قرص آدرال (Adderall) یکی از پرکاربردترین داروها در حوزه پزشکی است. آدرال که حاوی آمفتامین و دکستروآمفتامین است، به بهبود تمرکز، کاهش بیش‌فعالی و کنترل بعضی از اختلالات خواب کمک می‌کند. اما استفاده از این دارو به‌خصوص در کسانی که به آن نیاز ندارند، با چالش‌ها و خطرات جدی همراه است.
در این مقاله از مجله سلامت درمانکده به بررسی کاربردها و عوارض احتمالی قرص آدرال می‌پردازیم. همچنین نحوه مصرف آن را توضیح می‌دهیم. اگر در این زمینه به دنبال اطلاعات بیشتری هستید، ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.
فهرست محتوا
قرص آدرال برای چیست؟
این قرص به عنوان بخشی از برنامه درمان اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی (ADHD) استفاده می‌شود. همچنین در درمان نارکولپسی (اختلال خواب که باعث خواب‌آلودگی بیش از حد در طول روز و حملات ناگهانی خواب می‌شود) کاربرد دارد. از این دارو نباید برای درمان خستگی مفرط که ناشی از نارکولپسی نیست یا جلوگیری از خواب در افرادی که اختلال خواب ندارند، استفاده شود.
نحوه مصرف قرص آدرال
این دارو را باید به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون آن و معمولا یک تا سه بار در روز مصرف کنید. از قرص آدرال در اواخر روز استفاده نکنید. چون ممکن است باعث بی‌خوابی شود.
دوز قرص آدرال بر اساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ بدن‌تان به دارو مشخص می‌شود. از Adderall به طور منظم استفاده کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. بهتر است دارو را هر روز در ساعات مشخص بخورید.
پزشک احتمالا دوز دارو را از مقادیر کم شروع می‌کند و سپس میزان آن را به تدریج افزایش می‌دهد. علاوه بر این، ممکن است هر از گاهی از شما بخواهد مصرف دارو را متوقف کنید تا ببیند که آیا هنوز به آن نیاز دارید یا خیر. از دستورالعمل‌های پزشک در این مورد به دقت پیروی کنید.
مصرف قرص آدرال را به طور ناگهانی یا بدون مشورت با پزشک قطع نکنید. چون ممکن است به علائم آزاردهنده مثل خستگی شدید، مشکلات خواب و تغییرات روانی یا خلقی مبتلا شوید. برای کمک به جلوگیری از این عوارض، پزشک به احتمال زیاد دوز دارو را به آرامی کاهش می‌دهد.
اگرچه قرص آدرال برای بسیاری از افراد مفید است، اما گاهی‌اوقات ممکن است باعث وابستگی شود. در صورت ابتلا به اختلال مصرف مواد (مانند مواد مخدر یا الکل)، احتمال بروز این مشکل بیشتر است. بنابراین توصیه می‌شود دوز دارو را خودسرانه افزایش ندهید یا بدون مشورت با پزشک از آن برای مدت طولانی استفاده نکنید.
بیشتر بدانید: قرص ملاتونین
مضرات قرص آدرال
داروی آدرال که ترکیب قرص دکستروآمفتامین و قرص آمفتامین است، می‌تواند در بعضی از افراد عوارض جانبی ایجاد کند. اگر علائم زیر شدید بودند یا با گذشت زمان از بین نرفتند، موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید:
- سردرد
- تغییر میل جنسی
- قاعدگی دردناک
- خشکی دهان
- یبوست
- اسهال
- حالت تهوع
- کاهش وزن
بعضی از عوارض جانبی آدرال جدی هستند. اگر علائم زیر را تجربه کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس (تلفن ۱۱۵) تماس بگیرید:
- گفتار کند یا دشوار
- سرگیجه
- ضعف و بی‌حسی دست یا پا
- تشنج
- تیک‌های حرکتی یا کلامی
- دندان‌قروچه
- افسردگی
- احساس بدگمانی غیر عادی نسبت به دیگران
- توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که در واقعیت وجود ندارند)
- تغییر بینایی یا تاری دید
- رنگ‌پریدگی یا آبی شدن انگشتان دست یا پا
- درد، سوزش و گزگز دست یا پا
- ایجاد زخم روی انگشتان دست یا پا
- ایجاد تاول روی پوست
- کهیر
- خارش
- تورم چشم‌ها، صورت، زبان یا گلو
- مشکل در تنفس یا بلع
- گرفتگی صدا
این دارو ممکن است فشار خون شما را افزایش دهد. فشار خون‌تان را به طور مرتب چک کنید و در صورت بالا بودن آن، موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
از تهیه قرص ادرال بدون نسخه پزشک بپرهیزید. این دارو ممکن است در کودکان و نوجوانان به مرگ ناگهانی منجر شود. همچنین می‌تواند در بزرگسالان خطر حمله قلبی، سکته مغزی یا مرگ ناگهانی را افزایش دهد. احتمال بروز این عوارض در افراد مبتلا به مشکلات قلبی جدی بیشتر است. اگر شما یا فرزندتان در حین مصرف Adderall با علائم مشکلات قلبی از جمله درد قفسه سینه، تنگی نفس یا غش مواجه شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
قرص آدرال ممکن است رشد یا وزن‌گیری کودکان را کاهش دهد. به همین دلیل، لازم است پزشک رشد فرزند شما را به دقت تحت نظر بگیرد. اگر نگران رشد یا وزن‌گیری فرزندتان هستید، با پزشک صحبت کنید.
