آیا تا کنون نام «کیست بیکر یا رکبی» را شنیده‌اید؟ عارضه‌ای که منجر به بروز «ورم زیر زانو» می‌شود و اغلب با درد شدید زانو همراه است. مبتلایان به این بیماری گاهی در پشت زانوی خود برآمدگی، کشیدگی و یا سفت شدن بافت، پوست و عضله را حس می‌کنند مخصوصا زمانی که بخواهند زانوی خود را خم کنند یا بکشند. در این مطلب از درمانکده قصد داریم در مجله درمانکده به این موضوع بپردازیم و علت ورم زیر زانو، علائم ورم زیر زانو و نحوه تشخیص و درمان آن را بررسی کنیم. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید تا با جوانب مختلف این بیماری و شیوه پیشگیری و درمان آن آشنا شوید.
بیشتر بخوانید: علت سوزش زانو چیست؟ آیا باید نگران سوزش زانو باشم؟
ورم زیر زانو چیست و چگونه ظاهر می‌شود؟
ورم زیر زانو یا کیست بیکر که با نام رکبی نیز شناخته می‌شود، در اثر تولید بیش از حد مایع مفصلی و تجمع آن در کیسه‌های کوچک پشت زانو به‌وجود می‌آید. زمانی که این کیسه‌ها به‌وسیله مایع مفصلی یا مایع سینوویال پر و برجسته شوند، پشت زانو که «بورس رکبی» نام دارد، تحریک می‌شود و «عارضه کیست بیکر» بروز پیدا می‌کند. زیرا تحریک بورس رکبی می‌تواند منجر به التهاب مفصل زانو و آسیب دیدگی زانو (مانند پاره شدن غضروف) شود.
ورم زیر زانو بیشتر به‌خاطر بیماری‌هایی مانند آرتروز و روماتیسم مفصلی رخ می‌دهد زیرا این بیماری‌ها می‌توانند محرک زانو باشند. اما بنابر نظر پزشکان این التهاب معمولا با یک بیماری زمینه‌ای آغاز می‌شود. مواردی مانند نقرس، هموفیلی، لوپوس، آرتروز استخوانی (آرتریت)، پسوریازیس، آرتریت واکنشی (راکتیو)، روماتیسم مفصلی، آرتریت سپتیک و صدمه و جراحت‌های خفیف تا شدید می‌توانند از علت‌های ورم زیر زانو باشند.
بیشتر بخوانید: کیست بیکر زانو چیست؟ + بهترین شیوه درمان کیست پاپلیتئال
ورم زیر زانو با چه علائمی خودش را نشان می‌دهد؟
کیست بیکر یا ورم پایین زانو بیماری است که علامت خاصی ندارد و شاید بیمار تا مدت‌ها متوجه حضور کیست در پشت زانوی خود نشود. مخصوصا اگر کیست خیلی کوچک باشد. در مجموع می‌توان گفت که هر چه کیست بزرگ‌تر باشد، علائم بیش‌تری از خود بروز می‌دهد و راحت‌تر قابل تشخیص است. با تمام این‌ها می‌توان نشانه‌های زیر را به‌عنوان علائم ورم زیر زانو در نظر گرفت:
- احساس قفل یا کج شدن زانو
- دیدن و لمس کردن برجستگی در پشت زانو
- احساس درد در حین خم کردن یا کشیدگی زانو
- قرمزی ساق پا و حس کردن مایعی درون آن (به ندرت)
- ورم مفصل زانو و احساس درد در عضلات پشت ساق (اگر کیست پاره شود و مایع آن نشت کند این علامت ظاهر می‌شود).
البته در نظر داشته باشید که بیماری‌هایی مانند آرتریت نیز چنین علائمی دارند و ممکن است درد زانو به‌خاطر مشکلات زمینه‌ای باشد. بنابراین پیش از هر اقدامی نسبت به بررسی این موارد با پزشک خود صحبت کنید. همچنین بد نیست بدانید که علائم وجود کیست بیکر گاهی مشابه علائم وجود لخته خون در پا است.
