عفونت‌های انگلی یکی از مشکلات شایع هستند که می‌توانند طیف وسیعی از اختلالات گوارشی و حتی مشکلات جدی‌تر در اندام‌های حیاتی بدن ایجاد کنند. در بین تمامی داروهای درمان‌کننده این عارضه، قرص آلبندازول یکی از موثرترین داروهای ضد انگل به‌شمار می‌آید. این قرص اثربخشی مطلوبی در کنترل و درمان عفونت‌های انگلی انسان و حیوان دارد و به دلیل عملکرد قوی در فهرست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی جای می‌گیرد.
در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا شما را با کاربرد، عوارض و روش مصرف قرص آلبندازول بیشتر آشنا کنیم.
فهرست محتوا
قرص آلبندازول چیست؟
داروی آلبندازول با نام تجاری آلبنزا یک داروی ضد انگل قوی است که برای درمان انواع مختلفی از عفونت‌های انگلی همچون کرم‌های روده‌ای، کرم نواری، کرم‌های قلاب‌دار، کرم‌های نخی و کیست هیداتید مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو باید به صورت خوراکی مصرف شود و معمولا پزشک آن را بسته به شدت و نوع عفونت انگلی به شکل تک دوز یا در دوره‌های چند روزه تجویز می‌کند.
لازم به ذکر است، این دارو برای کودکان و بزرگسالان تجویز می‌شود، اما مصرف قرص آلبندازول در کودکان به حساسیت بیشتری نیاز دارد و باید کاملا مطابق دستورالعمل پزشک مورد استفاده قرار بگیرد.
مکانیسم اثر داروی آلبندازول
مکانیسم اثر داروی آلبندازول بدین شکل است که با اختلال در متابولیسم سلولی انگل‌ها، آنها را از بین می‌برد. آلبندازول با اتصال به پروتئینی به نام بتا-توبولین مانع از تشکیل میکروتوبول‌ها می‌شود. میکروتوبول‌ها اجزای اصلی ساختار سلولی هستند که به فرآیندهای حیاتی سلول مانند جذب گلوکز، تقسیم سلولی و انتقال مواد درون سلول کمک می‌کنند. با مهار تشکیل میکروتوبول‌ها، انگل‌ها نمی‌توانند گلوکز جذب کنند و این فرآیند منجر به کاهش انرژی و در نهایت مرگ‌شان می‌شود.
قرص آلبندازول برای چیست؟
آلبندازول یک داروی قوی و موثر برای درمان انواع عفونت‌های انگلی در انسان و حیوان است. این دارو می‌تواند طیف وسیعی از عفونت‌های انگلی ناشی از کرم‌های گرد، کرم‌های قلاب‌دار، کرم‌های سوزنی، کرم‌های شلاقی، کرم‌های نواری و کرم‌های نخی را درمان کند.
داروی آلبندازول انواع مختلفی دارد و فرم قرص آلبندازول انسانی معمولا برای بیماری ناشی از لارو کرم نواری در مغز (نوروسیستی‌سرکوزیس)، بیماری ناشی از لارو کرم نواری در کبد، ریه یا سایر اندام‌ها (بیماری هیداتید) و درمان هلمینت‌یاریس منتقله از خاک تجویز می‌شود. دامپزشکان از آلبندازول دامی برای درمان عفونت‌های انگلی ناشی از کرم‌های گرد و کرم‌های نواری و در حیوانات، به‌ویژه در گاو و گوسفند استفاده می‌کنند. لازم به ذکر است که قرص آلبندازول برای انسان باید فقط با تجویز مستقیم و طبق دستورالعمل متخصص بیماری‌های عفونی مورد استفاده قرار بگیرد.
اشکال دارویی قرص آلبندازول
این دارو برای طیف گسترده‌ای از انگل‌ها مفید است. در حال حاضر فرم قرص آلبندازول را می‌توانید در دوزهای ۴۰۰ و ۶۰۰ میلی‌گرمی تهیه کنید. پزشک دوز مورد نیاز را بر اساس نوع و شدت عفونت تجویز می‌کند. همچنین قرص آلبندازول جویدنی فرم دیگر این دارو است که ماده فعالی همچون قرص بلعیدنی دارد، با این تفاوت که فرمولاسیون آن برای جویدن و سپس بلعیدن طراحی شده است.
