“دوتکه شدن عضلات راست شکمی” به معنای بیرون زدن شکم به دلیل عریض شدن فضای بین عضلات سمت چپ و راست شکم است. شما ممکن است آن را “پوچ (pooch)” بنامید.
این وضعیت در زنان باردار بسیار شایع است؛ و تقریباً دو سوم زنان باردار به آن مبتلا هستند.
نوزادان نیز ممکن است این گسترش شکمی را داشته باشند؛ این حالت باید خود به خود رفع شود. این وضعیت می تواند در مردان هم روی دهد، و ممکن است ناشی از رژیم غذایی یو یو، دراز و نشست یا وزنه برداری به روش اشتباه یا دلایل دیگر باشد.
داشتن بیش از یک کودک، به ویژه اگر سن آنها نزدیک به یکدیگر باشد، وقوع این شرایط را محتمل تر می سازد. اگر در زمان بارداری سال شما بیش از 35 باشد یا کودک سنگین و یا دوقلو، سه قلو یا بیشتر داشته باشید، احتمال ابتلا به آن بیشتر خواهید شد.
بارداری فشار زیادی به شکم وارد می کند؛ به طوری که گاهی اوقات عضلات جلوی بدن نمی توانند شکل خود را حفظ کنند. “دیاستاز” به معنای جدایش است. “Recti” به عضلات شکمی موسوم به “عضلات راست شکمی” اشاره دارد.
هنگامی که عضلات شکمی اینطور کنار می روند، برای نگه داشتن رحم، روده ها و سایر ارگان ها در جای خود تنها نوار نازکی از بافت همبند در جلو آن ها قرار دارد. بدون پشتیبانی عضلانی مورد نیاز، زایمان واژینال ممکن است دشوارتر باشد.
این بیماری می تواند موجب کمردرد، یبوست و نشت ادرار نیز شود. حتی می تواند تنفس و حرکت طبیعی را دشوار سازد. این شرایط نادر است، اما در موارد شدید ممکن است این بافت پاره شود و ارگان ها از منفذ – که به آن فتق می گویند- بیرون بزنند.
منفذ عضله عموماً پس از زایمان پسروی می کند، اما در برخی مطالعات مربوط به زنان مبتلا به دیاستاز عضلات راست شکمی، عضله حتی یک سال بعد نیز به حالت عادی بازنگشت.
باید ها و نباید ها جدایش شکمی
فشار وارد نکنید. وارد آوردن فشار می تواند شرایط را بدتر کند. یبوست و بلند کردن اجسام سنگین مانند کودکان، بافت همبند را تحت فشار قرار می دهد. ایستادن و نشستن نیز در این مورد مشابه وزنه زدن است، زیرا فشار ناشی از وزن بدن افزایش می یابد.
هنگام زایمان فشار باید رو به پایین وارد شود، اما اگر این عمل اشتباه صورت گیرد، فشار زیادی بر بافت ضعیف شکم وارد می کند.
با احتیاط ورزش کنید. برخی حرکات معمول تناسب اندام، مانند کرانچ، دراز نشست، شنا، فشار دادن و پلانک روبه‌رو، جدایش شکمی را بدتر می کند. شنا، برخی از حالت های یوگا (مانند سگ رو به پایین) و انجام هر کاری روی دست ها و زانوها نیز می تواند همین نتیجه را در پی داشته باشند. برخی از مربیان ممکن است، بدون اینکه بدانند چه اتفاقی می افتد، این تمرینات را برای زنان مبتلا به جدایش شکمی پیشنهاد دهند.
شکمتان را درمان کنید. فیزیوتراپیست ها دستورالعمل استانداردی در مورد اینکه چه حرکتی می تواند عضلات شکم را به حالت اول برگرداند، ندارند. برخی تحقیقات با تکنیک Tupler به موفقیت هایی دست یافتند. این تکنیک شامل تمرینات خاصی است که ضمن پوشیدن شکم بند، که از عضلات شکم محافظت کرده و آن ها را نگه می دارد، انجام می شود.
پس از بهبود بافت پیوندی، برخی از تمرینات پیلاتس یا تمرینات دیگر ممکن است به شما کمک کند تا به جای عضلات خارجی، عضلات عرضی شکم (هسته عمقی) را تقویت کرده و اتکای بیشتری به آن ها داشته باشید. همه حرکات پیلاتس یا تقویت کننده در دوران بارداری خوب نیستند، از این رو مطمئن شوید با مربی کار می کنید که می داند “دیاستاز عضلات راست شکمی” به چه معناست.
در صورتی که قبل از این جدایش شکمی نداشته باشید، بهترین زمان شروع تقویت هسته قبل از بارداری است.
قبل از شروع هرگونه تمرینی حین بارداری یا بعد از آن، حتماً از بهترین دکتر متخصص زنان زایمان و نازایی خود در مورد آنچه برای شما مناسب است و آنچه اکنون در انجام آن محدودیت دارید، سؤال کنید.
بیشتر بخوانید : علائم آب آوردن شکم
درمان جدایش شکمی
اگر جدایش شکمی شما خیلی بزرگ نباشد ممکن است بخواهید با آن به زندگی ادامه دهید؛ اما قبل از بارداری مجدد باید آن عضلات را به حالت اول بازگردانید.
پزشک می تواند با استفاده از عرض انگشتان، نوار یا ابزار اندازه گیری یا سونوگرافی، میزان جداشدن عضلات را اندازه گیری کند. پس از آن می تواند بفهمد این شرایط بهتر یا بدتر می شود.
بسیاری از خانم ها می توانند شکاف شکم خود را با یادگیری حرکات ملایم، که در ضمن حمایت از شکم انجام می شوند، ببندند. از پزشک متخصص زنان خود مشورت بگیرید. او ممکن است شما را به یک فیزیوتراپیست ارجاع دهد.
اگر این توانبخشی برای شما مفید نباشد، ممکن است جراحی انجام شود. عمل اصلاح دیاستاز را می توان “ابدومینوپلاستی” یا “جراحی شکم” نامید. جراح لبه ضعیف مرکزی را روی هم تا زده و می دوزد.
ممکن است لاپاراسکوپی (جراحی که به جای جراحی بزرگ تنها با برش های کوچک انجام می شود) انجام شود. بروز اسکار، عفونت و سایر عوارض جانبی با هر عملی محتمل است.