بیشتر بخوانید: جراحی میکروفرکچر زانو و شناخت بیشتر آن
بیشتر بدانید: ورم مفاصل از چیست؟
ورم زیر زانو چگونه تشخیص داده می‌شود؟
ورم زیر زانو در مراحل ابتدایی آن با یک معاینه ساده تشخیص داده می‌شود. اما همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره شد این بیماری علائمی مشابه وجود لخته خود در پا، آنوریسم و تومور دارد. به همین خاطر گاهی پزشکان برای حصول اطمینان بیشتر آزمایش‌هایی تجویز می‌کنند که بهتر بتوانند روند درمان را طی کنند. برخی از این آزمایش‌ها عبارتند از:
- معاینه جسمی و فیزیکی
- سونوگرافی: بررسی بدن توسط امواج صوتی و مشاهده داخل بدن
- اشعه ایکس (سی تی اسکن): نوعی تصویربرداری پزشکی که در آن از تومورگرافی استفاده می‌کنند.
- ام. آر. آی: در این روش با استفاده از میدان مغناطیسی و امواج رادیویی تصویر دقیق از داخل بدن به دست می‌آید.
بیشتر بخوانید: کیست مینیسک زانو از شناخت تا درمان
ورم پایین زانو چگونه درمان می‌شود؟
برای درمان کیست بیکر یا ورم پایین زانو معمولا پزشکان ارتوپد از داروهای غیر استروئیدی یا ضد التهابی (NSAID) استفاده می‌کنند. این داروها که کاهنده درد و تب هستند می‌توانند در درمان و بهبود علائم ورم زیر زانو موثر باشند. دوزهای بالاتر داروهای غیر استروئیدی خواص ضد التهابی دارند و تورم پشت زانو را نیز کم می‌کنند. نکته مهم راجع به این داروها غیر مخدر بودن آن‌ها است که سبب بی‌حسی بیمار نمی‌شوند. داروهایی مانند ناپروکسن و ایبوپروفن از جمله داروهای غیر استروئید هستند.شما میتوانید برای راهنمایی بیشتر به مشاوره آنلاین دکتر ارتوپد مراجعه کنید. از دیگر روش‌های ورم پایین زانو می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
بیشتر بخوانید: نقرس زانو چیست؟ + راه‌های درمان و پیشگیری
آرتروسکوپی؛ درمانی از داخل مفصل
آرتروسکوپ نوعی لوله باریک قابل انعطاف است که به دوربین، منبع نور و یک ابزار تیز کوچک متصل شده و از طریق یک برش کوچک وارد فضای مفصل می‌شود. با استفاده از این وسیله جراح عمل تخلیه مایع اضافی مفصل را ز درون انجام می‌دهد. این روش معمولا در صورتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بیماری در حالت پیشرفته خود قرار داشته باشد یا مفصل زانو از قبل به خاطر آسیب فیزیکی یا بیماری‌های زمینه‌ای صدمه دیده باشد.
تزریق کورتیکواستروئید؛ روشی برای کاهش التهاب
یکی دیگر از روش‌های درمان ورم زیر زانو، تزریق کورتیکواستروئید است که کمک می‌کند التهاب زانوی آسیب دیده کم شود. این روش درمانی تنها سبب کاهش تورم و تسکین درد می‌شود اما نمی‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.
فیزیوتراپی؛ روشی برای حفظ دامنه حرکت زانو
ورم زیر زانو با التهاب و درد همراه است. این موارد می‌توانند باعث شوند که فرد بیمار کم‌تر زانوی خود را تکان دهد و در نتیجه آن مفصل خشک شود. فیزیوتراپیست با تجویز برخی تمرینات و حرکات کششی مناسب برای ورم زیر زانو سعی می‌کند دامنه حرکتی مفصل را حفظ کند و شدت درد را کاهش دهد. فیزیوتراپی مستمر و انجام دادن حرکات کششی می‌تواند در کنار استفاده از دارو و یا عمل جراحی به بیمار کمک کند که زودتر به شرایط عادی بازگردد.
