ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) میتواند داخل دهان، زبان و لبها را تحت تاثیر قرار دهد. در بیشتر موارد، سیستم ایمنی قادر است این ویروس را قبل از ایجاد عفونت و ظهور علائم از بین ببرد. با این حال، تعدادی از گونههای HPV باعث ایجاد زوائد کوچک و بیضرری میشوند که به آنها زگیل دهانی میگویند. بعضی از انواع این ویروس هم خطرناک هستند و پزشکان آنها را با سرطان دهان مرتبط میدانند.
در این مقاله از مجله درمانکده درباره زگیل دهانی در کودکان و بزرگسالان صحبت میکنیم و راههای درمان آن را توضیح میدهیم. اگر میخواهید با بهترین درمان زگیل دهانی و نحوه پیشگیری از آن آشنا شوید، با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
فهرست محتوا
علائم زگیل دهانی در مردان و زنان
HPV دهانی اغلب هیچ علامتی ندارد. از اینرو بیشتر مردم متوجه نمیشوند که به آن آلوده هستند و در نتیجه اقدامات لازم را برای جلوگیری از گسترش بیماری انجام نمیدهند. البته در موارد خاص ممکن است ویروس باعث ایجاد زگیل تناسلی در دهان یا گلو شود. مشاهده تصویر زگیل دهانی به شما در تشخیص سریعتر آن کمک میکند. در ادامه میتوانید عکس زگیل دهانی را مشاهده کنید:
ویروس پاپیلومای انسانی در موارد نادر به سرطان اوروفارنکس تبدیل میشود. در افراد مبتلا به این بیماری، سلولهای سرطانی در قسمت میانی گلو از جمله زبان، لوزهها و دیوارههای حلق تشکیل میشوند. علائم اولیه سرطان اوروفارنکس عبارتاند از:
- وجود توده در دهان که در عرض سه هفته از بین نمیرود
- تودهای که فرد در قسمت بیرونی گردن احساس میکند
- مشکل در بلع یا احساس چسبیدن مواد غذایی به یکدیگر هنگام تلاش برای بلعیدن آنها
- تغییر رنگ بافت نرم در دهان (قرمز، سفید یا سیاه)
- تورم لوزهها (بدون درد)
- درد هنگام جویدن غذا
- گلودرد مزمن
- سرفه بهخصوص سرفه خونآلود
- کاهش وزن ناخواسته
- بزرگ شدن غدد لنفاوی
- گرفتگی مداوم صدا
- بیحسی یا گزگز در لب یا زبان
- گوشدرد یکطرفه که بیش از سه هفته طول بکشد
- بیرون ریختن آب دهان
اگر متوجه هر یک از این علائم شدید و میدانید یا فکر میکنید که به ویروس HPV آلوده هستید، فورا به متخصص عفونی مراجعه کنید.
فرق زگیل دهانی با تبخال و جوش چیست؟
فرق جوش و زگیل تناسلی تا حد زیادی به شکل ظاهری آنها مربوط میشود. چرا که زگیل معمولا به رنگ پوست یا خاکستری مایل به سفید دیده میشود؛ در حالی که جوش اغلب قرمز رنگ است. همچنین ممکن است بخش بالایی آن سفید یا سیاه باشد.
شکل ظاهری زگیل و تبخال هم با یکدیگر متفاوت است. تبخال برخلاف زگیل شبیه تاول یا زخم به نظر میرسد. البته فرق زگیل تناسلی با تبخال فقط به این مورد محدود نمیشود. چرا که ویروسهای متفاوتی در بروز آنها نقش دارند. ویروس ایجادکننده زگیل تناسلی HPV نام دارد؛ در حالی که تبخال توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد میشود.
دلایل ایجاد زگیل در دهان
علت زگیل تناسلی در مردان و زنان به رابطه جنسی نسبت داده میشود. چرا که HPV دهانی اغلب از طریق رابطه جنسی دهانی و تماس دهان به دهان بین افراد پخش میشود. در حین تماس دهان با اندام تناسلی یا تماس دهان به دهان، ذرات HPV که در بزاق یا مخاط فرد آلوده وجود دارند از طریق بریدگیها یا زخمهای باز دهان و گلو وارد بدن میشوند.
زگیلهای دهانی ممکن است در کودکان هم دیده شوند. معمولا این نوع زگیلها از مادر به جنین منتقل میشوند. به عبارت دیگر، نوزادی که از مادر آلوده به HPV به دنیا میآید ممکن است در گلو دچار زگیل شود. این عارضه جدی پاپیلوماتوز تنفسی نامیده میشود و به جراحی با لیزر نیاز دارد تا زگیل راه تنفسی کودک را مسدود نکند. در مورد مراقبت بعد از لیزر زگیل تناسلی و عوارض احتمالی آن باید با پزشک مشورت کنید.
