پایین آمدن جنین در بارداری؛ علت، علائم و عوارض آن

در انتظار بازبینی توسط تیم پزشکی درمانکده

پایین آمدن سر جنین در بارداری به شرایطی گفته می‌شود که سر نوزاد رو به پایین و در ناحیه لگن قرار می‌گیرد و برای زایمان آماده می‌شود. در این شرایط معمولاً خانم باردار فشار و درد زیادی را در ناحیه لگن و نزدیک مثانه خود احساس می‌کند. ازآنجایی‌که علائم پایین بودن سر جنین در بارداری از هر فرد تا فرد دیگر متفاوت است، از همین رو بررسی همه علائم و نشانه‌های این وضعیت می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر از شرایط بدنی خود باخبر شوید.به علاوه در برخی شرایط ممکن است پایین آمدن سر جنین در بارداری در ماه‌های ابتدایی اتفاق بیفتد. آیا در این شرایط چه خطراتی برای مادر و جنین وجود دارد؟ در این مقاله از مجله درمانکده می‌توانید با هر آن چیزی که لازم است در مورد پایین آمدن سر جنین در بارداری بدانید، آشنا شوید.

منظور از پایین آمدن سر جنین در بارداری چیست؟

پایین آمدن سر جنین در بارداری به حالتی گفته می‌شود که سر نوزاد به سمت داخل لگن و رو به پایین قرار می‌گیرد و بدن برای زایمان آماده می‌شود. هر چند زمان بروز این شرایط برای هر فردی متفاوت است، اما این موضوع معمولاً حدود 2 تا 4 هفته قبل از زایمان اتفاق می‌افتد و بیشتر در زایمان‌های اول رخ می‌دهد. درواقع بسیاری از زنان بعد از زایمان اول خون این احساس را درست قبل از به دنیا آمدن نوزاد تجربه می‌کنند. برخی شواهد نشان می‌دهد که عدم پایین آمدن سر جنین چند هفته قبل از زایمان در مادرانی که بارداری چندم خود را تجربه می‌کنند، مربوط به سازگاری بدن ماهیچه‌های لگن با شرایط زایمان است.

بیشتر بدانید: علائم ویار در بارداری چیست؟

متن جایگزین: تصویری که پایین آمدن سر جنین در بارداری را نشان می‌دهد.
کپشن: پایین آمدن سر جنین در بارداری معمولاً در 2 تا 4 هفته قبل از زایمان اتفاق می‌افتد.

بیشتر بدانید: علت خارش معقد چیست؟

در صورتی که پایین آمدن سر جنین در ماه‌های ابتدایی یا میانی بارداری ایجاد شود، ممکن است خطر سقط جنین و زایمان زودرس وجود داشته باشد و از همین فرد باید تحت نظر پزشک متخصص قرار بگیرد.

انواع شرایط پایین آمدن سر جنین در بارداری

پایین آمدن سر جنین در بارداری معمولاً به دو صورت اتفاق می‌افتد که در ادامه می‌توانید با آن‌ها آشنا شوید.

اکسی پوت قدامی

این موقعیت یکی از رایج‌ترین شرایط پایین آمدن جنین در بارداری است که در آن پشت سر نوزاد رو به جلوی شکم قرار می‌گیرد و چانه او در سینه‌اش فرو می‌رود. این وضعیت یک شرایط ایده آل برای زایمان طبیعی است.

بیشتر بدانید:علائم بارداری دوقلو چیست؟علائم مختلف در هفته‌های بارداری

اکسی پوت خلفی

در این وضعیت سر نوزاد به سمت پایین و در جهت مخالف است. به طوری که پشت کودک در پشت شما قرار می‌گیرد. در این شرایط زایمان طبیعی کمی طولانی‌تر و سخت‌تر خواهد بود و گاهی لازم است فرد سزارین شود.

تصویری که اکسی پوت قدامی و خلفی را نشان می‌دهد
پایین آمدن سر جنین در بارداری معمولاً به دو صورت اکسی پوت قدامی و خلفی اتفاق می‌افتد.

