لیست مواد غذایی آلرژی زا چیست؟ ۸ غذایی که شاید باعث حساسیت شوند

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده

آلرژی غذایی مشکل بسیار رایجی است، به طوری که حدود 6 درصد بزرگسالان و 8 درصد کودکان را گرفتار می‌کند. بسیاری از غذاها می‌توانند باعث آلرژی شوند، اما تقریبا 90 درصد آلرژی‌های غذایی جدی به پروتئین‌های موجود در هشت غذا شامل شیر گاو، سویا، تخم‌مرغ، گندم، بادام‌زمینی، آجیل درختی، ماهی و کنجد مربوط می‌شوند. در این مطلب از مجله درمانکده، لیست مواد غذایی آلرژی زا در بزرگسالان و کودکان را در اختیار شما قرار می‌دهیم. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

لیست مواد غذایی آلرژی زا برای نوزادان، کودکان و بزرگسالان

رایج‌ترین غذاهایی که ممکن است باعث آلرژی شوند عبارتند از:

اینفوگرافی درباره لیست مواد غذایی آلرژی زا
بیشتر آلرژی‌های غذایی از مصرف شیر گاو، سویا، تخم‌مرغ، گندم، بادام‌زمینی، آجیل درختی، ماهی و کنجد ناشی می‌شوند.

1. شیر گاو

وقتی به شیر حساسیت دارید، سیستم ایمنی بدن شما به پروتئین‌های آن (پروتئین وی و کازئین) بیش از حد واکنش نشان می‌دهد. این وضعیت با عدم تحمل لاکتوز که به معنی ناتوانی در هضم صحیح لاکتوز (قند شیر) است، تفاوت دارد.

بیشتر بدانید: چه غذاهایی باعث خارش پوست می‌شود؟

دختر بچه‌ای که یک لیوان شیر در دست دارد و با یک دست دهان خود را گرفته است
حساسیت به شیر گاو در بین کودکان بسیار شایع است.

حساسیت به شیر یکی از شایع‌ترین آلرژی‌های دوران کودکی است که 2 تا 3 درصد نوزادان و کودکان نوپا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگرچه نتیجه تحقیقات ضد و نقیض است، اما به نظر می‌رسد که این مشکل برای بیشتر از 50 درصد کودکان در سن پنج سالگی از بین می‌رود. تقریبا 75 درصد افراد می‌توانند در دوران نوجوانی پروتئین‌های شیر را تحمل کنند.

چنانچه به شیر حساسیت دارید، باید از مصرف تمام محصولات لبنی مثل شیر، ماست، پنیر، کره، خامه و بستنی خودداری کنید. مادران شیرده نوزادان مبتلا به آلرژی ممکن است مجبور شوند شیر گاو و غذاهای حاوی آن را از رژیم غذایی خود حذف کنند. در مورد نوزادانی که از شیر مادر تغذیه نمی‌کنند، پزشک می‌تواند جایگزین مناسبی برای شیر خشک‌هایی که بر پایه شیر گاو هستند پیشنهاد دهد.

2. تخم‌مرغ

افرادی که به تخم‌مرغ آلرژی دارند ممکن است به سفیده تخم‌مرغ، زرده تخم‌مرغ یا هر دو حساسیت داشته باشند. کارشناسان توصیه می‌کنند در صورت داشتن آلرژی از مصرف تخم‌مرغ کامل خودداری کنید.

بیشتر بدانید: بیماری آسم چیست؟

حدود 2/5 درصد کودکان به تخم‌مرغ آلرژی دارند و این دومین آلرژی غذایی رایج در بین آن‌ها است. آلرژی به تخم‌مرغ معمولا قبل از 2 سالگی تشخیص داده می‌شود و تقریبا در نیمی از کودکان تا سن پنج سالگی از بین می‌برد.

پروتئین تخم‌مرغ ممکن است در واکسن‌هایی مانند آنفلوآنزا و MMR (سرخک، اوریون و سرخجه) وجود داشته باشد. اگر به این ماده غذایی حساسیت دارید، در مورد خطرات و فواید واکسن زدن با پزشک صحبت کنید.

بیشتر بدانید: نوتروپیک چیست؟

3. بادام‌زمینی

بادام‌زمینی را هم می‌توان در لیست مواد غذایی آلرژی زا قرار داد. آلرژی به بادام‌زمینی اغلب یک آلرژی تهدید‌کننده حیات در نظر گرفته می‌شود. چون ممکن است به یک واکنش آلرژیک شدید و بالقوه کُشنده به نام «آنافیلاکسی» منجر شود.

زنی که با دست عدم تمایل خود به مصرف بادام‌زمینی را نشان می‌دهد
گاهی اوقات، آلرژی به بادام‌زمینی خطرناک است و علائم شدید ایجاد می‌کند.

بادام‌زمینی جزئی از خانواده حبوبات است که از سویا، نخود، عدس و لوبیا تشکیل شده است. پروتئین موجود در بادام‌زمینی شبیه به آجیل درختی است. بنابراین اگر به آن آلرژی دارید، احتمال اینکه به آجیل درختی هم حساسیت داشته باشید، بیشتر است و بالعکس.