کدام زگیل تناسلی خطرناکتر است؟
پاسخ این سوال که کدام زگیل تناسلی خطرناک است، به نوع ویروس پاپیلومای انسانی که وارد بدن شده است، بستگی دارد. تحقیقات نشان دادهاند که بعضی از انواع HPV به خصوص HPV 16 میتوانند خطر ابتلا به سرطان اوروفارنکس را افزایش دهند.
آیا امکان انتقال زگیل تناسلی بدون رابطه جنسی وجود دارد؟
یک سوال رایج این است که ایا بدون رابطه زگیل تناسلی میگیریم یا خیر. بعضی از کارشناسان معتقدند که در موارد نادر استفاده از وسایل شخصی فرد آلوده میتواند باعث انتقال HPV به دیگران شود. علاوه بر این، احتمال انتقال زگیل تناسلی از استخر هم وجود دارد. با این حال، برای تایید این موضوع باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
چه عواملی خطر ابتلا به زگیل دهانی را افزایش میدهند؟
عواملی که احتمال آلوده شدن با HPV دهانی را افزایش میدهند شامل موارد زیر هستند:
- رابطه جنسی دهانی: شواهد نشان میدهد که فعالیت جنسی دهانی یکی از عوامل خطر ایجاد زگیل در دهان است. مردان به خصوص مردانی که سیگار میکشند بیشتر از دیگران در معرض خطر این بیماری هستند.
- داشتن شرکای جنسی متعدد: بر اساس تحقیقات، برقراری رابطه جنسی با افراد مختلف احتمال ابتلا به HPV دهانی را افزایش میدهد.
- سیگار کشیدن: استنشاق دود داغ باعث افزایش آسیبپذیری شما در برابر زخمها و بریدگیهای دهان میشود. همچنین یک عامل خطر مهم برای ابتلا به سرطان دهان به شمار میرود.
- نوشیدن الکل: تحقیقات نشان میدهد که مصرف زیاد الکل با افزایش خطر ابتلا به عفونت HPV در مردان مرتبط است. اگر هم سیگار بکشید و هم الکل بنوشید، احتمال بیشتری وجود دارد که به این بیماری مبتلا شوید.
- بوسیدن با دهان باز: در بعضی از تحقیقات مشاهده شده است که بوسیدن با دهان باز عامل خطر HPV دهانی است. چون زمینه را برای انتقال ویروس فراهم میکند. با این حال، برای تایید این موضوع به تحقیقات بیشتری نیاز است.
- جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به HPV دهانی هستند.
بیشتر بدانید:درمان زگیل تناسلی با 7 روش فوری در منزل
نحوه تشخیص زگیل دهانی
هیچ آزمایشی برای تایید وجود ویروس پاپیلومای انسانی در دهان وجود ندارد. اما در موارد نادر که زوائد غیر طبیعی در دهان ایجاد میشود، ممکن است تشخیص زگیل تناسلی و HPV برای پزشک یا دندانپزشک آسانتر شود.
اگر در دهان شما یک یا چند زائده ایجاد شود، پزشک از آن نمونهبرداری میکند تا از نظر سرطانی بودن بررسی شود. همچنین احتمالا آن را از نظر وجود HPV آزمایش خواهد کرد.
روش درمان زگیل دهانی
در بیشتر موارد، HPV دهانی قبل از ایجاد هر گونه مشکلی از بین میرود. اما اگر در اثر آلوده شدن به این ویروس دچار زگیل دهانی شوید، پزشک تلاش میکند آن را با روشهای مختلف درمان کند.
معمولا استفاده از پماد برای زگیل تناسلی ایجادشده در دهان توصیه نمیشود. چون ممکن است دسترسی به زگیلهای داخل دهان سخت باشد. راهکارهایی که برای درمان زگیل تناسلی زنان و مردان پیشنهاد میشوند اغلب شامل موارد زیر هستند:
- جراحی برای برداشتن زگیل
- کرایوتراپی با نیتروژن مایع برای انجماد و حذف زگیل
- تزریق اینترفرون آلفا-۲B
بعضی از افراد درمان زگیل دهانی با سیر یا سایر مواد طبیعی را توصیه میکنند. از آنجا که تحقیقات زیادی برای تایید موثر بودن درمان زگیل دهانی با طب سنتی و راهکارهای خانگی وجود ندارد، توصیه میشود از خوددرمانی بپرهیزید و به پزشک مراجعه کنید.
راههای پیشگیری از زگیل دهانی
تا این بخش از مقاله متوجه شدید که HPV چیست و چه نقشی در بروز زگیل دهانی دارد. اکنون باید با راههای پیشگیری از این عارضه آشنا شوید.