علائم پایین آمدن سر جنین در بارداری

نشانه‌های پایین بودن سر جنین در بارداری برای هر فردی متفاوت است. در برخی افراد پایین آمدن سر جنین با یک حرکت ناگهانی ایجاد می‌شود و برخی دیگر اصلاً متوجه چنین موضوعی نمی‌شوند.

پایین آمدن سر جنین در بارداری موجب می‌شود تا مادر احساس کند شکمش سبک‌تر شده که این موضوع به دلیل قرار گرفتن سر نوزاد در بخش پایین لگن است. به شرایطی که فضای شکم افزایش پیدا می‌کند به اصطلاح وضع حمل می‌گویند. در ادامه می‌توانید با رایج‌ترین علائم پایین آمدن سر جنین در بارداری آشنا شوید. در صورت داشتن چنین علائمی مشاوره با دکتر زنان آنلاین مشورت کنید. و رد صورت لزوم به صورت حضوری به بهترین دکتر فوق تخصص زنان و زایمان و نازایی در تهران و شهر های دیگر مراجعه کنید.

بیشتر بدانید: مراقبت های بعد از سقط جنین در طب سنتی چگونه است؟

تنفس راحت‌تر

زمانی که سر نوزاد به سمت پایین حرکت می‌کند، فضای داخل شکم افزایش پیدا می‌کند و این امر موجب می‌شود تا مادر باردار فشار کمتری را روی دیافراگم احساس کند.

افزایش فشار لگن

پایین بودن سر جنین در بارداری فشار شکم را کاهش می‌دهد اما فشار  داخل لگن به طرز قابل محسوسی در اکثر افراد افزایش پیدا می‌کند. در این شرایط ممکن است فرد در راه رفتن کمی دچار مشکل شود و احساس کند چیزی در بین پاهایش قرار دهد.

بیشتر بدانید: تفاوت جنین دختر و پسر در سونوگرافی چیست؟

افزایش ترشحات

یکی دیگر از نشانه‌های پایین بودن سر جنین در بارداری افزایش ترشحات واژن است. در این شرایط فشار بیشتری به دهانه رحم وارد می‌شود و این موضوع به گشاد شدن دهانه رحم برای شروع زایمان کمک می‌کند. در هفته‌های آخر بارداری معمولاً ترشحات واژن افزایش پیدا می‌کند و به صورت تکه‌هایی از مخاط غلیظ از بدن خارج می‌شود.

بزرگ شدن قسمت پایین شکم

پایین بودن سر جنین در بارداری موجب می‌شود تا کودک در بخش پایین شکم قرار بگیرد و از همین رو در این شرایط معمولاً قسمت پایین شکم بزرگ‌تر به نظر می‌رسد.

درد لگن

یکی دیگر از علائم پایین بودن سر جنین در بارداری احساس درد در ناحیه لگن است. درواقع فشار سرد نوزاد به رباط‌های لگن موجب ایجاد درد در این ناحیه می‌شود. معمولاً این دردها چندان شدید نیستند و به طور منظم و دائمی ایجاد نمی‌شوند.

تکرر ادرار

پایین بودن سر جنین در بارداری به مثانه فشار وارد می‌کند و این موضوع موجب می‌شود تا فرد بارداری نیاز بیشتری به ادرار کردن داشته باشد.

بیشتر بدانید: علت زیاد بودن آب دور جنین چیست؟

اینفوگرافی علائم پایین بودن سر جنین در بارداری
مهم‌ترین علامت پایین بودن سر جنین در بارداری بزرگ شدن بخش پایین شکم، فشار به لگن و مثانه است.

کم شدن مشکلات گوارشی و افزایش اشتها

معمولاً با پایین آمدن سر جنین در بارداری سوزش سر دل تسکین پیدا می‌کند و فشار کمتری به معده وارد می‌شود. در این شرایط معمولاً مادران باردار بیشتر هوس غذاهای مختلف می‌کنند و اشتهای بیشتری پیدا می‌کنند.

