اکثر متخصصان سلامت معتقدند که شیر مادر بهترین غذا برای کودکان تازه متولد شده است. در حالت ایدهآل، شما باید فرزندتان را تا 6 ماهگی به طور انحصاری با شیر خودتان تغذیه کنید. اکنون شاید این سوال برایتان مطرح شود که در صورت ابتلا به دیابت هم میتوانید این کار را انجام دهید یا خیر. به طور کلی دیابت مانع شیردهی نیست، اما ممکن است در این دوران زنان مبتلا به دیابت با مشکلات مختلفی مواجه شوند. مقاله امروز مجله درمانکده به دیابت دوران شیردهی اختصاص دارد و به شما یاد میدهد که چگونه با مشکلات ناشی از آن مقابله کنید. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
فهرست محتوا
- شیردهی برای مادران مبتلا به دیابت و فرزندان آنها چه فوایدی دارد؟
- چگونه با دیابت دوران شیردهی و مشکلات آن مقابله کنیم؟
- 1. در مورد داروهای خود با پزشک مشورت کنید
- 2. برای دیابت دوران شیردهی به طور منظم قند خونتان را اندازه بگیرید
- 3. برای شروع شیردهی صبور باشید
- 4. از رژیم غذایی سالم پیروی کنید
- 5. برای کنترل دیابت دوران شیردهی کالری کافی دریافت کنید
- 6. از همسر و سایر اطرافیان خود کمک بگیرید
- 7. به اندازه کافی بخوابید
- 8. مراقب برفک نوک سینه باشید
- سوالات متداول
- کلام پایانی در مورد دیابت دوران شیردهی
شیردهی برای مادران مبتلا به دیابت و فرزندان آنها چه فوایدی دارد؟
بر اساس تحقیقات، کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشوند (صرفنظر از اینکه مادرشان دیابت داشته باشد یا خیر) کمتر از سایر کودکان در معرض ابتلا به عفونتهای تنفسی، عفونت گوش، مشکلات گوارشی و آسم قرار دارند. همچنین احتمال اینکه در آینده به دیابت نوع 1 یا دیابت نوع 2 مبتلا شوند، کمتر است. در دیابت نوع 1 بدن نمیتواند انسولین بسازد و در دیابت نوع 2 قادر نیست از این هورمون به خوبی استفاده کند.
شیردهی برای مادر هم فواید بیشماری دارد. اگر دیابت بارداری داشته باشید (برای اولین بار در دوران بارداری به دیابت مبتلا شده باشید)، به احتمال زیاد قند خون شما در مدت کوتاهی پس از زایمان به حالت عادی برمیگردد. اما همچنان احتمال دارد که در آینده به دیابت نوع 2 مبتلا شوید. شیردهی کنترل قند خون را بهبود میبخشد و احتمال ابتلا به دیابت را در آینده کاهش میدهد.
بیشتر بدانید: ویار در بارداری چیست؟
چه دیابت بارداری داشته باشید و چه دیابت نوع 1 یا نوع 2، شیردهی به شما کمک میکند که وزنتان را بعد از زایمان کاهش دهید و از مزایای این موضوع بهرهمند شوید. چاقی کنترل قند خون را با مشکل روبرو میکند و احتمال ابتلا به بیماری قلبی و بعضی از انواع سرطان را افزایش میدهد.
در زنانی که به فرزندشان شیر میدهند، در مقایسه با زنانی که این کار را انجام نمیدهند، احتمال بروز سرطان سینه و سرطان تخمدان کمتر است. بهعلاوه، آنها پس از زایمان سریعتر بهبود پیدا میکنند. چون هورمونهای ترشح شده در حین شیردهی به انقباض رحم کمک میکنند.
بیشتر بدانید: با انواع دیابت آشنا شوید!
چگونه با دیابت دوران شیردهی و مشکلات آن مقابله کنیم؟
در صورت ابتلا به دیابت، راهکارهای زیر به شما کمک میکنند که هم قند خون خود را کنترل کنید و هم با مشکلات دوران شیردهی به خوبی روبرو شوید:
1. در مورد داروهای خود با پزشک مشورت کنید
در بیشتر موارد، میتوانید به مصرف داروهایی که در دوران بارداری برای کنترل قند خون مصرف میکردید، ادامه دهید. اما همیشه عاقلانه است که با پزشک خود درباره داروهای روتین دیابت در دوران شیردهی مشورت کنید.
معمولا استفاده از متفورمین و انسولین تزریقی به عنوان درمان دارویی دیابت دوران شیردهی بیخطر است. اگر به دیابت نوع 1 مبتلا باشید، حتما باید به تزریق انسولین ادامه دهید. با این حال، ممکن است در دوران شیردهی نسبت به قبل از بارداری به انسولین کمتری نیاز داشته باشید. چرا که تغییرات هورمونی ناشی از زایمان و شیردهی روی میزان انسولین مورد نیاز شما تاثیر میگذارد.
