خواص عسل مانوکا شامل بهبود زخم‌ها، تسکین سرفه، بهبود هضم غذا و تضمین سلامت دهان و دندان است. این عسل توسط زنبورهایی تولید می‌شود که از گرده‌های گل لفتوس‌پرما (Leptospermum Scoparium) یا بوته مانوکا تغذیه می‌کنند.
خواص ضد باکتریایی مانوکا، آن را از عسل‌های سنتی متمایز می‌کند. علاوه بر این، عسل مانوکا خواص ضد ویروسی، ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی نیز دارد. در ادامه این مقاله از مجله سلامت درمانکده به بررسی فواید این عسل، نحوه مصرف و عوارض احتمالی آن می‌پردازیم.
فهرست محتوا
فواید عسل مانوکا
متیل‌گلیوکسال (Methylglyoxal) موجود در مانوکا باعث افزایش خواص ضد باکتریایی این عسل شده است. مهم‌ترین فواید این عسل اعجاب‌برانگیز عبارت‌اند از:
۱. کمک به بهبود زخم‌ها
از زمان‌های قدیم، عسل یک گزینه برای درمان زخم‌ها، سوختگی‌ها و جوش‌ها بوده است. عسل دارای خواص ضد باکتریایی و آنتی‌اکسیدانی است. همچنین، محیط زخم را مرطوب نگه می‌دارد و به‌عنوان یک سد محافظتی از ایجاد عفونت‌های میکروبی در زخم جلوگیری می‌کند.
مطالعات نشان داده‌اند که عسل مانوکا می‌تواند بهبود زخم را تسریع کند، بازسازی بافت‌ها را افزایش و حتی درد ناشی از سوختگی‌ها را کاهش دهد. علاوه بر این، عسل مانوکا برای بهبود زخم‌های دیابتی نیز مفید است. درمان عفونت زخم ناشی از گونه‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک، مانند استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین (MRSA) نیز یکی دیگر از خواص عسل مانوکا است.
بیشتر بدانید: میان وعده کم کالری
۲. بهبود سلامت دهان و دندان
مطالعات نشان داده‌اند که عسل مانوکا باکتری‌های مضر دهان که با تشکیل پلاک، التهاب لثه و پوسیدگی دندان مرتبط هستند را پاکسازی می‌کند. همچنین تحقیقات نشان داده‌اند که عسل مانوکا، با خاصیت ضد باکتریایی بالای خود، در مهار رشد باکتری‌های مضر دهانی مانند پورفیروموناس ژینژیوالیس (P. Gingivalis) و اگگرگاتی‌باکتر اکتینومیست‌کومیتانس (A. Actinomycetemcomitans) موثر است.
۳. کمک به تسکین سرفه
عسل مانوکا می‌تواند سرفه‌های ناشی از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (URTI) را تسکین دهد. عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی، شامل سرماخوردگی، برونشیت حاد، آنفولانزا و سندروم‌های اختلال تنفسی هستند که اغلب توسط باکتری‌ها یا ویروس‌ها ایجاد می‌شوند.
علائم عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی شامل سرفه، گلودرد، آب‌ریزش و گرفتگی بینی است. از آنجایی که بیشتر این عفونت‌ها ویروسی هستند، آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان این بیماری‌ها موثر نیستند و حتی می‌توانند عوارض جانبی مضر داشته باشند.
بیشتر بدانید: خواص چغندر
مطالعات متعددی نشان می‌دهند که عسل مانوکا می‌تواند یک درمان ایمن و موثر برای سرفه‌های ناشی از عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی باشد. علاوه بر این، مانوکا در تسکین علائم این عفونت‌ها به‌ویژه شدت و تعداد دفعات سرفه، موثرتر از داروهای معمول است.
بیشتر بدانید: مورینگا چیست؟
۴. بهبود علائم گوارشی
بیماری‌های التهابی روده، مانند کولیت اولسراتیو (Ulcerative Colitis) و کرون (Crohn)، می‌توانند باعث بروز علائمی مانند اسهال، درد شکم، حالت تهوع و استفراغ شوند. یکی از خواص عسل مانوکا کنترل سویه‌های کلستریدیوم دیفیسیل (C. Diff) است. کلستریدیوم دیفیسیل نوعی باکتری است که می‌تواند باعث اسهال شدید و التهاب روده شود.
۵. پیشگیری از بروز زخم معده
زخم‌های معده یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که وضعیت سلامتی انسان‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این زخم‌ها در دیواره معده ایجاد شده و باعث درد معده، حالت تهوع و نفخ می‌شوند. هلیکوباکتر پیلوری (H. Pylori) نوعی باکتری است که به‌عنوان عامل اصلی اکثر زخم‌های معده شناخته می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهند که عسل مانوکا می‌تواند به درمان زخم معده ناشی از هلیکوباکتر پیلوری کمک کند.
بیشتر بدانید: میوه اژدها
در یک مطالعه، تاثیر مواد غذایی بر وجود و گسترش هلیکوباکتر پیلوری در ۲۹۴ فرد بین ۱۸ تا ۶۹ ساله مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد افرادی که بیش از پنج روز در هفته عسل مصرف می‌کردند، به‌طور قابل‌توجهی کمتر از دیگران در معرض عفونت هلیکوباکتر پیلوری بودند.
