بربرین و خواص درمانی آن: از درمان چاقی تا مبارزه با سرطان

بربرین (Berberine) یک ترکیب گیاهی از گروه آلکالوئیدها است که در گیاهانی مانند زرشک، مهر طلایی و گودوچی یافت می‌شود. این ماده خواص متعددی برای سلامتی دارد و هزاران سال است که در طب سنتی به‌ویژه در چین و هند مورد استفاده قرار می‌گیرد. بعضی از مطالعات جدید هم نشان داده‌اند که می‌تواند به درمان چاقی، دیابت و مشکلات قلبی کمک کند. همچنین ممکن است سلامت روده را بهبود بخشد.

به نظر می‌رسد بربرین بی‌خطر است و عوارض جانبی کمی ایجاد می‌کند. با این حال، توصیه می‌شود از مصرف خودسرانه مکمل‌های آن بپرهیزید. این مقاله از مجله سلامت درمانکده به بررسی فواید و عوارض این ترکیب گیاهی و نحوه مصرف مکمل‌های آن اختصاص دارد. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

بربرین چه کاری در بدن انجام می‌دهد؟

بر اساس تحقیقات حیوانی، Berberine باعث فعال شدن یک آنزیم داخل سلولی به نام AMPK می‌شود. این آنزیم نقش کلیدی در تنظیم متابولیسم و ​​سطوح انرژی ایفا می‌کند و در سلول‌های سراسر بدن وجود دارد. Berberine همچنین بر سایر مولکول‌های درون سلولی تاثیر می‌گذارد و حتی ممکن است باعث فعال یا غیر فعال شدن ژن‌ها شود. این امر می‌تواند به محافظت از شما در برابر بسیاری از بیماری‌های مزمن کمک کند.

خواص بربرین

از خواص درمانی بربرین می‌توان برای کمک به رفع مشکلات زیر استفاده کرد:

۱. عفونت‌های باکتریایی

بربرین خاصیت ضد میکروبی دارد. یک مطالعه نشان داد که این ماده به مهار رشد استافیلوکوکوس اورئوس کمک می‌کند. استافیلوکوکوس اورئوس در بروز بسیاری از مشکلات سلامتی از جمله سپسیس، ذات‌الریه، مننژیت و بیماری‌های پوستی نقش دارد. در یک مطالعه دیگر مشاهده شد که Berberine می‌تواند به DNA و پروتئین بعضی از باکتری‌ها آسیب بزند.

بیشتر بدانید: قرص آشواگاندا چیست؟

۲. التهاب

التهاب یک عامل کلیدی در بروز چند بیماری مهم از جمله بیماری قلبی و دیابت است. تحقیقات در مورد فواید بربرین نشان می‌دهد که این ماده خواص ضد التهاب دارد؛ به این معنی که می‌تواند به درمان بیماری‌های مرتبط با التهاب کمک کند.

۳. دیابت

بربرین در دیابت هم کاربرد دارد و درمان آن را تسهیل می‌کند. محققان معتقدند که این ماده:

• مقاومت به انسولین را کاهش و اثربخشی این هورمون را در کنترل قند خون افزایش می‌دهد.
• گلیکولیز را افزایش می‌دهد و به بدن کمک می‌کند قندهای درون سلولی را تجزیه کند.
• باعث کاهش تولید قند در کبد می‌شود.
• سرعت تجزیه کربوهیدرات‌ها را در روده کم می‌کند.

شواهد علمی بیانگر آن است که اثربخشی بربرین در کاهش قند خون بهتر از دارونما است. همچنین ترکیب این ماده با داروهای کاهش‌دهنده قند خون باعث بهبود روند درمان می‌شود.

تحقیقات نشان داده‌اند که Berberine به‌ویژه برای کسانی که به دلیل بیماری قلبی، نارسایی کبدی یا مشکلات کلیوی نمی‌توانند داروهای ضد دیابت موجود را مصرف کنند، مفید است. البته وقتی این ماده با تغییرات سبک زندگی همراه باشد، تاثیر بیشتری روی کنترل قند خون دارد.

محققان برای تعیین ایمنی و اثربخشی Berberine باید مطالعات بیشتری انجام دهند. اگر دیابت دارید، قبل از مصرف مکمل‌های‌ این ترکیب گیاهی با پزشک صحبت کنید. چون ممکن است برای همه مناسب نباشند و با سایر داروها تداخل داشته باشند.

بیشتر بدانید: تخم کتان برای چی خوبه؟

۴. کلسترول بالا

افزایش تری‌گلیسیرید و کلسترول بد (LDL) با ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی مرتبط است. شواهد نشان می‌دهد که بربرین سطح این ۲ نوع چربی را در خون کاهش می‌دهد و باعث افزایش کلسترول خوب (HDL) می‌شود. محققان بر این باورند که اثرات Berberine مشابه اثرات داروهای کاهش‌دهنده کلسترول است. با این حال، عوارض جانبی داروها را ندارد.

۵. فشار خون بالا

فشار خون بالا عامل خطر اصلی برای ابتلا به بیماری قلبی است. در بعضی از تحقیقات مشاهده شده است که استفاده از بربرین همراه با داروهای کاهش‌دهنده فشار خون به درمان بهتر بیماری شما کمک می‌کند. همچنین یک مطالعه روی موش نشان داد که Berberine می‌تواند شروع پرفشاری خون را به تاخیر بیندازد و در صورت ایجاد، به کاهش شدت آن کمک کند.