موارد فوق برخی از روش‌های اصلی برای درمان کیست بیکر هستند. پزشکان معمولا زمانی به سراغ این روش‌ها می‌روند که مطمئن باشند فرد مراجعه کننده بیماری‌های زمینه‌ای دیگری ندارد. زیرا در این صورت ابتدا باید به سراغ درمان علت اصلی بروند و شاید روند درمان متفاوت شود.
بیشتر بخوانید: علت کف پای صاف
برای پیشگیری از بروز ورم زیر زانو چه کارهایی انجام دهیم؟
گفتیم که یکی از مهم‌ترین علل بروز ورم زیر زانو وارد شدن ضربه به محل مورد نظر است. بنابراین در حین انجام فعالیت‌های روزمره یا فعالیت‌های ورزشی باید مواظب زانوی خود باشید و از وارد شدن ضربه به آن جلوگیری کنید. همچنین با انجام موارد زیر میتوانید تا حد زیادی از بروز ورم پایین زانو پیشگیری نمایید:
- پوشیدن کفش مناسب در حین پیاده روی و فعالیت‌های روزمره
- پرهیز نشستن دو زانو و چهار زانو به مدت طولانی
- استفاده از تمام عضلات پا برای گردش مخصوصا پاشنه پا. (از طریق زانو نچرخید)
- گرم کردن زانو و عضلات اطراف آن پیش از شروع فعالیت‌های ورزشی سنگین
- سرد کردن زانو پس از انجام ورزش با استفاده از حرکات کششی ملایم
- متوقف کردن فعالیت بدنی با فاصله پس از احساس درد (توصیه‌ای برای تمام بدن)
- استفاده کم‌تر از پله
بیشتر بخوانید: علت خشکی زانو چیست؟ علائم، نشانهها، راه‌های تشخیص و درمان خانگی
کیست بیکر، بیماری مشترک در بین کودکان و بزرگسالان
در این مطلب از درمانکده چیستی و علت بروز ورم زیر زانو را بررسی کردیم و عوامل موثر در بروز آن، نحوه درمان و راه‌های پیشگیری از ورم پایین زانو را شناختیم. این بیماری بیشتر در بین کودکان 4 تا 7 سال و افراد بالغ 35 تا 70 سال ظاهر می‌شود؛ البته احتمال بروز آن در کودکان بسیار کم است. اگر به این بیماری دچار شدید تا حد امکان استراحت کنید و برای انجام فعالیت‌های روزمره از عصا استفاده نمایید تا وزن کم‌تری بر روی زانو باشد.
همچنین مسکن‌های غیر استروئید می‌توانند در تسکین درد و التهاب کمک کننده باشند. حرکات کششی برای ورم زیر زانو را فراموش نکنید و با نظر پزشک و فیزیوتراپیست آن‌ها را انجام دهید. مطمئن باشید با رعایت کردن همین موارد ساده میتوانید به درمان بیماری خود کمک کنید. در این مسیر درمانکده نیز همراه‌تان است. شما میتوانید هر زمان که نیاز داشتید با پزشکان و مشاوران ما در تماس باشید و در صورت لزوم از پزشک مورد نظرتان نوبت بگیرید تا بدون معطلی و در سریع‌ترین زمان ممکن به امورات شما رسیدگی شود. از همراهی شما سپاس‌گزاریم و منتظر نظرات شما در بخش کامنت هستیم.
دارو تسکین درد برای وارم کردن زانو چی است ؟
سلام ناگهان زیر زانو ورم کرده به اندازه یک باطری بزگ رادیویی که خم وراست کردن و راه رفتن دشوار شده .
برای درمان چه کاری باید انجام دهم تا از پیشرفت آن جلو گیری کنم ودسترسی به پزشک ندارم مقدور نیست
میشه راهنمایی فرمایید
خیلی در باره نویسنده هاتون مسخرس. البته با احترام
سلام خانم ٨١ساله كه زير زانوش به اندازه يك كيوي ورم كرده همراه بادرد چه كند دردش ارم و ورمش بخوابد اگه زانوبند ببندت مشكلش بيشترنميشود دارويي دارد