عزت نفس نقش موثری در شکل‌گیری شخصیت فرد دارد. از این رو بیشتر افراد به دنبال راه‌هایی برای افزایش عزت نفس در بزرگسالی هستند. اما تفاوت‌های بسیاری بین عزت نفس سالم و عزت نفس کاذب وجود دارد. بنابراین درک این تفاوت‌ها می‌تواند نقش موثری در شخصیت شناسی افراد مختلف داشته باشد.
عزت نفس در واقع ارزیابی هر فرد از خودش است. عزت نفس یعنی شما هنگام مواجه شدن با چالش های زندگی صلاحیت و توانمندی داریید. به عبارت ساده‌تر یعنی خودباوری داشته باشید. همچنین به این معنی است که خودتان را شایسته و لایق رسیدن به موفقیت بدانید. یعنی باور داشته باشید که لایق شایستگی‌ها هستید.
عزت نفس سالم چیست؟
عزت نفس سالم به معنای اعتماد به توانایی‌های خود هنگام روبه رو شدن با چالش ها و مشکلات است. عزت نفس سالم همچنین داشتن احساس ارزشمندی در همه زمان‌ها، باور به زیبایی‌ها و خود را مستحق موفقیت و شادی دانستن را شامل می‌شود.
نشانه های افرادی که عزت نفس سالم دارند چیست؟
افرادی که خود را لایق شاد بودن، موفقیت، دوست داشته شدن، نوازش، عشق ورزی، ابراز نیاز و درخواست می‌دانند، عزت نفس سالم دارند. کسانی که عزت نفس سالمی دارند، به دیگران اجازه می دهند که او را دوست بدارند و آن‌ها نیز به دیگران محبت می‌کنند و عشق می ورزند. بنابراین هم دیگران را ارزشمند می دانند و به آن ها احترام می گذارند و هم به خودشان احترام می گذارند.
اشخاصی که عزت نفس بالایی دارند با جرات و جسارت از چالش های زندگی استقبال می‌کنند. این افراد با جسارت بالایی در برابر چالش‌ها ایستادگی می کنند. باور افرادی که اعتماد به نفس بالایی دارند این است که در مواجهه با هر مشکلی، می توانند برای حل آن راه‌حلی پیدا کنند.
افراد با عزت نفس سالم خود را بابت شکست‌ها و کاستی‌ها سرزنش نمی کنند، تحت در هر شرایطی خود را ارزشمند می دانند. این افراد خود را با هیچ کس دیگری مقایسه نمی‌کنند، بلکه تنها خود را با گذشته خودشان مقایسه می کنند. همیشه تعادل و تعقل را در زندگیشان حفظ می کنند و در موارد مورد نیاز از تغییر شخصیت استقبال می کنند.
افراد دارای عزت نفس سالم از بیان اشتباهات خود بیمی ندارند و تلاش می کنند تا در صدد جبران آن‌ها برآیند. این افراد غرور کاذبی ندارند و واقعیت‌ها را می‌بینند. از این رو همواره براساس واقعیت رفتار می کنند نه احساسی که در ان لحظه تجربه می‌کنند. آن‌ها در روابط خود دچار سرسپردگی و محبت بیمارگونه نمی شوند و از طرف دیگر اهل جنگ، دشمنی با مردم نیز نیستند.
عزت نفس کاذب چیست؟
عزت نفس کاذب در صورتی ایجاد می‌شود که احساس خوب و ارزشمندی یک فرد نسبت به خودش از کنترل خارج شود. تمرکز بیش از حد یک فرد به خود سبب ایجاد مشکلی می‌شود که عزت نفس کاذب یا همان اختلال خودشیفتگی نامیده می شود.
خود بزرگ بینی، عدم همدلی با دیگران، نیاز بیش از حد به توجه و تحسین دیگران، بزرگ انگاری موفقیت‌های کسب شده و برتر بودن ویژگی‌های ظاهری خود از جمله ویژگی‌های افرادی است که دارای عزت نفس کاذب هستند یا از اختلال خودشیفتگی رنج می‌برند.
افراد با عزت نفس کاذب ممکن است از دیگران برای منافع شخصی خود سوء استفاده کنند. دقیقا به همین دلیل است که نمی‌توانند رابطه سالمی با دیگران برقرار کنند. طبق آمار به دست آمده از تحقیقات اختلال عزت نفس کاذب در مردان بیشتر از زنان دیده می شود. به طوری که ۵۰ تا ۷۵ درصد از افراد مبتلا به خودشیفتگی را مردان تشکیل می‌دهند.
این افراد برخلاف ظاهر محکم خود، بسیار آسیب پذیر و ضعیف هستند. افراد مبتلا به خودشیفتگی به دو روش رفتار می کنند. دسته اول تلاش می کنند توجه و تحسین دیگران را برانگیزند. گروه دوم نیز عصبانیت و درد درونی خود را به اطرافیان تحمیل می‌کنند.
افراد دارای عزت نفس کاذب در برابر رفتارهای منفی خود هیچ احساس مسئولیتی ندارند و برای کاهش درد درونی خود دیگران را سرزنش می کنند. از طرف دیگر نسبت به انتقاد دیگران از خودشان بسیار حساس هستند و زود عصبانی می شوند. این افراد همواره یک کشمکش درونی را تجربه می‌کنند. زیرا از یک سو با حالت‌های شادی و سرخوشی و از سوی دیگر با افسردگی و عصبانیت دست و پنجه نرم می‌کنند.
برای کسب اطلاعات در مورد عزت نفس سالم و عزت نفس کاذب می‌توانید از راهنمایی‌های پزشک روان شناس خوب و پزشک روان پزشک خوب استفاده کنید. البته برای دریافت این راهنمایی‌ها لزومی ندارد که صبر کنید تا در زمان ممکن از این راهنمایی‌ها بهره ببرید. می‌توانید رزرو نوبت خود را در یک چشم بر هم زدن به صورت آنلاین از طریق درمانکده انجام دهید.
تیم درمانکده پس از بررسی نیازهای بیماران مختلف و پزشکان، امکان نوبت دهی از بهترین روانشناسان و روانپزشکان تهران را در سایت خود فراهم کرده است. برای انتخاب روانپزشک یا روانشناس مورد نظر خود بدون نیاز به مراجعه حضوری و تماس با مطب، می‌توانید برای دریافت نوبت به لیست بهترین پزشکان روانشناس مراجعه کرده و با توجه به اولین نوبت خالی پزشک، نظرات بیماران، تلفن مطب و آدرس مطب، نوبت خود را به صورت آنلاین رزرو کنید.
