قرص دایمتیکون چیست؟ بهترین داروی درمان نفخ و مشکلات معده

نفخ یکی از مشکلات گوارشی شایع بین زنان، مردان، نوزادان و کودکان است که به دلیل احتباس گازها درون معده و روده ایجاد می‌شود. زمانی که شما به دلیل دل‌درد و احساس ناخوشایند در ناحیه شکم و معده به پزشک مراجعه کنید، دکتر قرص دایمتیکون را برای درمان ورم و نفخ شکمی تجویز می‌کند. با این حال، دایمتیکون فقط درمان‌کننده نفخ و ورم شکم نیست، بلکه کاربردهای دیگری هم دارد. در این مقاله از مجله درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم قرص دایمتیکون برای چیه و چگونه باید آن را مصرف کرد.

قرص دایمتیکون چیست؟

قرص دایمتیکون (Dimethicone) یکی از داروهای ضد نفخ با اثربخشی بالا به‌شمار می‌آید که به دفع راحت‌تر مواد از روده‌ها کمک می‌کند و باعث از بین رفتن نفخ شکمی می‌شود. این قرص با نام تجاری PDMS, Dimethylpolysiloxane, E۹۰۰ بدون نسخه پزشک از داروخانه قابل تهیه است و می‌توان از آن برای بهبود فشار آزاردهنده ناشی از گاز اضافی معده و روده در نوزادان، کودکان و بزرگسالان استفاده کرد. با این حال، بهتر است دایمتیکون را با تجویز و مشورت پزشک مصرف کنید.

مکانیسم اثر دایمتیکون (Dimethicone)

این قرص، کشش سطحی حباب‌های گازدار در دستگاه گوارش را کاهش می‌دهد و باعث دفع راحت‌تر گاز از روده‌ها می‌شود. در واقع، قرص دایمتیکون با اتصال به موادی که درون دستگاه گوارش هستند، به دفع آن‌ها کمک می‌کند و بدین شکل، نفخ شکمی از بین می‌رود. با این حال، می‌توان گفت دایمتیکون علی‌رغم اینکه موارد مصرف گسترده‌ای دارد، از اثربخشی کوتاه‌مدتی برخوردار است؛ زیرا اثرات آن صرفا در دستگاه گوارش باقی می‌ماند و وارد خون نمی‌شود.

قرص دایمتیکون از چی درست شده؟

دایمتیکون، نوع فعال‌شده پلی‌دی‌متیل‌سیلوکسان است و به عنوان داروی ضد نفخ شناخته می‌شود. در حال حاضر، فرم قرص این دارو را می‌توانید در دوزهای ۸۰، ۱۲۵ و ۱۸۰ میلی‌گرم تهیه کنید. همچنین قرص جویدنی ۸۰ و ۱۲۵ میلی‌گرمی دایمتیکون از پرکاربردترین قرص‌های ضد نفخ به‌شمار می‌آید.

بیشتر بدانیم:نفخ شکم در پریودی؛ راه‌حل‌های خانگی که باید امتحان کنید!

کاربرد قرص دایمتیکون

همان‌طور که تا اینجای مقاله متوجه شدید، دایمتیکون از جمله قرص‌های ضد نفخ است که درمان احتباس گاز در دستگاه گوارش را می‌توان مهم‌ترین کاربرد آن دانست. موارد زیر از دیگر کاربردهای مهم این قرص به‌شمار می‌آیند:

۱- دایمتیکون برای ورم معده

تجمع گازها درون معده و ترکیب آن‌ها با مواد غذایی باعث ایجاد نفخ در دستگاه گوارش می‌شود. در چنین وضعیتی، فرد ناراحتی، فشار زیاد درون معده و علائمی همچون آروغ زدن مداوم را تجربه می‌کند. معمولا برای رفع نفخ و بهبود ورم معده، قرص دایمتیکون ۱۸۰ میلی‌گرمی یا فرم جویدنی ۱۲۵ میلی‌گرمی آن توسط پزشک تجویز می‌شود. در صورتی که ورم معده و نفخ شکمی شما با این دارو بهبود پیدا نکرد، باید به متخصص گوارش مراجعه کنید.

