بیماری‌های قرنیه‌ای چه نوع بیماری‌هایی هستند؟

اگر به چشم به عنوان یک دوربین نگاه کنیم، قرنیه مانند شیشه جلوی لنز دوربین است. قرنیه نه تنها یک پنجره شفاف است که نور در مسیر خود به سوی چشم از آن عبور می‌کند، بلکه قسمت اعظمی از عمل متمرکزسازی پرتوهای نور را نیز در چشم انجام می‌دهد. بیماری‌های قرنیه‌ از مهمترین بیماری‌های چشم محسوب می‌شود که می‌تواند سبب کدری، انحراف، زخم و نهایتا کوری چشم گردد.

انواع مختلفی از بیماری‌های قرنیه‌ای وجود دارد. سه نوع مهم آن عبارتند از: قرنیه مخروطی (keratoconus) که به آن قوز قرنیه هم گفته‌ می‌شود، دیستروفی اندوتلیال فوچس و بیماری غیرالتهابی قرنیه تاولی.

قرنیه مخروطی، شامل ضعیف شدن و نازک شدن مرکز قرنیه است. در این حالت، قرنیه شکل گنبدی به خود می‌گیرد. پیشرفت بیماری می‌تواند سریع، تدریجی یا منقطع باشد. قرنیه مخروطی معمولا در هر دو چشم رخ می‌دهد، اما می‌تواند تنها در یک چشم نیز بروز کند.

دیستروفی اندوتلیال فوچس، ناهنجاری وراثتی لایه سلول درونی قرنیه است که آندوتلیم نامیده می‌شود. هدف این لایه پمپ کردن مایعات به بیرون از قرنیه است، تا آن را نازک و شفاف نگه دارد. زمانی که آندوتلیم سالم نباشد، مایعات به بیرون پمپ نشده و قرنیه شروع به تورم می‌کند که سبب می‌شد تا قرنیه تار شده و بینایی کاهش یابد.

بیماری غیرالتهابی قرنیه تاولی بیماری است که در آن قرنیه برای همیشه متورم می‌شود. این بیماری بدلیل آسیب دیدن لایه درونی قرنیه و آندوتلیوم، و عدم توانایی در راندن مایعات به بیرون از بافت رخ می‌دهد.

بیشتر بخوانید : گل مژه چیست و چگونه درمان می‌شود؟

نشانه‌های بیماری‌های قرنیه‌ای

• در قرنیه مخروطی، زمانی که قرنیه برآمده یا فرورفته می‌شود، بینایی تا حد زیادی تار شده و استفاده از لنزهای تماسی که اغلب درمان اولیه این بیماری هستند، دشوار می‌گردد. لنزهای تماسی ممکن است بدلیل شکل نامنظم قرنیه روی چشم باقی نمانند.
• فرد مبتلا به دیستروفی اندوتلیال فوچس یا بیماری غیرالتهابی قرنیه تاولی ممکن است ابتدا در شب یا نور خورشید، درخشش همراه با پرتوهای نور را مشاهده کند. هرچه این بیماری حادتر شود، ممکن است دید در صبح، مه‌آلود یا تار شود و در طول روز شفاف‌تر گردد و نهایتا ممکن است دید اصلا واضح نشود.
• برخی بیماری‌های قرنیه‌ای ممکن است بسیار دردناک باشند.

علت بیماری قرنیه‌ای

• عفونت: عفونت‌های باکتریایی، قارچی و عفونی علل متداول آسیب قرنیه هستند.
• علت قرنیه مخروطی در اکثر بیماران مشخص نیست.
• سن: فرآیندهای بالا رفتن سن می‌تواند وضوح و سلامت قرنیه را تحت تاثیر قرار دهد.
• آب مروارید و ایمپلنت لنزهای داخل چشمی: بیماری غیرالتهابی قرنیه تاولی در درصد کمی از بیماران، بعد از این اعمال جراحی رخ می‌دهد.
• وراثت
• لنزهای تماسی
• آسیب چشمی
• بیماری‌های چشمی خاص، نظیر التهاب شبکیه‌ای پیگمنتانه، رتینوپاتی نارس، و کراتوکنژنکتیویت بهاره
• بیماری‌های سیستمی، نظیر آموروز مادرزادی لبر، سندرم ایلرز – دانلوس، سندروم داون و اختلال استخوان‌زایی.