2. برای دیابت دوران شیردهی به طور منظم قند خونتان را اندازه بگیرید
تولید شیر به انرژی زیادی نیاز دارد و شیر مادر سرشار از لاکتوز است که یک نوع قند محسوب میشود. وقتی به نوزاد خود شیر میدهید و این قند از بدن شما خارج میشود، ممکن است سطح قند خونتان 25 درصد کاهش یابد و حتی به هیپوگلیسمی (افت قند خون) دچار شوید.
تنظیم دقیق دوز داروها توسط پزشک و اندازهگیری منظم قند خون با گلوکومتر (دستگاه تست قند خون) میتواند به کنترل بهتر قند خون کمک کند. از پزشک خود بخواهید که هر چند وقت یکبار گلوکومتر شما را بررسی کند تا مطمئن شوید که درست کار میکند.
توصیه میشود قبل از شیر دادن به فرزندتان یک میان وعده بخورید و همیشه در حین شیردهی یک خوراکی مانند آبمیوه در نزدیکی خود داشته باشید تا در صورت افت قند خون از آن استفاده کنید. بهعلاوه، برای اینکه بدن خود را هیدراته نگه دارید باید در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید.
3. برای شروع شیردهی صبور باشید
اگر تولید شیر کمی طول کشید، تعجب نکنید. تحقیقات نشان دادهاند که دیابت (شامل دیابت بارداری، دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2)، مقاومت به انسولین و شاخص توده بدنی (BMI) بالا باعث تاخیر در تولید شیر میشوند. از سوی دیگر، زنان مبتلا به دیابت دوران شیردهی ممکن است دائما نگران سلامتی خود و فرزندتان باشند که این اضطراب روی اکسی توسین تاثیر منفی دارد. اکسی توسین هورمونی است که باعث جاری شدن شیر از سینهها میشود.
اگر به هیچ عنوان قادر به شیردهی نیستید، با پزشک در مورد تغذیه نوزاد با شیر خشک مشورت کنید. شیر خشک مزایای شیر مادر را ندارد، اما میتواند کالری و سایر مواد مغذی مورد نیاز کودک را تامین کند.
بیشتر بدانید: آیا افزایش آب دور جنین عوارضی دارد؟
4. از رژیم غذایی سالم پیروی کنید
پیروی از رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم برای کنترل دیابت در دوران شیردهی از اهمیت زیادی برخوردار است. برای اینکه تغذیه سالمی داشته باشید، نکات زیر را به خاطر بسپارید:
- از کربوهیدراتهای سالم استفاده کنید. کربوهیدراتها روی قند خون تاثیر دارند. بنابراین، باید از غذاهای سالمتری که کربوهیدرات دارند استفاده کنید، مثل غلات کامل، میوهها، سبزیجات، حبوبات و لبنیات کم چرب.
- مصرف نمک را کاهش دهید. زیادهروی در مصرف نمک به پرفشاری خون منجر میشود و خطر بیماری قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهد. تحقیقات در مورد عوارض دیابت دوران شیردهی و سایر انواع دیابت نشان داده است که بسیاری از بیماران دیابتی در اثر بیماریهای قلبی-عروقی فوت میکنند.
- از گوشتهای فرآوری شده استفاده نکنید. غذاهای فرآوری شده مثل سوسیس و ژامبون با بیماریهای قلبی-عروقی مرتبط هستند.
- میوه و سبزی بیشتری بخورید. میوهها و سبزیجات هم مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین میکنند و همه به دلیل داشتن فیبر در کنترل قند خون موثرند.
- چربیهای سالم را انتخاب کنید. چربیها به تامین انرژی مورد نیاز بدن کمک میکنند. مغزهای خوراکی، آووکادو، ماهی، روغن زیتون، روغن کانولا و روغن آفتابگردان از چربیهای سالم تشکیل شدهاند.
- مصرف شکر را کاهش دهید. تنقلات و نوشیدنیهای شیرین از کاهش وزن بعد از زایمان جلوگیری میکنند و قند خون را افزایش میدهند.
بیشتر بدانید: کتواسیدوز دیابتی؛ پیشگیری و درمان این بیماری را جدی بگیرید!
