سینوویت وضعیتی است که در آن پوشش مفصل زانو ملتهب و دردناک می‌شود. علائمی که بیمار در بیشتر موارد متوجه می‌شود تورم، ناراحتی، گرما و احساس ضربان در مفصل زانو با احساس سفت شدن که حرکت را محدود می‌کند است. سینوویت معمولاً با صدمات یا بیماری‌های سیستمیک مانند: آرتریت روماتوئید همراه است. جراحی جهت درمان این بیماری را سینووکتومی می‌نامند. در ادامه این مقاله از مجله درمانکده قصد داریم در خصوص ابعاد مختلف این جراحی و هر آنچه که لازم است درباره آن بدانید اطلاعاتی کامل و در عین حال مختصر در اختیارتان قرار دهیم.
سینووکتومی چیست؟
سینووکتومی (synovectomy) به تخریب یا برداشتن جراحی غشاء (سینوویوم) که مفصل را می‌پوشاند، اشاره دارد. زانو به عنوان بزرگ‌ترین مفصل و مفصلی که اغلب تحت تأثیر التهاب مزمن قرار می‌گیرد، مفصلی است که اغلب برای سینووکتومی انتخاب می‌شود. سینووکتومی‌های جراحی باز، شیمیایی، پرتویی و آرتروسکوپی (Arthroscopy) همگی گزینه‌هایی برای برداشتن سینوویوم بالقوه آسیب رسان از زانو هستند.
اختلالات مختلفی وجود دارد که نشانه سینووکتومی است. از جمله آرتریت های التهابی مزمن (به عنوان مثال: آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریاتیک، آرتریت لایم)، اختلالات خوش خیم (به عنوان مثال: استئوکندروماتوز، تومور سلول غول پیکر تنوسینوویال [سینوویت ویلوندولار رنگدانه‌دار سابق])، و همارتروز عودکننده (مانند: هموفیلی)). دبریدمان جراحی بافت سینوویال، باز یا آرتروسکوپی، برای درمان برخی از عفونت‌های مفصلی نیز اندیکاسیون دارد. لازم به ذکر است که انواع جراحی سینووکتومی نیز وجود دارند که هر کدام بسته به شرایط بیمار انتخاب و انجام می شود.
بیشتر بخوانید: علل قفل شدن زانو چیست و چگونه درمان می‌شود؟
مزایای سینووکتومی
- برش‌های کوچک‌تر با جای زخم کمتر
- حداقل ترومای بافت نرم
- درد کمتر بعد از عمل
- میزان عفونت کمتر
- بهبودی سریع‌تر
چه کسانی کاندیدای مناسبی برای انجام سینووکتومی هستند؟
بیمارانی که به درمان‌های دارویی پاسخ نمی‌دهند، ممکن است برای بحث در مورد سینووکتومی به جراح ارتوپد ارجاع داده شوند. مقدار سینوویوم ملتهب برداشته شده از بیمار به بیمار دیگر بسته به میزان آسیب متفاوت است. برخی از بیماران فقط به سینووکتومی جزئی نیاز دارند و مقدار کمتری از بافت برداشته می‌شود. برای از بین بردن درد، دیگران ممکن است به سینووکتومی کامل نیاز داشته باشند که در آن کل سینوویوم برداشته می شود. (در حالی که اکثر بیمارانی که تحت سینووکتومی قرار می‌گیرند یکی از این انواع آرتریت را دارند، سینووکتومی برای درمان بیماران مبتلا به کندروماتوز سینوویال نیز استفاده می‌شود، وضعیتی که در آن کلسیفیکاسیون‌های کوچک در سینوویوم ایجاد می‌شود؛ افراد مبتلا به سینوویت ویلوندولار رنگدانه، یک بیماری نادر که در آن کلسیفیکاسیون‌های کوچک ایجاد می‌شود. رشد بسیار تهاجمی سینوویوم رخ می‌دهد؛ و افراد مبتلا به هموفیلی)
یک متخصص متبحر در این زمینه می‌گوید: «به طور معمول، ما بیمارانی را می‌بینیم که پس از شش ماه درمان دارویی کمی بهبود یافته‌اند اما هنوز یک مفصل ملتهب دارند که پاسخ نداده است. در چنین مواردی، کاهش جراحی سینوویوم می‌تواند به دارو اجازه دهد تا وضعیت را به طور موثر کنترل کند. سایر کاندیداهای سینووکتومی کسانی هستند که دارو برای آن‌ها تسکینی ایجاد نکرده است.
بیشتر بخوانید: کلاب فوت و چگونگی شکل‌گیری آن
کدام مفاصل کاندید سینووکتومی هستند؟
سینووکتومی معمولا در مفاصل سینوویال زیر انجام می‌شود:
- مچ پا
- زانو
- باسن
- آرنج
- شانه
- مچ دست
- انگشت
نحوه انجام جراحی سینووکتومی
جراحی سینووکتومی برای برداشتن بافت ملتهب مفصل (غشای سینوویال) که باعث درد غیرقابل قبولی می‌شود یا توانایی عملکرد یا دامنه حرکتی افراد را محدود می‌کند، انجام می‌شود. رباط‌ها و سایر ساختارها ممکن است برای دسترسی و برداشتن پوشش ملتهب مفصل به کناری منتقل شوند. این روش ممکن است با استفاده از آرتروسکوپی انجام شود.
آماده‌سازی‌های قبل از انجام جراحی
- از مصرف برخی داروها خودداری کنید. ممکن است پزشک ارتوپد از شما بخواهد که از مصرف داروها یا مکمل‌های غذایی که می‌توانند خطر خونریزی را افزایش دهند خودداری کنید.