بیشتر بدانید: قرص زولپیدم
موارد احتیاط یا منع مصرف
رعایت نکات زیر از شما در برابر عوارض احتمالی قرص آدرال محافظت می‌کند:
- اگر به آمفتامین، دکستروآمفتامین، سایر داروهای محرک (مانند بنزفتامین، لیزدگزامفتامین و متامفتامین) یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، درباره این موضوع با پزشک صحبت کنید.
- به پزشک خود بگویید که از کدام داروها، مکمل‌های غذایی یا محصولات گیاهی استفاده می‌کنید. قبل از شروع، توقف یا تغییر هر گونه دارو در حین مصرف Adderall با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
- سابقه ابتلا به هر نوع بیماری به‌خصوص گلوکوم (آب سیاه)،پرکاری تیروئید، بیماری قلبی، پرفشاری خون، بیماری کبدی، بیماری کلیوی، تشنج، احساس اضطراب یا بی‌قراری، افسردگی، اختلال دوقطبی یا افکار خودکشی را به پزشک اطلاع دهید.
- این دارو ممکن است انجام فعالیت‌هایی که به هوشیاری نیاز دارند را برای شما دشوار کند. تا زمانی که متوجه نشدید Adderall چه تاثیری روی شما دارد، رانندگی نکنید یا کاری انجام ندهید که نیازمند هوشیاری کامل باشد.
- این دارو ممکن است با بعضی از تست‌های تشخیصی (مانند اندازه‌گیری سطح استروئید در خون و ادرار یا اسکن مغز برای بیماری پارکینسون) تداخل داشته باشد و روی نتیجه آن‌ها تاثیر بگذارد. مطمئن شوید که پرسنل آزمایشگاه و همه پزشکان شما از مصرف Adderall مطلع هستند.
تداخلات دارویی قرص آدرال
مصرف مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAO) با قرص آدرال ممکن است به تداخلات دارویی جدی (احتمالا کشنده) منجر شود. در طول درمان با قرص آدرال از مصرف ایزوکاربوکسازید، لینزولید، متاکسالون، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، رازاگیلین، سافینامید، سلژیلین، ترانیل سیپرومین بپرهیزید. بیشتر مهارکننده‌های MAO هم نباید از ۲ هفته قبل از درمان با Adderall مصرف شوند. از پزشک خود بپرسید که چه زمانی مصرف این دارو را شروع یا متوقف کنید.
دکستروآمفتامین شباهت زیادی به به لیزدگزامفتامین دارد. هنگام استفاده از قرص آدرال از داروهای حاوی لیزدگزامفتامین استفاده نکنید.
ممکن است در این مقاله به تمام تداخلات دارویی آدرال اشاره نشده باشد. بنابراین همیشه فهرست تمام داروها و مکمل‌های مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید.
فعل و انفعالات قرص آدرال در بدن
قرص آدرال در دسته خاصی از داروها به نام محرک‌های سیستم عصبی مرکزی قرار دارد. این دارو اثرات درمانی خود را با تغییر مقدار بعضی از مواد طبیعی در مغز اعمال می‌کند.
افراد آسیب‌پذیر
در صورتی که باردار هستید یا قصد بارداری دارید، این موضوع را قبل از تجویز Adderall به پزشک اطلاع دهید. همچنین اگر در حین مصرف دارو باردار شدید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
قرص Adderall وارد شیر مادر می‌شود و ممکن است اثرات نامطلوبی روی شیرخوار داشته باشد. به همین دلیل، شیردهی در حین استفاده از آن توصیه نمی‌شود.
بیشتر بدانید: ریتالین چیست؟
اگر سن‌تان بالای ۶۵ سال است، در مورد خطرات و مزایای مصرف Adderall با پزشک صحبت کنید. افراد مسن معمولا نباید از داروی حاوی دکستروآمفتامین و آمفتامین استفاده کنند. چون نسبت به عوارض آن حساس‌تر هستند.
کلام پایانی
قرص آدرال به بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی و نارکولپسی کمک می‌کند. با این حال، مصرف آن می‌تواند با عوارض جانبی جدی همراه باشد. اگر در مورد نحوه مصرف این دارو و خطرات احتمالی آن به راهنمایی نیاز دارید، با روانپزشک مشورت کنید.
شما می‌توانید از طریق وب‌سایت درمانکده با بهترین پزشکان متخصص از جمله روانپزشک آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر روانپزشک از پزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
این دارو ترکیب آمفتامین و دکستروآمفتامین است و برای درمان اختلال کم‌توجهی- بیش‌فعالی و نارکولپسی تجویز می‌شود.
ممکن است بعضی از افراد سعی کنند این دارو را بدون تجویز پزشک تهیه کنند. اما به دلیل عوارض جانبی جدی، فروش آن بدون نسخه پزشک ممنوع است.
به محض یادآوری، دارو را در ساعات صبح مصرف کنید. اگر اواخر بعدازظهر است یا به زمان مصرف دوز بعدی دارو نزدیک می‌شوید، از خوردن دوز فراموش‌شده صرف‌نظر کرده و نوبت بعدی Adderall را در ساعت مقرر مصرف کنید. هرگز دوز دارو را برای جبران ۲ برابر نکنید.
منابع: medlineplus, webmd
