربت گیاهی ضد سرفه برای فرزندتان مناسب است.
راههای پیشگیری از سرفه های آلرژیک
اکنون که با درمان سرفه خشک آلرژیک آشنا شدید، باید در مورد راههای پیشگیری از آن اطلاعات کسب کنید. همیشه امکان پیشگیری از آلرژی وجود ندارد، اما میتوانید اقدامات زیر را برای کاهش مواجهه با آلرژنهایی که باعث سرفه میشوند انجام دهید:
- عوامل محرک را شناسایی و از آنها دوری کنید. تجربه خود را از آلرژی بنویسید. به مکانهایی که میروید و هر کاری که باعث شروع واکنش آلرژیک میشود، توجه کنید. با گذشت زمان، این اطلاعات به شما کمک میکند که آلرژنهای ایجادکننده سرفه و سایر علائم آلرژی را بشناسید.
- مراقب آب و هوا باشید. اگر تب یونجه دارید، گزارشهای مربوط به آب و هوای محلی را بررسی کنید. روزهایی که باد میوزد تعداد زیادی ماده آلرژیزا در هوا وجود دارد که این میتواند احتمال وقوع حمله آلرژی را افزایش دهد.
- زمان فعالیتهای خود را تعیین کنید. در طول فصل آلرژی، سطح گردهها در صبح بیشتر میشود. در صورت امکان، فعالیتهای بیرون از منزل را برای شب برنامهریزی کنید.
- محیط زندگی یا محل کار خود را تمیز نگه دارید. آلرژی به گرد و غبار و حیوانات خانگی را میتوان با تمیز نگه داشتن محیط کاهش داد. فیلترهای هوا را به طور منظم عوض کنید و حیوانات خانگی را از اتاق خواب خود دور نگه دارید.
کلام پایانی
سرفه یکی از عملکردهای طبیعی بدن است که به افراد سالم و مجاری تنفسی آنها کمک میکند که از شر عوامل محرک خلاص شوند. اما گاهیاوقات این عارضه میتواند به دلیل یک بیماری زمینهای مانند آلرژی رخ دهد. آلرژی ممکن است علائم دیگری مثل آبریزش بینی و عطسه هم داشته باشد.
تشخیص علت سرفه اهمیت زیادی دارد. چون درمان مناسب باید با توجه به علت زمینهای سرفه انتخاب شود. در بسیاری از موارد، درمانهای خانگی برای تسکین سرفه کافی هستند، اما بروز بعضی از علائم به این معنی است که باید برای بررسی بیشتر با پزشک مشورت کنید.
اگر مدت زمان زیادی است که سرفه میکنید، نزد دکتر عمومی بروید تا درمان مناسب را برایتان شروع کند یا در صورت لزوم، شما را به سایر متخصصان ارجاع دهد. برای این کار وارد سایت درمانکده شوید و از پزشک مورد نظر خود وقت بگیرید. در درمانکده این امکان برای شما فراهم شده است که از بهترین متخصصان برای ویزیت حضوری یا متخصص آنلاین آلرژی وقت بگیرید.
سوالات متداول
آلرژی به گرد و غبار، حیوانات خانگی، کپک، گرده گیاهان، نیش حشرات و سایر مواد موجود در محیط ممکن است در نوزادان باعث ایجاد سرفه شود.
داروهای آنتیهیستامین، بعضی از مواد طبیعی مثل عسل و آویشن، دستگاه رطوبتساز و دستگاه تصفیه هوا به تسکین سرفههای ناشی از آلرژی کمک میکنند.
اگر سرفه آلرژیک باعث بیدار ماندن شما در طول شب میشود، سعی کنید قبل از رفتن به رختخواب از آنتیهیستامینهای نسل اول مانند بنادریل استفاده کنید. این داروها باعث خوابآلودگی میشوند که این میتواند به نفع شما عمل کند.
منابع: verywellhealth, medicalnewstoday