5. برای کنترل دیابت دوران شیردهی کالری کافی دریافت کنید
تولید شیر به کالری نیاز دارد. بنابراین، زنان شیرده باید در مقایسه با سایر زنان در طول روز کالری بیشتری دریافت کنند. در صورت ابتلا به دیابت در دوران شیردهی باید با پزشک یا متخصص تغذیه در مورد کالری مورد نیاز خود مشورت کنید. کالری دریافتی شما باید به اندازهای باشد که ضمن حمایت از تولید شیر به چاقی یا افزایش شدید قند خون منجر نشود
اطلاعات بیشتر می توانید از طریق مشاوره با متخصص تغذیه مشورت کنید.
6. از همسر و سایر اطرافیان خود کمک بگیرید
مهم نیست که به چه نوع دیابتی مبتلا هستید، در هر صورت احتمالا به حمایت خانواده و دوستان خود نیاز دارید. زنانی که نوزاد دارند، معمولا با کمبود وقت برای آشپزی مواجه میشوند. اگر به دیابت دوران شیردهی مبتلا باشید، تغذیه خوب و منظم برای شما اهمیت زیادی دارد.
مراقبت از یک کودک شیرخوار میتواند شما را بسیار فراموشکار کند. وقتی قبل از غذا انسولین تزریق میکنید، باید به سرعت مقدار مشخصی غذای پرکربوهیدرات بخورید. اگر فرزندتان بعد از تزریق انسولین گریه کند و مجبور شوید به او شیر بدهید، غذا خوردن شما به تاخیر میافتد و ممکن است دچار افت قند خون شوید. سعی کنید در حین غذا خوردن با استفاده از آغوشی نوزاد به فرزندتان شیر بدهید یا از اطرافیانتان بخواهید که مراقب او باشند تا شما غذای خود را تمام کنید.
7. به اندازه کافی بخوابید
کمبود خواب میتواند مدیریت دیابت را سختتر کند و استرس را افزایش دهد. سعی کنید زمانی که کودکتان میخوابد شما هم استراحت کنید. در صورت نیاز از اطرافیان خود بخواهید که برای مدت کوتاهی مراقبت فرزندتان باشند تا شما بتوانید بخوابید.
8. مراقب برفک نوک سینه باشید
دیابت کنترل نشده احتمال ابتلا به عفونتهای قارچی را افزایش میدهد و این میتواند باعث درد و خارش نوک سینهها شود. اگر در دوران شیردهی علائمی مانند بثورات پوستی، تاول یا درد شدید را تجربه کردید، به دکتر غدد مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: درد زایمان چگونه است؟
سوالات متداول
خیر. شیردهی برای زنان مبتلا به دیابت مضر نیست و حتی میتواند به کنترل قند خون آنها کمک کند. توصیه میشود حداقل تا 6 ماه فرزندتان را با شیر خود تغذیه کنید تا هر دو بیشترین بهره را از انجام این کار ببرید.
در دوران شیردهی، زنان میتوانند از متفورین خوراکی و انسولین تزریقی استفاده کنند. سایر داروها ممکن است بیخطر نباشند یا مطالعه کافی در مورد تاثیر آنها روی نوزاد وجود نداشته باشد. قبل از مصرف دارو برای درمان دیابت در دوران شیردهی حتما با پزشک خود مشورت کنید.
غالبا دیابت بارداری بعد از تولد نوزاد خودبهخود از بین میرود، اما خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در آینده افزایش میدهد. در زنانی که حداقل دو ماه به فرزندشان شیر میدهند، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 تقریبا 50 درصد کمتر میشود.
متخصصان توصیه میکنند که زنان مبتلا به دیابت شیردهی سطح قند خون خود را بین 90 تا 180 میلیگرم در دسیلیتر حفظ کنند.
کلام پایانی در مورد دیابت دوران شیردهی
اگر دیابت دارید، احتمالا میتوانید داروهای معمول خود را با خیال راحت مصرف کنید و به فرزندتان شیر بدهید. شیردهی حتی میتواند به تنظیم قند خون شما کمک کند. چنانچه در مورد دیابت دوران شیردهی سوالی دارید، میتوانید به سایت درمانکده مراجعه کنید. درمانکده این فرصت را برای شما فراهم کرده است که که در مورد دوز داروهای مصرفی خود و راههای پیشگیری از افت قند خون در حین شیردهی با مشاوره دکتر فوق تخصص غدد مشورت کنید و در مورد رژیم غذایی خود از متخصص تغذیه کمک بگیرید.
منابع: webmd, healthline, diabetes
محمدصدرا قدس
سلام من دیابتی هستم دردوران بارداری انسولین استفاده میکردم ولی بعد زایمان دکتر غدد گفتن میتونم قرص زیپمت ۵۰ / ۱۰۰۰ و گلوریپای ۱۰ رو بخورم و بچه هم شیر بدهم ایا این ها منع مصرف در شیردهی ندارن؟