در حال حاضر، اکثر سازمانهای بهداشتی غربالگری برای تشخیص HPV دهانی را توصیه نمیکنند و تغییر سبک زندگی را بهترین راه برای پیشگیری از آن میدانند. در ادامه چند نکته برای پیشگیری از زگیل دهانی آورده شده است:
- با انجام رابطه جنسی ایمن، برای مثال استفاده از کاندوم، از بروز بیماریهای مقاربتی پیشگیری کنید.
- تعداد شرکای جنسی خود را محدود کنید.
- اگر از نظر جنسی فعال هستید، غربالگری برای تشخیص زودهنگام بیماریهای مقاربتی را به طور منظم انجام دهید.
- هنگام داشتن رابطه جنسی دهانی، برای جلوگیری از هر گونه بیماری مقاربتی از دنتال دم یا کاندوم استفاده کنید.
- اگر رابطه جنسی دهانی دارید، هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید و از او بخواهید که دهان شما را معاینه کند.
- خود مراقبتی را جدی بگیرید و دهان خود را ماهی یکبار از نظر وجود هر گونه ناهنجاری بررسی کنید.
- علیه HPV واکسینه شوید.
واکسن گارداسیل چیست؟
در پاسخ به این سوال که واکسن گارداسیل چیست باید بگوییم که این واکسن موثرترین محصول برای مقابله با ویروس HPV است.
افراد ۹ تا ۱۴ ساله باید واکسن HPV را ۲ بار به فاصله ۶ تا ۱۲ ماه دریافت کنند. افراد بالای ۱۵ سال به سه دوز واکسن در طول ۶ ماه نیاز دارند. برای اینکه واکسن موثر باشد، باید تمام دوزهای آن را در فواصل زمانی مناسب دریافت کنید.
واکسن HPV یک واکسن ایمن و موثر است که میتواند از شما در برابر بیماریهای مرتبط با HPV محافظت کند. این واکسن در گذشته فقط برای افراد کمتر از ۲۶ سال در دسترس بود. اما در حال حاضر دستورالعمل جدید نشان میدهد که افراد ۲۷ تا ۴۵ ساله هم میتوانند واکسن گارداسیل ۹ را دریافت کنند.
در یک مطالعه مشاهد شد که میزان شیوع عفونتهای دهانی HPV در میان بزرگسالان جوانی که حداقل یک دوز از واکسن HPV را دریافت کردهاند، ۸۸ درصد کمتر است. بهعلاوه، این واکسن به پیشگیری از سرطان اوروفارنکس که توسط HPV ایجاد میشود، کمک میکند.
کلام پایانی
در این مقاله به این سوال که HPV یا زگیل دهانی چه علائمی دارد و چگونه درمان میشود، پاسخ دادیم. اکنون میدانید اکثر افرادی که به HPV مبتلا میشوند علائمی ندارند و ویروس را به طور طبیعی از بین میبرند. اما کسانی که در اثر این ویروس به زگیل مبتلا میشوند به نظارت پزشکی نیاز دارند تا مطمئن شوند که بدن آنها از شر ویروس خلاص میشود و به سرطان مبتلا نمیشوند.
اگر به زگیل دهانی مبتلا هستید یا فکر میکنید از راه دهان به HPV آلوده شدهاید، در اسرع وقت به متخصص عفونی مراجعه کنید. برای این کار توصیه میکنیم با پزشکان سایت درمانکده مشورت کنید. در درمانکده میتوانید با بهترین متخصصان آشنا شوید و از آنها برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین با دکتر عفونی یا سایر تخصصها وقت بگیرید.
سوالات متداول
بله. این بیماری میتواند به درد هنگام جویدن غذا یا گوشدرد یکطرفه منجر شود.
در پاسخ به این سوال که زگیل دهانی به چه صورت است باید بگوییم که معمولا به شکل برجستگیهای کوچک دیده میشود. رنگ این برجستگیها میتواند سفید، صورتی یا قرمز باشد.
بله. این بیماری خطر ابتلا به سرطان اوروفارنکس را افزایش میدهد.
ویروسی که در بروز این بیماری نقش دارد از طریق رابطه جنسی دهانی یا تماس دهان به دهان منتقل میشود.
به طور میانگین سه تا ۶ ماه طول میکشد تا متوجه وجود زگیل شوید.
اینکه زگیل دهانی چگونه از بین میرود، سوال رایج بسیاری از افراد است. در پاسخ باید بگوییم که جراحی بهترین راه برای حذف آن محسوب میشود. با این حال، ممکن است بعضی از پزشکان کرایوتراپی یا تزریق اینترفرون آلفا-B۲ را توصیه کنند.
منابع: medicalnewstoday, healthline
سلام روی زبانم یه دونه ریز زده و نوک زبانم حساس شده حالت سوزش داره یه وقتای دوره لبم گز گز میکنه زگیل تناسلی نوع ۱۶ دارم چیکار کنم کمکم کنید
سلام خونم. من زیری زبان کوچک ام یک جور گوشت آورده احساس میکنم تو گلوم یک چیز اس