سرطان سینه از شایع ترین سرطان در زنان است که تشخیص زودهنگام آن نقش مهمی در درمان موفقیتآمیز و بهبود بیماران دارد. برخی زنان پس از مشاهده علائم بیماری متوجه سرطان سینه میشوند، اما بعضی دیگر هیچ علائم مشخصی ندارند؛ از همینرو انجام آزمایش سرطان سینه تحت عنوان غربالگری سرطان پستان بسیار مهم است. در حال حاضر، روشهای مختلفی برای تشخیص علائم سرطان سینه وجود دارد که هر یک به شکلی به متخصصان در این مسیر کمک میکنند.
در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا به بررسی انواع مختلف تست سرطان سینه و نقش آنها در تشخیص و بهبود این بیماری بپردازیم.
فهرست محتوا:
بهترین آزمایش سرطان سینه کدام است؟
پزشک از آزمایشهای مختلفی برای تشخیص سرطان سینه استفاده میکند. اگر در یکی از این تستها نشانهای از رشد غیر طبیعی سلولی وجود داشته باشد، برای تایید سرطان به آزمایشات بیشتری نیاز است. سرطان سینه درجهبندی و علائم متفاوتی دارد که به طور معمول برای بررسی و تشخیص آنها از روشهای زیر استفاده میشود:
۱- ماموگرافی
ماموگرافی نوعی تصویربرداری با اشعه ایکس است که از آن برای بررسی بافت داخل سینه استفاده میکنند. این تصویربرداری به پزشک کمک میکند تا هر نوع توده غیر طبیعی که میتواند نشاندهنده سرطان باشد را در سینهها شناسایی کند. در اغلب موارد، وجود ناهنجاری در ماموگرافی لزوما به معنی سرطان نیست و پزشک برای تایید نهایی به آزمایشات بیشتری نیاز دارد.
۲- سونوگرافی
این روش به کمک امواج صوتی برای بررسی توده پستانی انجام میشود. معمولا پزشک زمانی که به بررسی بیشتر نیاز دارد، مثلا با بافت سفت و متراکم سینه در زنان بالای ۳۵ سال مواجه شده، از این تست سرطان سینه استفاده میکند.
به طور کلی میتوان مهمترین کاربرد سونوگرافی را شامل تشخیص تودههای سرطانی از کیستهای پستان یا شبه تودهها از تودههای واقعی دانست. لازم به ذکر است، از سونوگرافی به عنوان روش جایگزین ماموگرافی استفاده نمیکنند، بلکه این آزمایش سرطان سینه برای تشخیص کمکی مورد استفاده قرار میگیرد.
۳- ام آر آی (MRI)
تست MRI دیگر آزمایش سرطان سینه است که به ماموگرافی و سونوگرافی کمک میکند تا تودههای مشکوک و مخفی پستان شناسایی شوند. از مهمترین کاربرد MRI در این زمینه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بررسی سینهها در افراد دارای پروتز که انجام معاینه و ماموگرافی در آنها دشوار است.
- بررسی پستان در افرادی که قبلا تحت جراحی سینه قرار گرفتهاند.
- بررسی بیشتر سینهها برای افرادی که ماموگرافی و سونوگرافی نتوانستهاند شک تشخیصی پزشک را برطرف کنند.
- بررسی پستان در افرادی که تحت درمان سرطان سینه قرار گرفتهاند، اما شک عود بیماری در آنها وجود دارد.
- بررسی معمول سینهها در زنانی که جزء گروه پرخطر (وجود سابقه سرطان سینه در خانواده) هستند.
۴- نمونهبرداری (بیوپسی)
دیگر آزمایش سرطان سینه که به مشخص شدن نتیجه نهایی کمک میکند، بیوپسی است. زمانی پزشک بیوپسی انجام میدهد که نتایج معاینات و تصویربرداریهای سینه غیر طبیعی باشند. در چنین شرایطی، از بافت سینه نمونه میگیرند و برای بررسی میکروسکوپی سلولها، آن را به آزمایشگاه میفرستند. معمولا نمونهبرداری با توجه به وضعیت بیمار و شدت بیماری به یکی از روشهای زیر انجام میشود:
- بیوپسی با سوزن باریک
- بیوپسی بافتی با سوزن مخصوص
- بیوپسی به روش جراحی
آزمایش سرطان سینه از طریق تستهای آزمایشگاهی
برخی از تستهای سرطان سینه تخصصی هستند و به عنوان ابزار مکمل برای تشخیص این بیماری مورد استفاده قرار میگیرند.
مهمترین تستهای آزمایشگاهی برای تشخیص سرطان سینه شامل موارد زیر میشوند:
- آزمایش ژنومیک پیشرفته: این آزمایش به بررسی تغییرات ژنتیکی و مولکولی در سلولهای سرطانی و همچنین ژن افراد میپردازد.
- انکوتایپ DX: این تست که با نام آزمایش ژن ۲۱ هم شناخته میشود، به پزشک کمک میکند تا احتمال عود بیماری را تشخیص دهد. همچنین، میتوان به کمک این آزمایش بررسی کرد که شیمیدرمانی برای بیماران مبتلا به مراحل اولیه سرطان سینه مفید است یا خیر.
- ماماپرینت (Mammaprint) و بلوپرینت (Blueprint): پزشک به کمک این آزمایش سرطان سینه، ویژگی خاص هر تومور را بررسی میکند تا بتواند برنامه درمانی هدفمندی را به بیمار ارائه دهد.