علت پایین آمدن سر جنین

به‌طورکلی پایین آمدن سر جنین معمولاً در هفته‌های آخر بارداری طبیعی است و امری طبیعی محسوب می‌شود. اما در برخی مواقع ممکن است فرد در اوایل بارداری این شرایط را تجربه کند. پایین آمدن سر جنین در ماه‌های ابتدایی بارداری منجر به زایمان زودرس و سقط جنین می‌شود و بسیار خطرناک است. از همین رو انجام فعالیت‌های بدنی شدید و بلند کردن اجسام سنگین در دوران بارداری ممنوع است و خطر پایین آمدن زودهنگام جنین را افزایش می‌دهد.

بیشتر بدانید: علائم سکسکه جنین در رحم چیست؟

عوارض پایین بودن سر جنین

پایین بودن سر جنین در هفته‌های آخر بارداری می‌تواند به تسهیل زایمان طبیعی کمک کند. اما به هر حال این شرایط مشکلاتی و عوارضی را برای مادر ایجاد می‌شود. اگر پایین آمدن سر جنین در بارداری در ماه‌های ابتدایی ایجاد شود، ممکن است موجب زایمان زودرس و سقط جنین شود. در این شرایط خانم باردار باید کاملاً تحت نظر پزشک قرار بگیرید و استراحت کند. در ادامه به برخی از عوارض و خطرات پایین بودن سر جنین در هفته‌های آخر بارداری اشاره شده است.

  • کمردرد
  • درد لگن
  • هموروئید
  • مشکل در راه رفتن
  • تکرر ادرار
اینفوگرافی عوارض پایین بودن سر جنین
از رایج‌ترین عواض پایین بودن جنین می‌توان به کمردرد و تکرر ادرار اشاره کرد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟

چه زایمان اولتان باشد و چه تجربه یک زایمان را داشته باشید، احتمالاً بعد از پایین آمدن جنین دچار درد در ناحیه لگن می‌شوید. اما در صورتی که میزان درد شما زیاد و همیشگی است، بهتر است برای اطمینان از عدم مشکل جدی با پزشک خود مشورت کنید. در صورتی که درد لگن همراه با خونریزی، تب و افزایش حجم ادرار باشد، بهتر است هر چه سریع‌تر با پزشک متخصص زنان مشورت کنید.

بیشتر بدانید: درد زایمان چگونه است؟

تصویر خانم بارداری که در حال مشاوره با پزشک است.
در صورتی که در بارداری درد و یا علائم جدیدی را تجربه می‌کنید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

جمع‌بندی

پایین آمدن سر جنین در بارداری اتفاقی است که خانم‌های باردار به شکل‌های مختلف و با علائم متفاوتی تجربه می‌کنند. در صورتی که در دوره از بارداری دچار درد و علائم مشکوک شدید، بهتر است هر چه زودتر با پزشک خود در میان بگذارید و در صورت بروز مشکل هر چه سریع‌تر برای رفع آن اقدام کنید. درمانکده دوستدار سلامتی شما.

سوالات رایج

پایین آمدن سر جنین در بارداری در چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

پایین آمدن سر جنین در بارداری برای هر فرد زمان متفاوتی دارد. اما معمولاً این شرایط بین 2 تا 4 هفته قبل از زایمان ایجاد می‌شود.

به منظور تحریک جنین برای قرار گرفتن رو به پایین در هفته‌های آخر بارداری از چه روش‌هایی استفاده می‌شود؟

پیاده‌روی، نشستن روی توپ زایمان، چمباتمه زدن و کشش عضلات لگن به قرار گرفتن نوزاد در داخل لگن کمک می‌کند.