بیشتر بخوانید: عدسی بلوکات و بلوکنترل چه تفاوتی با هم دارند؟

تشخیص بیماری قرنیه‌ای

چشم‌ پزشک شما می‌تواند بیماری قرنیه‌ای و آسیب‌های ناشی از آن را از طریق معاینه چشم‌ها با استفاده از ابزارهای بزرگنمایی، در شما بررسی کند. با استفاده از یک لامپ اسلیت و تکنولوژی تشخیص پیشرفته نظیر توپوگرافی قرنیه‌ای، پزشک شما می‌تواند علائم اولیه آب‌ مروارید، آسیب‌های قرنیه‌ای و سایر مشکلات مرتبط با ساختار جلویی چشم را تشخیص دهد. پزشک بعد از گشاد کردن مردمک چشم، شبکیه شما را از لحاظ علائم بیماری بررسی می‌کند.

درمان بیماری قرنیه‌ای

مانند هر بیماری حادی، بیماری قرنیه‌ای باید سریعا درمان گردد. اگرچه پیوند قرنیه همواره درمان ضروری برای احیای بینایی در زمان کدری قرنیه محسوب می‌شود، اما برخی معیارهای دیگر نیز وجود دارد که می‌توانند لحاظ شوند تا بینایی را در مراحل اولیه بیماری، تا مدت‌ها حفظ نمایند.

چه چیزی می‌تواند سبب آسیب قرنیه شود؟

التهاب قرنیه: این التهاب گاهی بعد از ورود ویروس‌ها، باکتری‌ها یا قارچ‌ها به قرنیه به وجود می‌آیند. این ویروس‌ها و باکتری‌ها می‌توانند بعد از آسیب قرنیه، وارد قرنیه شده و ایجاد عفونت، تورم، و زخم کنند. اگر لنزهای تماسی شما نیز سبب آسیب چشمی شوند، می‌توانند به التهاب قرنیه منجر شوند.

علائم التهاب قرنیه

• درد شدید
• تاری دید
• اشک‌ریزی
• سرخی چشم
• حساسیت زیاد به نور
• آبریزش

بیشتر بخوانید: نحوه درمان عفونت چشم

درمان التهاب قرنیه معمولا شامل قطره‌‌های آنتی‌بیوتیک و ضد قارچ‌ می‌باشد. برخی افراد به داروهای ضد ویروس و قطره‌های استروئیدی نیاز دارند.

تبخال چشمی (تبخال چشم): همانند تبخال، این نوع عفونت ویروسی می‌تواند بارها و بارها عود کند. علت اصلی آن عبارت است از ویروس هرپس سیمپلکس 1 (HSV 1)، همان ویروسی که سبب تاول تبخالی می‌گردد. این بیماری می‌تواند ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس جنسی 2 (HSV II) باشد که سبب تبخال دستگاه تناسلی می‌گردد. این بیماری، زخم‌هایی در قرنیه ایجاد می‌کند. در طول زمان، تورم می‌تواند به عمق قرنیه و چشم شما نفوذ کند. هیچ درمانی وجود ندارد، اما می‌توانید آن را از طریق داروهای ضدویروس یا قطرات استروئیدی کنترل کنید.

تبخال زوستر (زونا): تنها در صورتی که به آبله مرغان مبتلا شده باشید، می‌توانید گرفتار این بیماری شوید. بیماری خارش‌دار از بین می‌رود اما ویروس مسبب آن در بدن شما باقی می‌ماند. این ویروس در اعصاب شما باقی می‌ماند، اما فعال نیست. این ویروس در دوره‌های آتی زندگی شما می‌تواند به نقاط دیگری از اعصاب حرکت کرده و اعضای خاصی از بدن را نظیر چشم‌ها گرفتار کند. هجوم تبخال زوستر به صورت، می‌تواند سبب آسیب‌هایی در قرنیه چشم‌ها گردد. این آسیب‌ها معمولا خود به خود بهبود می‌یابند، اما داروهای ضدویروس و قطره‌های استروئیدی می‌توانند التهاب را تسکین دهند.

هر کسی که در معرض آبله‌ مرغان قرار گیرد، می‌تواند به تبخال زوستر مبتلا گردد، اما شانس ابتلا برای افراد زیر بیشتر است:

• افراد مسن، بخصوص بالای ۸۰ سال
• افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف

اگر بالای ۵۰ سال سن دارید، پزشکان توصیه می‌کنند با تزریق واکسن از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنید.

سخن پایانی

فراموش نکنید چشم یک عضو بسیار حساس است در صورتیکه هر یک از علائم بیماری‌های قرنیه‌ای را داشتید توصیه می‌کنیم حتما از پزشک متخصص کمک بگیرید. اگر برای پیدا کردن پزشک فوق تخصص قرنیه یا گرفتن نوبت دچار مشکل شده‌اید می‌توانید از خدمات درمانکده استفاده کنید.