- در همان روز ناشتا باشید، بسته به نوع بیهوشی که دارید، پزشک ممکن است بخواهد شش تا دوازده ساعت قبل از عمل از خوردن و نوشیدن خودداری کنید.
- از فردی تحت عنوان همراه کمک بگیرید. شما اجازه نخواهید داشت که پس از انجام عمل به خانه برگردید، بنابراین مطمئن شوید که کسی برای تحویل گرفتن شما در دسترس باشد. اگر تنها زندگی می‌کنید، از کسی بخواهید که در آن شب وضعیت شما را بررسی کند یا، در حالت ایده‌آل، بقیه روز را در کنار شما بماند.
- لباس راحت انتخاب کنید به عنوان مثال، اگر در حال انجام جراحی زانو هستید، از لباس‌های گشاد و راحت، شلوارک ورزشی گشاد بپوشید، کفش‌ها را بپوشانید، تا بتوانید بعد از عمل به راحتی لباس بپوشید.
بیشتر بخوانید: زانوی پرانتزی + علت، راههای تشخیص و درمان پای پرانتزی
عمل جراحی
سینووکتومی ممکن است به عنوان یک روش جراحی باز یا با کمک آرتروسکوپی انجام شود که در آن جراح ارتوپد از ابزارهای کوچک، فناوری فیبراپتیک و یک دوربین کوچک که از طریق برش‌های بسیار کوچک در پوست وارد می‌شود، استفاده می‌کند. تصاویر بزرگ‌نمایی شده از دوربین بر روی یک مانیتور تلویزیون در مجموعه عمل نمایش داده می‌شود و جراح را در طول عمل راهنمایی می‌کند.
مراقبت‌های بعد از عمل
دستورالعمل‌های بعد از عمل جراحی که باید بعد از سینووکتومی مفصل رعایت شود عبارت‌اند از:
- حتما استراحت کافی داشته باشید.
- پزشک برای کمک به کاهش درد و ایجاد احساس راحتی بیشتر، داروهای ضد درد تجویز می‌کند.
- استفاده از مفصل آسیب دیده را محدود کنید. فعالیت‌هایی که باید محدود شوند، عبارت‌اند از بلند کردن، حمل کردن، چرخاندن، هل دادن یا کشیدن.
- برای کمک به بازیابی عملکرد مفصل، پس از جراحی تحت توان‌بخشی قرار خواهید گرفت. طول مدت توان‌بخشی به شرایط زمینه‌ای، قسمت آسیب دیده بدن و وضعیت سلامت فرد بستگی دارد.
- دستورالعمل‌های جراح خود را در مورد استفاده از روش‌های گرما و سرما برای کمک به کنترل درد و تورم دنبال کنید.
- اصلاح شیوه زندگی و محل کار ممکن است توسط یک کاردرمان‌گر توصیه شود.
بیشتر بخوانید: شایع‌ترین آسیب‌های زانو + علائم و راههای درمان
دوران نقاهت پس از عمل سینووکتومی
سینووکتومی روشی است که در اکثر بیماران تا دو هفته با مقداری درد و ناراحتی همراه است. خونریزی ممکن است پس از سینووکتومی رخ دهد، اما این روزها برخی از افراد از مواد تزریقی در زانو استفاده می‌کنند که خطر خونریزی را به حداقل می‌رساند. در اسرع وقت پس از جراحی، فیزیوتراپ به شما نحوه و زمان حرکت مفصل را آموزش می‌دهد. بهبودی به تکنیک جراحی مورد استفاده و محل برش‌ها بستگی دارد. پس از سینووکتومی زانو، زانوی در یک گچ متحرک بی‌حرکت می‌شود. فیزیوتراپی معمولاً بعد از 1 تا 2 روز شروع و درن ساکشن داخل مفصلی 24 ساعت پس از جراحی برداشته می‌شود.
چه نتایجی می‌توان از سینووکتومی انتظار داشت؟
سینووکتومی می‌تواند بهبود چشمگیری در عملکرد و تسکین درد داشته باشد. بیمارانی که غضروف مفصلی آن‌ها تا حد زیادی دست نخورده است معمولاً بهترین نتایج را تجربه می‌کنند.
بیشتر بخوانید: آناتومی ستون فقرات از محتوا تا واقعیت
عوارض سینووکتومی
مانند هر عمل جراحی، ممکن است عوارضی رخ دهد. برخی از عوارض احتمالی ممکن است شامل موارد زیر باشد، اما محدود به آن‌ها نیست:
- خونریزی در مفصل زانو
- آسیب به غضروف، مینیسک یا رباط‌های زانو
- تشکیل لخته خون در پا
- آسیب به رگ خونی یا عصب
- عفونت در مفصل زانو
- سفتی زانو بعد از عمل
لازم به ذکر است که درمانکده با در اختیار قرار دادن امکان مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان ارتوپدی این امکان را برای شما فراهم کرده تا با پزشک مورد نظر خود به راحتی ارتباط بگیرید.
بیشتر بخوانید: ماساژ بدن و فواید شگفت‌انگیز آن
نتیجه‌گیری
سینووکتومی یک روش جراحی است که برای درمان سینوویت و برخی بیماری‌های دیگر که سینوویوم (Synovium) را تحت تأثیر قرار می‌دهند، غشای نازکی که داخل مفصل خاصی را می‌پوشاند (به نام مفاصل سینوویال) مانند: زانو، شانه یا آرنج شما استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که در روش سینووکتومی، قسمت زیادی از سینوویوم برداشته می‌شود.
Your point of view caught my eye and was very interesting. Thanks. I have a question for you.