اگر سر نوزاد رو به پایین نباشد، از چه روش‌هایی برای زایمان استفاده می‌شود؟

در صورتی که در هفته‌های آخر بارداری سر نوزاد به سمت پایین حرکت نکند، معمولاً از روش‌های سفالیک خارجی یا حرکت دادن جنین به سمت پایین، زایمان سزارین و یا زایمان طبیعی با شرایط ویژه استفاده می‌شود.

منابع: healthline، medicalnewstoday، pampers

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 4 / 5. تعداد رای‌ها 76

هنوز امتیازی ثبت نشده

مژده عاشوری
مژده شرف عاشوری

من مژده شرف عاشوری هستم؛ لیسانس مترجمی زبان انگلیسی و فوق لیسانس فیزیولوژی ورزش که سال‌هاست به صورت تخصصی می‌نویسم و ترجمه می‌کنم. از بازی با کلمات و خلق محتوای تازه لذت می‌برم و علاقه زیادی به ترجمه و نوشتن محتوا در حوزه سلامت، تغذیه و پزشکی دارم.

مشاهده سایر مطالب
اشتراک در
اطلاع از
guest
(اختیاری)

در صورتی که سوال شما تخصصی هست و به دنبال نظر پزشک متخصص هستید، به بخش مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

11 پرسش و پاسخ
بیشترین رأی
تازه‌ترین قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه سؤال ها
شیرازی
شیرازی
9 ساعت قبل

سلام خانم من تازه هفته پانزدهم اش است و میگد احساس میکنم رفته پایین هنگام ادای نماز و دستشویی رفتن خیلی براش سخت میشه چی کار کنیم

شهر
تهران
عاطفه
عاطفه
2 ماه قبل

بچه های من از این ڪه زیاد پایین هستن همیشه توی سی و پنج هفته به دنیا می ایند ࢪاه پیشگیࢪیش چیست تا زود به دنیا نیایند

شهر
مشهد
دلکش
دلکش
3 ماه قبل

سلام دلکش هستم از سنندج بچم به دنیا نیمده ولی پاینه دکترسنوگرافی دباره برام نوشته ترسیده بچه پاین امده

شهر
تهران
هانیه
هانیه
8 ماه قبل

اگر زنی باردار درهفته ۳۸ بارداری از روی پله بیفتد و رحمش باز نباشد آمپل فشار براش تزریق می کنن یا سزارین میشه

شهر
شیراز
شفیقه
شفیقه
3 ماه قبل
پاسخ به  هانیه

سلام من دردزیادی در لگن وکمر دارم 30هفته هستم آیا خطرناک است

الهه
الهه
10 ماه قبل

امروز از صبح تا حالا همش زیر دلم فشار میاد یا مثلا درد دارم اما امروز اینجوری شوده من تازه رفتم تو ۷ماه

شهر
تهران
الناز
الناز
6 ماه قبل
پاسخ به  الهه

سلام نوزادتون به دنیا اومد؟

ندا
ندا
1 سال قبل

وقتی در ماه هفتم جنین پایین باشد باید چه کاری انجام دهیم

شهر
تهران
هدیه
هدیه
1 سال قبل

سلام خسته نباشید من ۱۳هفته و۶ روزمه و تو سونوگرافیه غربالگریم معلوم شد اندازه دهانه رحمم با سره بچه خیلی کمه و احتمال سقطش هست میشه راهنماییم کنید تا بچه بیاد بالا دکترم برای هفته آینده وقت داده تا جواب آزمایش هام بیاد توروخدا کمکم کنید نمیخوام به بچم اتفاقی بیوفته

شیرازی
شیرازی
16 روز قبل
پاسخ به  هدیه

سلام، میشه باهم حرف بزنیم لطفاً،ممنون تون میشم

شهر
تهران
فاطمه سلطانی
فاطمه سلطانی
1 سال قبل

سلام من دوماهه باردارم و۷ماه پیش سقط داشتم الان احساس میکنم شکمم پایین اومده نسبت به ماه پیش باید نگران باشم یا نه عادیه بعلت بزرگ شدن جنین ؟؟؟

شهر
تهران