بیشتر بدانید: داروی فورازولیدون
نحوه مصرف داروی آلبندازول
این دارو باید حتما توسط پزشک تجویز شود. پزشک دوز دارو را بر اساس نوع عفونت انگلی، شدت بیماری، سن و وزن بیمار مشخص می‌کند. دوز معمول مصرف آلبندازول برای بزرگسالان یک یا ۲ بار در روز است. در اغلب موارد، پزشک این دارو را به صورت دوره‌ای تجویز می‌کند، بدین معنی که مثلا ۲۸ روز آن را مصرف کرده و به مدت ۱۴ روز خوردن دارو را متوقف می‌کنید.
نکات مهم حین مصرف داروی آلبندازول شامل موارد زیر هستند:
- دارو را تا اتمام دوره درمان به طور کامل مصرف کنید.
- این قرص برای شرایط فعلی شما تجویز شده؛ بنابراین آن را به افراد دیگر با علائم مشابه توصیه نکنید.
- این قرص را حتما همراه با غذا، به‌ویژه غذاهای چرب مصرف کنید تا جذب آن در دستگاه گوارش افزایش یابد.
- اگر پس از مصرف چند نوبت از دارو احساس بهتری داشتید، مصرف قرص را به طور خودسرانه قطع نکنید یا دوز آن را بدون مشورت با پزشک تغییر ندهید.
- این دارو برای درمان عفونت‌های انگلی تجویز می‌شود؛ بنابراین آن را برای بهبود وضعیت سایر عفونت‌ها مصرف نکنید.
- در صورت فراموش کردن خوردن یک نوبت از دارو، به محض یادآوری دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. با این حال، اگر نوبت بعدی قرص نزدیک است (کمتر از چهار ساعت) می‌توانید دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و مصرف دارو را طبق دستورالعمل پزشک ادامه دهید.
- در دوره درمان با دوزهای طولانی‌مدت آلبندازول، ممکن است نیاز به آزمایش کبدی، تست بارداری و شمارش سلول‌های خونی باشد؛ بنابراین آزمایشات توصیه‌شده توسط پزشک را در اسرع وقت انجام دهید.
بیشتر بدانید: طریقه مصرف قرص مبندازول ۱۰۰ برای بزرگسالان
بهترین زمان مصرف قرص آلبندازول
زمان مناسب خوردن این دارو به نوع عفونت و دوز تجویزشده بستگی دارد. با این حال، می‌توان گفت اغلب پزشکان توصیه می‌کنند آلبندازول را بلافاصله پس از یک وعده غذایی چرب مصرف کنید. همچنین بسیار مهم است که این قرص را هر روز در ساعت مشخصی بخورید تا دوز ثابتی از آن در بدن باقی بماند.
موارد احتیاط و منع مصرف آلبندازول
این دارو در صورت وجود شرایط و بیماری‌های زیر باید با احتیاط مورد استفاده قرار بگیرد و ممکن است در مواردی منع مصرف داشته باشد:
- حساسیت به ترکیبات این قرص یا داروهای مشابه
- بیماری کبدی
- مشکلات خونی
- انسداد مجاری صفراوی
- مشکلات مرتبط با مغز استخوان
قرص آلبندازول در بارداری و شیردهی
مصرف این قرص در دوران بارداری، به‌ویژه سه ماه اول توصیه نمی‌شود؛ زیرا ممکن است به جنین آسیب برساند. در سه ماهه دوم و سوم بارداری تنها در صورت تجویز مستقیم توسط پزشک می‌توانید از این دارو استفاده کنید. بنابراین اگر حامله هستید یا قصد بارداری دارید، قبل از مصرف آلبندازول حتما از پزشک متخصص زنان مشورت بگیرید. همچنین مصرف قرص آلبندازول در شیردهی هم بدون مشورت با پزشک توصیه نمی‌شود. چرا که ممکن است ترکیبات این دارو از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شوند و عوارض جانبی به همراه داشته باشند.