۶. چاقی

چاقی یک بیماری شایع است که خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، بیماری قلبی، پرفشاری خون و کلسترول بالا را افزایش می‌دهد. در یک مطالعه ۱۲ هفته‌ای در افراد مبتلا به چاقی، مصرف ۵۰۰ میلی‌گرم بربرین به صورت سه بار در روز با حدود ۲/۲ کیلوگرم کاهش وزن همراه بود. شرکت‌کنندگان در این مطالعه همچنین ۳/۶ درصد از چربی بدن خود را از دست دادند.

بیشتر بدانید: خواص بلوبری

علاوه بر این، محققان با بررسی ۱۲ مطالعه مختلف متوجه شدند که مصرف مکمل Berberine به کاهش قابل‌توجه وزن بدن، شاخص توده بدنی (BMI) و چربی شکم منجر می‌شود. همچنین سطح پروتئین واکنش‌گر C را که نشانگر التهاب است، کاهش می‌دهد. با این حال، توصیه می‌شود قبل از مصرف قرص بربرین برای لاغری با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

۷. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) زمانی رخ می‌دهد که سطح بعضی از هورمون‌های مردانه در بدن زنان افزایش می‌یابد. این سندرم می‌تواند به ناباروری و سایر مشکلات سلامتی از جمله چاقی، پرفشاری خون، افزایش کلسترول، افزایش انسولین و دیابت منجر شود.

پزشکان گاهی‌اوقات یکی از داروهای دیابت به نام متفورمین را برای درمان PCOS تجویز می‌کنند. از آنجا که به نظر می‌رسد Berberine اثرات مشابه متفورمین دارد، ممکن است گزینه درمانی خوبی برای PCOS باشد. با این حال، برای تایید این موضوع باید تحقیقات بیشتری انجام شود.

بیشتر بدانید: اوتمیل چیست؟

۸. سرطان

بربرین تغییراتی در مولکول‌های سلول ایجاد می‌کند که این امر به مبارزه با سرطان کمک می‌کند. در یک مطالعه مشاهده شد که این ترکیب گیاهی مفید می‌تواند با سرطان روده بزرگ، سرطان ریه، سرطان تخمدان، سرطان پروستات، سرطان کبد و سرطان دهانه رحم مقابله کند.

یک مطالعه دیگر نشان داد که بربرین با تداخل در پیشرفت سرطان و از بین بردن سلول‌های سرطانی در درمان این بیماری موثر است. به اعتقاد محققان، Berberine به‌عنوان یک عامل مبارزه با سرطان احتمالا بسیار موثر، ایمن و مقرون‌به‌صرفه است. اما تایید این موضوع به تحقیقات بیشتری نیاز دارد. چون تاثیر Berberine در محیط آزمایشگاه بررسی شده است، نه روی بدن انسان.

بیشتر بدانید: خواص تخم گشنیز

عوارض قرص بربرین

در حال حاضر، اطلاعات کافی در مورد عوارض این ترکیب گیاهی وجود ندارد. با این حال، در بعضی از افراد باعث مشکلات گوارشی می‌شود، از جمله:

• ناراحتی معده
• یبوست
• حالت تهوع

علاوه بر این، می‌تواند به بثورات پوستی یا سردرد منجر شود. در مطالعات حیوانی، محققان متوجه اثرات زیر شده‌اند:

• اسهال
• استفراغ
• حالت تهوع
• لرزش عضلانی
• زخم معده
• بزرگ شدن کبد و کلیه
• کاهش گلبول‌های سفید خون

متخصصان به مردم توصیه می‌کنند در دوران بارداری یا شیردهی از محصولات حاوی این ماده استفاده نکنند. استفاده از بربرین برای نوزاد تازه متولدشده می‌تواند باعث تحریک یا بدتر شدن زردی شود و خطر کرن‌ایکتروس (یک وضعیت بالقوه تهدیدکننده زندگی) را افزایش دهد.

علاوه بر این، بسته به اینکه فرد از داروهای تجویزی برای کاهش قند خون استفاده می‌کند یا خیر، احتمال هیپوگلیسمی (افت قند خون) وجود دارد. این ترکیب گیاهی همچنین ممکن است با داروهای تجویزی از جمله متفورمین و سیکلوسپورین تداخل داشته باشد.

نحوه مصرف قرص بربرین خارجی و ایرانی

بیشتر مطالعات دریافت ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌گرم بربرین را در طول روز پیشنهاد می‌دهند. بسیاری از مردم سه بار در روز و هر بار ۵۰۰ میلی‌گرم از این ماده را قبل از غذا مصرف می‌کنند. با این حال، کارشناسان توصیه می‌کنند در مورد بی‌خطر بودن Berberine و میزان مصرف آن با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. همچنین برچسب یا بروشور محصول را با دقت بخوانید.

بیشتر بدانید: خواص دانه کینوا

کلام پایانی

تحقیقات نشان می‌دهد که بربرین می‌تواند یک ترکیب امیدوارکننده برای درمان چند بیماری از جمله چاقی، دیابت، بیماری قلبی، پرفشاری خون، سرطان و… باشد. با این حال، برای تایید اثربخشی و ایمنی آن به عنوان یک گزینه درمانی به مطالعات بیشتری نیاز است. Berberine می‌تواند به اندازه بعضی از داروهای تجویزی قوی باشد. بنابراین باید با احتیاط از آن استفاده کنید و نظر پزشک یا متخصص تغذیه را درباره این ماده جویا شوید.

اگر به دنبال اخذ وقت برای مشاوره پزشکی آنلاین یا ویزیت حضوری هستید، پیشنهاد می‌کنیم به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله متخصص تغذیه آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: medicalnewstoday, healthline