برای اکثر مردم، آلرژی به بادام‌زمینی تا پایان عمر باقی می‌ماند. دلیل این آلرژی مشخص نیست، اما احتمالا افرادی که سابقه خانوادگی آلرژی به بادام‌زمینی را دارند بیشتر در معرض خطر هستند.

4. لوبیای سویا

آلرژی به سویا در بین کودکان شایع است، اما در نوجوانان و بزرگسالان شیوع کمتری دارد. این نوع آلرژی تقریبا 0/5 درصد کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد و بیشتر در شیرخواران و کودکان زیر سه سال دیده می‌شود. در اکثر کودکان، آلرژی به سویا تا سن 10 سالگی برطرف می‌شود.

معمولا واکنش‌ آلرژیک به لوبیای سویا خفیف است، اما این غذا مانند سایر غذاهای آلرژی‌زا ممکن است واکنش‌های شدید و تهدیدکننده حیات هم ایجاد کند.

بیشتر بدانید: تاثیر آلودگی هوا بر بیماران آسم چگونه است؟

از آنجا که سویا در بسیاری از غذاهای محبوب گیاهی (به ویژه غذاهایی که شامل توفو هستند) وجود دارد، گیاه‌خوارانی که به آن آلرژی دارند باید از سایر غذاهای حاوی پروتئین استفاده کنند.

5. گندم

گندم را هم می‌توان در لیست مواد غذایی آلرژی زا گنجاند. گاهی اوقات، آلرژی به گندم با بیماری سلیاک اشتباه گرفته می‌شود. سلیاک یک بیماری خودایمنی است که در آن گلوتن (پروتئین موجود در گندم، جو و چاودار) می‌تواند به روده کوچک آسیب بزند. گلوتن معمولاً در آلرژی به گندم نقش ندارد.

آلرژی به گندم در کودکان شایع و در بزرگسالان نادر است. این نوع آلرژی در دو سوم کودکان تا سن 12 سالگی برطرف می‌شود. بعضی از کودکان علاوه بر گندم به سایر غلات هم حساسیت دارند. در مورد اینکه استفاه از کدام غلات بی‌خطر است، با پزشک مشورت کنید.

بیشتر بدانید: رژیم غذایی ناسالم چه عوارضی دارد؟

6. آجیل درختی

آجیل درختی شامل طیف وسیعی از مغزیجات است، مثل: گردو، پسته، فندق و بادام. آلرژی به آجیل درختی یک مشکل بسیار رایج است که حدود 3 درصد مردم جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

انواع آجیل درختی شامل فندق و گردو که به طور جداگانه داخل کاسه ریخته شده‌اند
مغزیجات مثل گردو، پسته، فندق و بادام از مواد غذایی آلرژی‌زا هستند.

افرادی که به آجیل درختی  آلرژی دارند به محصولات غذایی ساخته شده با آن‌ها مانند کره و روغن هم حساس هستند. معمولا به این افراد توصیه می‌شود به طور کامل از خوردن آجیل درختی خودداری کنند، حتی اگر به یک یا 2 نوع آن آلرژی داشته باشند. چون حساسیت به یک نوع آجیل درختی خطر آلرژی به انواع دیگر آن را افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید:چرا باید غذاهای حاوی آهن مصرف کنیم؟

آلرژی به آجیل درختی معمولا یک بیماری مادام‌العمر است و می‌تواند بسیار شدید باشد. این نوع آلرژی مسئول حدود 50 درصد مرگ و میرهای مرتبط با آنافیلاکسی است. به همین دلیل، به افرادی که از آن رنج می‌برند توصیه می‌شود اپی‌نفرین تزریقی همراه خود داشته باشند. اپی‌نفرین (آدرنالین) یک هورمون طبیعی است که واکنش «جنگ یا گریز» بدن را در هنگام استرس تحریک می‌کند. وقتی این هورمون به افرادی که واکنش آلرژیک شدید دارند تزریق می‌شود، می‌تواند جان آن‌ها را نجات دهد.

7. ماهی

حدود 0/2 درصد کودکان و 0/5 درصد بزرگسالان به ماهی حساسیت دارند. در بیشتر موارد، خوردن ماهی به بروز واکنش آلرژیک منجر می‌شود؛ اما بعضی از افراد پس از دست زدن به ماهی یا تنفس بخار آن در حین پختن دچار علائم می‌شوند.

شما ممکن است فقط به یک نوع ماهی حساسیت داشته باشید. سالمون، تن و هالیبوت رایج‌ترین ماهی‌های مشکل‌ساز هستند که در لیست مواد غذایی آلرژی زا قرار می‌گیرند. با این حال، بیش از 50 درصد افرادی که به یک نوع ماهی آلرژی دارند، نسبت به سایر ماهی‌ها هم حساس هستند. معمولا آلرژی به ماهی با گذشت زمان برطرف نمی‌شود.