عوارض داروی آلبندازول
این قرص ممکن است مانند هر دارویی دیگری با یک سری عوارض جانبی همراه باشد که عبارت‌اند از:
عوارض جانبی رایج
رایج‌ترین عوارض داروی آلبندازول که معمولا پس از چند روز خودبه‌خود برطرف می‌شوند، شامل موارد زیر هستند:
- سردرد
- حالت تهوع
- استفراغ
- احساس درد در شکم
- ریزش مو
اگر هر یک از علائم فوق برای مدت طولانی ادامه پیدا کردند یا شدیدتر شدند، حتما به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
بیشتر بدانید: قرص لوپرامید
عوارض جانبی جدی
علائم زیر از عوارض جانبی جدی این دارو به‌شمار می‌آیند که در صورت مشاهده هر یک باید سریعا مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهید:
- زرد شدن پوست و چشم
- تغییر در بینایی
- سردرد مداوم و شدید
- درد شدید معده و شکم
- ادرار تیره
- خستگی غیر معمول
- کبودی و خونریزی
- گیجی
- تشنج
- علائم عفونت مانند تب یا گلودرد
- علائم بیماری کلیوی مانند تغییر در میزان ادرار
- سفتی گردن
واکنش آلرژیک معمولا به ندرت در اثر مصرف داروی آلبندازول ایجاد می‌شود؛ با این حال اگر گیجی شدید، اختلال در تنفس، بثورات پوستی و تورم، به‌ویژه در زبان، صورت، لب‌ها و گلو را تجربه کردید، حتما بیمار را سریعا به اورژانس بیمارستان برسانید.
تداخل دارویی آلبندازول
تداخل دارویی می‌تواند اثربخشی این قرص را کاهش دهد یا موجب افزایش احتمال بروز عوارض جانبی آن شود. دارویی که ممکن است با داروی آلبندازول تداخل ایجاد کنند، عبارت‌اند از:
- کاربامازپین
- فنوباربیتال
- فنی‌توئین
- ریتوناویر
بیشتر بدانید: قرص کلیدینیوم سی
راهنمای مراجعه به پزشک
قرص آلبندازول یکی از داروهای موثر در درمان طیف گسترده‌ای از عفونت‌های انگلی است که با مهار ساختار سلولی انگل‌ها، موجب از بین رفتن آنها می‌شود. این دارو اگر با دوز مناسب و زیر نظر پزشک مصرف شود، اثربخشی بالایی در کنترل بیماری‌های انگلی دارد. اگرچه آلبندازول در درمان بسیاری از عفونت‌های انگلی مفید است، اما نباید برای بهبود وضعیت عفونت‌های دیگر مورد استفاده قرار بگیرد.
ما در این مقاله از مجله درمانکده شما را با کاربرد، عوارض و روش مصرف داروی آلبندازول آشنا کردیم. اگر درباره نحوه مصرف آن متناسب با شرایط خاص خود سوالات بیشتری دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر عفونی آنلاین مشاوره داشته باشید و یا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص عفونی به متخصص مد نظر خود مراجعه کنید.
سوالات متداول
دوز ۴۰۰ میلی‌گرمی این قرص برای درمان عفونت‌های انگلی و بیماری کیست هیداتید تجویز می‌شود.
مصرف آلبندازول بدون مشورت با پزشک در دوران بارداری می‌تواند موجب ایجاد ناهنجاری و اختلالات جدی در جنین شود.
آلبندازول ۶۰۰ همچون سایر دوزهای آن، یک داروی ضد انگل برای درمان عفونت‌های انگلی دستگاه گوارش، کرم‌های ریوی، کرم‌های پهن و سایر کرم‌ها در اندام‌های دیگر است.
این دارو طیف وسیعی از عفونت‌های انگلی ناشی از کرم‌های گرد، کرم‌های قلاب‌دار، کرم‌های سوزنی، کرم‌های شلاقی، کرم‌های نواری و کرم‌های نخی را درمان می‌کند.
منابع: webmd | clevelandclinic