بیشتر بدانید: آلومینیوم ام جی اس: دارویی برای معده شما! نحوه مصرف و عوارض جانبی آن

۲- قرص دایمتیکون قبل از سونوگرافی

معمولا پزشک متخصص، قبل از انجام سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری توصیه می‌کند که بیمار هر ساعت، ۲ عدد قرص جویدنی دایمتیکون مصرف کند.

۳- قرص دایمتیکون بعد از سزارین

احساس نفخ یکی از مشکلات نسبتا شایعی است که زنان پس از سزارین آن را به دلیل تغییرات هورمونی، استفاده از داروهای ضد التهاب و ضد درد تجربه می‌کنند. گزارش‌ها حاکی از این است که در چنین مواقعی، تجویز قرص دایمتیکون توسط پزشک می‌تواند به رفع نفخ و احساس ناخوشایند ناشی از آن کمک کند.

۴- قرص دایمتیکون قبل از سنگ شکن

یکی از دستورالعمل‌هایی که قبل از انجام سنگ‌شکن باید حتما آن را با دقت انجام دهید، مصرف دایمتیکون است. پزشک برای افرادی که نفخ شکمی دارند، ۶ عدد قرص دایمتیکون جویدنی تجویز می‌کند که باید آن‌ها را شب قبل از سنگ‌شکن به فاصله هر یک ربع بجوید.

نحوه مصرف قرص دایمتیکون (Dimethicone)

این دارو را حتما طبق دستورالعمل تجویزی پزشک مصرف کنید و از کم یا زیاد کردن دوز آن به شکل خودسرانه بپرهیزید. همچنین اگر دارو را بدون نسخه پزشک تهیه می‌کنید، حتما قبل از مصرف، اطلاعات درج‌شده روی بسته‌بندی قرص را با دقت مطالعه کنید. 

از دیگر نکات مهم مصرف دایمتیکون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دوز مصرف این قرص باید بر اساس سن، وزن و شدت نفخ تجویز شود؛ بنابراین قبل از مصرف حتما با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید.
• فرم خوراکی دایمتیکون باید همراه با آب بلعیده شود؛ بنابراین از شکستن، له کردن یا جویدن آن خودداری کنید.
• فرم جویدنی قرص دایمتیکون باید کاملا جویده شود، سپس آن را قورت دهید.
• در اغلب موارد، پزشک این قرص را هر هشت ساعت یک عدد برای بیمار تجویز می‌کند که ممکن است بر اساس نوع و شدت بیماری به هر ۶ ساعت، یک عدد تغییر کند.
• بزرگسالان و کودکان بزرگ‌تر از ۲ سال می‌توانند میزان ۴۰ تا ۸۰ میلی‌گرم از این قرص را چهار بار در روز، بعد از غذا مصرف کنند.
• دوز ۲۰ میلی‌گرم از این قرص برای کودکان زیر ۲ سال مجاز است که می‌توانید آن را حداکثر چهار بار در روز، بعد از غذا و هنگام خواب به کودک بدهید.
• بزرگسالان نباید این قرص را بیش از ۵۰۰ میلی‌گرم در روز مصرف کنند.
• اگر فراموش کردید یک دوز دارو را بخورید، دوز فراموش‌شده را به محض یادآوری مصرف کنید. با این حال، اگر نوبت بعدی دارو نزدیک است، می‌توانید مصرف آن را بر اساس زمان مشخص‌شده ادامه دهید.
• یادتان باشد، مصرف همزمان ۲ دوز دارو برای جبران دوز فراموش‌شده، خطرناک است و می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی شود.

بهترین زمان مصرف قرص دایمتیکون

بیشتر بدانیم:نفخ شکم نوزاد چگونه برطرف میشود؟ + درمان خانگی و طب سنتی

این دارو معمولا هر هشت ساعت یک بار تجویز می‌شود، اما ممکن است نحوه مصرف آن متناسب با نیاز هر فرد متفاوت باشد. متخصصان معتقدند برای اثربخشی بیشتر دایمتیکون، بهتر است آن را بعد از غذا و قبل از خواب بخورید. 

تاثیر قرص دایمتیکون و لاغری

برخی مطالعات نشان می‌دهند، مکانیسم عمل این قرص مانع از جذب مواد غذایی دریافتی می‌شود. کاهش جذب مواد غذایی، نتایجی همچون لاغری و کم شدن وزن به همراه دارد. از همین‌رو برخی افراد، قرص دایمتیکون را برای لاغری مصرف می‌کنند که این کار اصلا روش درستی نیست و می‌تواند در بلندمدت عوارض جانبی ایجاد کند.