بیشتر بدانید: خواص سیاه دانه چیست؟

8. کنجد

کنجد در سال‌های اخیر در لیست مواد غذایی آلرژی زا قرار گرفته است.  حدود 17 درصد کودکان مبتلا به آلرژی غذایی به کنجد حساسیت دارند و فقط 20 تا 30 درصد آن‌ها با گذشت زمان بهبود می‌یابند.

ماده آلرژی‌زای کنجد
در بیشتر موارد، آلرژی به کنجد تا پایان عمر باقی می‌ماند.

بیشتر بدانید: این غذاهای حساسیت زا برای سرفه را نخورید!

سوالات متداول

علائم آلرژی غذایی چیست؟

علائم آلرژی غذایی می‌تواند از بثورات پوستی خفیف تا یک واکنش شدید و تهدید‌کننده زندگی به نام آنافیلاکسی متغیر باشد. خارش لب و دهان، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، کهیر، تورم پوست و خارش از شایع‌ترین علائم هستند. علائم آنافیلاکسی عبارتند از: مشکل در تنفس، برافروختگی پوست، تورم لب و دهان، احساس ضعف، نبض تند، افت فشار خون و کاهش هوشیاری.

چه زمانی برای درمان آلرژی غذایی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر یک واکنش آلرژیک شدید دارید (مشکل در تنفس، تورم دهان و…) یا علائم بیش از یک سیستم بدن را تحت تاثیر قرار داده‌اند (مانند کهیر و درد معده)، با شماره 115 تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.

چه راه‌هایی برای تشخیص آلرژی غذایی وجود دارد؟

پزشک با بررسی سابقه پزشکی شما، آزمایش خون، تست پوستی و تست چالش غذا می‌تواند آلرژی‌های غذایی را تشخیص دهد. در تست چالش غذا، واکنش شما به غذاهای مختلف سنجیده می‌شود. این آزمایش باید حتما تحت نظر پزشک انجام شود.

آیا آلرژی غذایی قابل درمان است؟

در حال حاضر، این مشکل درمان قطعی ندارد. بهترین راه برای جلوگیری از واکنش آلرژیک این است که از خوردن غذاهایی که به آن‌ها حساسیت دارید بپرهیزید.

کلام پایانی درباره مواد غذایی آلرژی زا

آلرژی غذایی زمانی ایجاد می‌شود که سیستم ایمنی بدن به اشتباه پروتئین‌های موجود در غذا را به عنوان یک ماده مضر شناسایی می‌کند. با نگاه به لیست مواد غذایی آلرژی زا در کودکان و بزرگسالان متوجه می‌شوید که شیر گاو، تخم‌مرغ، بادام‌زمینی، سویا، گندم، آجیل درختی، ماهی و کنجد مسئول اکثر حساسیت‌های غذایی هستند.

اگر مشکوک به آلرژی غذایی هستید، در مورد آن با دکتر آسم، آلرژی و ایمونولوژی صحبت کنید و هم می توانید با دکتر آلرژی و ایمونولوژی آنلاین مشورت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مواد غذایی آلرژی زا فصلی و غیرفصلی می‌توانید از پزشکان سایت درمانکده وقت بگیرید.

منابع: healthline, verywellhealth

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 4.2 / 5. تعداد رای‌ها 48

هنوز امتیازی ثبت نشده

elh.zamani@yahoo.com
الهام زمانی

الهام زمانی هستم. در رشته تغذیه در مقطع فوق لیسانس تحصیل کردم و به دلیل علاقه‌ای که به نوشتن دارم وارد حوزه تولید محتوا شدم. خوشحالم که با نوشتن مطالب به‌روز و قابل فهم، ضمن آموختن چیزهای جدید به افزایش آگاهی جامعه درباره بیماری‌ها و سبک زندگی سالم کمک می‌کنم.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

4 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها
امیر محمد
امیر محمد
4 ماه قبل

سلام خسته نباشید پسرم الان ۱۱ سالش هست از بچگی که نان و کیک میخورد استفراغ میکرد بعد بردمش ازمایش گفتن حساسیت به گندم دارد ۹ سالش که شد بردمش تست پوستی انجام داد برطرف نشده بود الان هنوز گندم وهر چیزی که در ان از ارد گندم استفاده شده بهش نمیدم میخواستم بپرسم که تا ۱۲ سالگیش بر طرف میشه یا نه ممنون

فاطمه
فاطمه
8 ماه قبل

سلام پسر من 3ماه و18روزشه صورتش خیلی زیاد جوش های قرمز سر سفید می‌زنه چکار باید بکنم شیر خودم را میخوره

شهر
مشهد
پریسا
پریسا
1 سال قبل

من نوزاد ۶ ماهه حساسیت شدید پوستی گرفته و تحد درمان هست من تمام موارد حساسیت زا حذف کردم ولی بدنش جوش های ریز میزنه بازم

مریم
مریم
10 ماه قبل
پاسخ به  پریسا

شربت هیدروکسی زین بهش بده