تشخیص سرطان سینه با آزمایش خون
۲ نوع آزمایش خون برای تشخیص سرطان سینه وجود دارد که به شرح زیر هستند:
تومور مارکرها
تومور مارکرها یا نشانگرهای توموری به پروتئینهایی میگویند که سلول سرطانی یا سایر سلولهای بدن، آنها را برای پاسخ به سرطان تولید میکنند. این نشانگرها ممکن است در مراحل اولیه سرطان افزایش یابند و نقش مهمی در فرآیند تشخیص و درمان بیماری دارند؛ از همینرو میتوان آن را اولین نشانه سرطان در آزمایش خون دانست. برخی از این تومور مارکرها با سرطان سینه مرتبط هستند، با این حال ممکن است بعضی دیگر از تومور مارکرها در سایر شرایط افزایش پیدا کنند.
آزمایش ژنتیک
تست ژنتیک دیگر آزمایش سرطان سینه است که از طریق آزمایش خون انجام میشود. متخصصان، ژنتیک را یکی از مهمترین عوامل خطر برای ابتلا به سرطان سینه میدانند و معتقدند بین پنج تا ۱۰ درصد موارد ابتلا به این نوع سرطان ناشی از ژنتیک است.
آزمایش ژنتیک به بررسی تغییرات خاص در ژنتیک سلولهای بدن میپردازد که با سرطان سینه مرتبط هستند. معمولا تست ژنتیک در افرادی انجام میشود که دارای سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان سینه هستند یا علائم سرطان تخمدان را قبلا تجربه کردهاند.
از طرفی، زنان مبتلا به اندومتریوز بهتر است تست ژنتیک انجام دهند؛ زیرا این عارضه میتواند برخی ارگانهای بدن همچون پستان را درگیر بافت سرطانی کند. اگر کنجکاو هستید درباره بیماری اندومتریوز بیشتر بدانید، میتوانید مقاله «اندومتریوزیس چیست» را در درمانکده مطالعه کنید.
تست سرطان سینه در منزل
بهترین آزمایش سرطان سینه در منزل، تست خودآزمایی پستان است. این تست با وجود اینکه از دقت کافی برخوردار نیست و برخی پزشکان آن را معتبر نمیدانند، اما به بسیاری از زنان در تشخیص تودههای کوچک و اولیه سرطان سینه کمک میکند.
منظور از خودآزمایی سینه، معایناتی است که خود زن در منزل انجام میدهد تا تغییرات ایجادشده در بافت سینه را بررسی کند. سرطان سینه امروزه برخلاف سرطان واژن که یک کنسر نادر بهشمار میآید، زنان زیادی را در سراسر جهان درگیر کرده است؛ از همینرو معاینات خانگی سینه توسط خود خانمها اهمیت زیادی دارد و به تشخیص زودهنگام بیماری کمک میکند.
اگر پس از انجام آزمایش سرطان سینه در خانه، در پستان خود توده احساس کردید، نترسید. برخی از این تودهها خوشخیم هستند و ممکن است به دلیل تغییر هورمونی یا آسیب ایجاد شده باشند. همچنین، اگر معاینه پستان را در دوره قاعدگی انجام دهید، احتمال اینکه توده برجسته پیدا کنید، وجود دارد. به همین دلیل توصیه میکنند، تست سرطان سینه در منزل را چند روز پس از اتمام پریودی انجام دهید.
در برخی مواقع علائم هشدار دهنده سرطان دهانه رحم و اندومتریت مشترک هستند. برخی متخصصان معتقدند، اندومتریت حاد ممکن است باعث سرطان دهانه رحم شود و این احتمال هم وجود دارد که متاستاز سرطان به سمت سینه حرکت کند. بنابراین بسیار مهم است که زنان مبتلا به اندومتریت یا سرطان رحم به تغییرات در بافت سینه و علائم مرتبط با سرطان پستان توجه کنند. برای این منظور میتوانید از روش خودآزمایی پستان در منزل استفاده کنید. اگر با وضعیت اندومتریت آشنا نیستید، میتوانید مقاله «اندومتریت چیست» را در وبسایت درمانکده بخوانید.
راهنمای مراجعه به پزشک
سرطان سینه یکی از انواع سرطانهای شایع در زنان است و در اغلب موارد نشانههای آن مانند علائم سرطان فرج جدی گرفته نمیشود. در صورتی که توجه به علائم هشداردهنده و انجام آزمایش سرطان سینه به شکل منظم نقش مهمی در تشخیص زودهنگام و درمان موفق سرطان پستان دارد.
امروزه پزشکان با پیشرفت علم و فناوری، ابزارهای تشخیصی دقیقی در دسترس دارند و میتوانند به کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان سینه و درمان قطعی آنها کمک کنند. بنابراین توصیه میشود با مشاهده کوچکترین توده یا تغییر غیر طبیعی در سینههای خود، حتما به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید تا تست سرطان سینه در اسرع وقت انجام شود.
شما میتوانید برای پرسیدن سوالات خود پیرامون این بیماری و ابزارهای تشخیصی آن به وبسایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله متخصص زنان آنلاین مشاوره داشته باشید و یا از طریق سیستم نوبتدهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص زنان به متخصص مد نظر خود مراجعه کنید.
سوالات متداول
پزشک معمولا برای تشخیص توده در پستان از روشهایی مانند ماموگرافی، سونوگرافی، MRI، بیوپسی و انجام تستهایی از طریق آزمایش خون استفاده میکند.
انجام تست خودآزمایی سینه در منزل یکی از روشهای تشخیص این بیماری شایع در زنان است. با وجود اینکه برخی پزشکان آن را قبول ندارند، این روش توانسته به خیلی از خانمها در تشخیص اولیه تودههای کوچک کمک کند.
پزشک در مرحله اول معاینه بالینی و ماموگرافی انجام میدهد. در صورت مشاهده توده در سینه، سونوگرافی یا بیوپسی انجام خواهد شد.