موارد احتیاط و هشدار مصرف دایمتیکون (Dimethicone)

قبل از مصرف این قرص به موارد زیر توجه کنید:

• در صورت حساسیت به دایمتیکون، قبل از مصرف به پزشک معالج‌تان اطلاع دهید.
• قبل از شروع مصرف این قرص، در مورد داروهایی که می‌خورید یا سابقه بیماری و آلرژی خود با پزشک حرف بزنید.
• اگر رژیم غذایی خاصی را رعایت می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.
• در دوره مصرف این قرص از خوردن غذاهای تند، حبوبات و نوشیدنی‌های گازدار بپرهیزید.
• این دارو برای درمان کولیک نوزادان تاثیری ندارد و توصیه نمی‌شود.

موارد منع مصرف دایمتیکون

در صورت وجود شرایط پزشکی یا بیماری‌های زیر از مصرف قرص دایمتیکون بدون تجویز پزشک بپرهیزید:

• بارداری و شیردهی
• دیابت
• فنیل کتونوری (PKU)
• آلرژی و حساسیت‌های مفرط
• اختلال کلیوی یا کبدی
• زخم معده شدید
• مشکلات گوارشی جدی
• نارسایی قلبی

عوارض جانبی قرص دایمتیکون (Dimethicone)

این قرص معمولا عوارض جانبی ایجاد نمی‌کند و بی‌ضرر است. با این حال، در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، پزشک معالج خود را در جریان قرار دهید:

• سردرد و سرگیجه
• حالت تهوع و استفراغ
• اسهال
• اختلال در دستگاه گوارش

در صورت بروز هر یک از واکنش‌های آلرژیک زیر، مصرف قرص را سریعا قطع کنید و به پزشک خود اطلاع دهید:

• کهیر و خارش
• مشکل در تنفس
• راش پوستی
• متورم شدن لب‌ها و سایر بافت‌های نرم بدن
• گرفتگی قفسه سینه
• حالت تهوع و استفراغ بسیار شدید
• اختلال در بینایی و شنوایی
• تغییر رنگ پوست و سفیدی چشم

بیشتر بدانیم:نفخ بعد از زایمان دلایل و راه‌ های درمان نفخ

تداخل دارویی دایمتیکون

تاکنون گزارش خاصی مبنی بر ایجاد عوارض جانبی پس از مصرف همزمان دایمتیکون با سایر داروها ارائه نشده است. با این حال، برخی متخصصان معتقدند قرص جویدنی دایمتیکون می‌تواند جذب بعضی آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای آنتی‌اسید معده مانند مهارکننده‌های پمپ پروتون (امپرازول) یا آنتاگونیست‌های گیرنده H2 (فاموتیدین) را تحت تاثیر قرار دهد. از همین‌رو توصیه می‌شود آن را ۲ ساعت پس از مصرف داروهای ذکرشده بخورید.

آیا مصرف قرص دایمتیکون در بارداری و شیردهی مجاز است؟

این قرص، در دسته داروهای گروه C جای دارد؛ بدین معنی که هنوز خطرات ناشی از آن در دوران بارداری و شیردهی به طور کامل رد نشده است. بنابراین، با وجود اینکه مصرف دایمتیکون عوارض جانبی خطرناکی ایجاد نمی‌کند، اما زنان باردار و شیرده باید برای استفاده از آن با دکتر گوارش مشورت کنند.

نگاهی کوتاه به قرص دایمتیکون

قرص دایمتیکون یکی از بهترین داروهای ضد نفخ است که می‌تواند به شما در رفع احساس فشار، گاز و باد درون معده یا روده کمک کند. اگر پس از مصرف آن به مدت یک هفته، همچنان درگیر نفخ و احساس ناخوشایند در ناحیه شکم بودید، حتما برای بررسی دقیق‌تر به متخصص گوارش مراجعه کنید.

شما می‌توانید برای آشنایی با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر متخصص گوارش به وب‌سایت درمانکده سر بزنید. درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین گوارش، متنی و تصویری نزد پزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: drugs | drugbank