علاوه بر این، افرادی که به‌طور منظم عسل مصرف می‌کردند، به‌طور قابل‌توجهی کمتر به عفونت‌های ناشی از گونه‌های خاص هلیکوباکتر پیلوری که احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مانند زخم معده و سرطان معده را افزایش می‌دهند، مبتلا بودند.
بیشتر بدانید: خواص دارچین
۶. کمک به درمان آکنه
عوامل زیادی از جمله تغییرات هورمونی، رژیم غذایی نامناسب، استرس و باکتری‌ها می‌توانند باعث بروز آکنه شوند. یکی از خواص عسل مانوکا، بهبود و درمان آکنه‌های پوست است. همان‌طور که اشاره شد، این عسل سرشار از متیل‌گلیوکسال است که خاصیت ضد باکتریایی دارد. استفاده از مانوکا به همراه یک محصول شوینده پوست با pH پایین می‌تواند به کاهش آکنه و جوش کمک کند.
بیشتر بدانید: خواص نارگیل
۷. درمان فیبروز کیستیک
فیبروز کیستیک (Cystic Fibrosis) یک بیماری ارثی است که به ریه‌ها آسیب می‌زند و می‌تواند دستگاه گوارش و سایر اعضای بدن را نیز تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری به سلول‌های تولیدکننده مخاط آسیب وارد می‌کند و باعث می‌شود که مخاط به‌طور غیرعادی غلیظ و چسبنده باشد. این مخاط غلیظ راه‌های هوایی و مجاری را مسدود کرده و تنفس را دشوار می‌کند.
بیشتر بدانید: اوتمیل چیست؟
سودوموناس آئروژینوزا (P. Aeruginosa) و بورخولدریا سپاسیا (B. Cepacia) دو نوع باکتری رایج هستند که می‌توانند باعث بروز عفونت‌های جدی دستگاه تنفسی فوقانی شوند. یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که عسل مانوکا وقتی با آنتی‌بیوتیک‌ها ترکیب شود، رشد این باکتری‌ها را مهار می‌کند. در نتیجه محققان اعلام کردند که عسل مانوکا می‌تواند در درمان عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی به‌ویژه در افراد مبتلا به فیبروز کیستیک نقش مهمی داشته باشد.
عوارض عسل مانوکا
عوارض جانبی این عسل می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- بروز واکنش آلرژیک
- افزایش قند خون در صورت مصرف زیاد
- تداخل با برخی داروها
در نظر داشته باشید که مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) توصیه می‌کند که به کودکان زیر ۱۲ ماه عسل ندهید؛ زیرا خطر بروز بوتولیسم (نوعی بیماری غذایی) در آن‌ها افزایش می‌یابد. همچنین در صورت تمایل دارید به اضافه کردن این عسل به رژیم غذایی خود، توصیه می‌کنیم از یک متخصص تغذیه مشاوره دریافت کنید.
بیشتر بدانید: خواص تخم کتان
عسل مانوکا از کجا تهیه کنیم؟
عسل مانوکا را می‌توانید از فروشگاه‌های محصولات غذایی، داروخانه‌ها و فروشگاه‌های معتبر آنلاین تهیه کنید. در هنگام خرید، حتما به برچسب و مشخصات محصول توجه کنید و عسل مانوکا با حداقل 100+ MGO و دارای گواهی‌نامه (UMF) را خریداری کنید تا از کیفیت و خواص آن مطمئن باشید.
بیشتر بدانید: کینوا چیست؟
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی خواص عسل مانوکا و عوارض جانبی احتمالی آن پرداختیم. همان‌طور که اشاره شد، این عسل خواص بسیاری برای سلامتی بدن دارد. با این حال، تحقیقات روی فواید و عوارض جانبی مانوکا همچنان ادامه دارد. به این‌ترتیب، توصیه می‌کنیم قبل از مصرف این عسل با یک متخصص تغذیه در این باره مشورت کنید. برای این کار می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
مانوکا نوعی عسل طبیعی است که از شهد گل لفتوس‌پرما در نیوزیلند و استرالیا به دست می‌آید. این عسل دارای خواص ضد باکتریایی، ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی است و می‌تواند به بهبود برخی بیماری‌ها کمک کند.
خوردن مقدار کم این عسل به‌طور روزانه معمولا تاثیر منفی بر سلامتی ندارد. با این حال، عسل مانوکا دارای قند طبیعی بالایی است؛ بنابراین از مصرف زیاد آن خودداری کنید.
مانوکا حاوی متیل‌گلیوکسال (MGO) است که خواص ضد باکتریایی و درمانی ویژه‌ای به آن می‌بخشد، در حالی که عسل‌های معمولی چنین خاصیتی ندارند. همچنین، عسل مانوکا از شهد گل‌های درخت مانوکا در نیوزیلند تولید می‌شود؛ اما سایر عسل‌ها از گل‌های مختلف تهیه می‌شوند.
منبع:
