هنگامی که دوران پیری میرسد، نیاز به آزمایشات منظم پزشکی افزایش مییابد. در دوران پیری، باید بیش از گذشته به سلامت خود توجه کنید، و تغییرات ایجاد شده را مورد نظارت قرار بدهید.
با خواندن ادامه این مقاله درمانکده، با تستهای مورد نیاز افراد مسن، بیشتر آشنا میشوید.
۱. بررسی فشار خون
مطابق اطلاعات یک منبع موثق، از هر سه فرد مسن، یک نفر دچار فشار خون بیش از حد طبیعی است. از این بیماری تحت عنوان فشار خون یاد میشود. مطابق اطلاعات موثق مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها CDC) %64) مردان، و 69% زنان بین سنین 65- 74 سال، دچار فشار خون بیشتر از حد عادی هستند.
معمولاً از فشار خون با عنوان «قاتل خاموش» یاد میشود. در واقع نشانههای بیماری ظاهر نمیشوند، مگر اینکه خیلی دیر شده باشد. فشار خون بالا، خطر حمله یا سکته قلبی را افزایش میدهد. به همین دلیل، لازم است فشار خون حداقل یک بار در سال بررسی بشود.
۲. آزمایشات خون برای تعیین میزان چربیها
اگر میزان کلسترول و تریگلیسرید در سطوح مناسبی باشند، احتمال سکته یا حمله قلبی در افراد مسن کاهش مییابد. در صورتی که نتایج تست حاکی از بالاتر بودن غیرعادی هر یک از این دو پارامتر باشند، آنگاه پزشک اصلاح رژیم غذایی، تغییر سبک زندگی، یا مصرف داروهای ضدچربی (قرص چربی) را توصیه میکند. (درباره تست LDL کلسترول بخوانید.)
بیشتر بدانید: آزمایش اف بی اس یا قند خون ناشتا چیست؟
۳. آزمایشات تعیین خطر سرطان روده بزرگ
کولونوسکوپی آزمایشی است که طی آن، پزشک با استفاده از یک دوربین، شرایط روده بزرگ را بررسی میکند. بدین ترتیب وجود هرگونه پولیپ تشخیص داده میشود. پولیپ در نتیجه رشد غیرعادی بافت ایجاد میشود.
پس از عبور از 50 سالگی، باید هر 10 سال یکبار کولونوسکوپی انجام بدهید. در صورت تشخیص پولیپ، یا وجود سابقه سرطان روده بزرگ در خانواده، باید این آزمایش را در فواصل کوتاهتری انجام داد. بررسی دیجیتالی بافت روده بزرگ، وجود هرگونه توده در کانال روده را تشخیص میدهد.
بررسی دیجیتالی روده بزرگ، فقط بخش پایینی روده بزرگ را مورد بررسی قرار میدهد، این در حالیاست که کولونوسکوپی کُل روده بزرگ را مورد آزمایش قرار میدهد. در صورت تشخیص به موقع این سرطان، شانس درمان آن بسیار بالا خواهد بود. این در حالیاست که وضعیت این سرطان در بسیاری از بیماران تشخیص داده نمیشود، مگر اینکه سرطان تا مراحل شدید و گسترده پیشرفت کرده باشد.
۴. واکسیناسیونها
هر 10 سال یکبار واکسن کزاز را دریافت کنید. مطابق توضیحات ارائه شده از یک منبع موثق در CDC، مصرف سالیانه واکسن آنفولانزا، علی الخصوص در افراد بهشدت مریض توصیه میشود.
در سن 65 سالگی، از پزشک خود بخواهید که واکسن پنوموکوک را برای شما تجویز بکند. بدین ترتیب از خود در برابر ذات الریه، و سایر عفونتها محافظت خواهید کرد. عامل بیماری زای پنوموکوک، منجر به بروز مشکلات مختلف جسمانی، از جمله بیماریهای زیر میشود :
- ذات الریه
- سینوزیت
- مننژیت
- اندوکاردیت
- پریکاردیت
- عفونت گوش داخلی
تمامی افراد بالای 60 سال، باید در برابر بیماری زونا واکسینه بشوند.
۵. آزمایش چشم
انجمن چشم پزشکان آمریکا توصیه میکند که تمامی افراد در 40 سالگی، یک سری تستهای غربالگری پایهای را پُشت سربگذارند. سپس چشم پزشک مشخص میکند که چه آزمایشات دیگری مورد نیاز هستند. در صورتی که از لنز یا عینک استفاده میکنید، باید معاینات چشم را به صورت سالیانه انجام بدهید. در غیر اینصورت، انجام تستهای هر دو سال یکبار کافی خواهد بود.
بالا رفتن سن و رسیدن دوران پیری، احتمال ابتلا به بیماریهای چشمی همچون آب سیاه یا آب مروارید را افزایش میدهد. همچنین ممکن است مشکلات بینایی برای افراد مسن حادتر بشوند، یا مشکلات جدیدی در فرد ظاهر بشوند.
مشاهده بیشتر : بهترین پزشک فوق متخصص چشم
۶. معاینه دندان
با رسیدن دوران پیری، سلامت جسمی اهمیت بیشتری پیدا میکند. بسیاری از افراد مسن، داروهایی را مصرف کرده که اثر منفی را روی سلامت دندانها بهجا میگذارند. این داروها عبارتاند از:
- آنتی هیستامینها
- داروهای ادرار آور
- داروهای ضد افسردگی
بیماریهای دندان، خصوصاً با نزدیک شدن دوران پیری برای افراد مسن میتوانند منجر به از دست رفتن دندانهای طبیعی بشوند. دندانپزشک در یکی از دو جلسه جرمگیری سالیانه، وضعیت دندانها را به طور کامل بررسی میکند. دندانپزشک، از فک با اشعه ایکس تصویربرداری میکند، و وضعیت دهان، دندان، لثهها، و گلو را از نظر وجود علایم بیماری ارزیابی میکند.
مشاهده بیشتر : بهترین دکتر دندانپزشک
۷. آزمایش شنوایی
از دست رفتن حس شنوایی، یکی از مشکلات رایج افزایش سن و دوران پیری برای افراد مسن است. از دست رفتن حس شنوایی، در بسیاری موارد بهدلیل عفونت گوش، یا سایر مشکلات جسمانی رخ میدهد. شما باید هر دو یا سه سال یکبار، آزمایش شنوایی سنجی را انجام دهید.
در آزمایش شنوایی سنجی، وضعیت شنوایی به ازای صداهای مختلف (با شدتهای مختلف)، ارزیابی میشود. از دست رفتن حس شنوایی در اکثر موارد قابل درمان است، این در حالیاست که گزینههای درمانی به علت و شدت آسیب وارده بستگی دارند.
مشاهده بیشتر : بهترین متخصص گوش، حلق و بینی
۸. اسکن تراکم استخوان
مطابق گزارش بنیاد بین المللی پوکی استخوان، 75 میلیون نفر در کشورهای ژاپن، آمریکا، و قاره اروپا، دچار پوکی استخوان هستند. هم مردان، و هم زنان در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند، این در حالیاست که میزان آسیبپذیری زنان نسبتاً بیشتر است، خصوصاً برای دوران پیری.
در اسکن تراکم استخوان، میزان جرم استخوان اندازهگیری میشود. جرم استخوان، یک شاخص کلیدی برای تعیین میزان مقاومت/قدرت استخوانها محسوب میشود. اسکن منظم استخوان از 65 سالگی به بعد برای تمامی افراد مسن، علیالخصوص زنان توصیه میشود.
مشاهده بیشتر : لیست پزشکان متخصص ارتوپد
۹. آزمایش ویتامین D
بسیاری از آمریکاییها دچار کمبود ویتامین D هستند. این ویتامین به حفاظت از استخوانها کمک میکند. ضمناً همین ویتامین در حفاظت از افراد در برابر بیماریهای قلبی، دیابت، و برخی سرطانها نیز مفید واقع میشود.
افراد مسن، به انجام سالیانه این آزمایش ویتامین دی برای جلوگیری از دیابت نیاز دارند. علاوه بر این، با افزایش سن، تولید ویتامین D در دوران پیری سختتر انجام میشود.
۱۰. غربالگری هورمون تحریک تیروئید
گاهی اوقات غده تیروئید، که در گردن قرار دارد و وظیفهاش تنظیم نرخ سوخت و ساز بدن است، هورمونهای کافی را تولید نمیکند. در چنین شرایطی، فرد با بیحوصلگی، افزایش وزن، خمیدگی ظاهری روبهرو میشود. ناکارآمدی غده تیروئید برای تولید هورمون، اختلالات نعوظ را در مردان ایجاد میکند.
مشاهده بیشتر : لیست متخصصان غدد
یک آزمایش خون ساده، منجر به تعیین سطح هورمون تحریک تیروئید (TSH) میشود. بدین ترتیب مشخص شده که آیا تیروئید در دوران پیری بهخوبی عمل میکند یا خیر؟
۱۱. آزمایش پوست
تست پوست از تستهای مهم دوران پیری است. مطابق اطلاعات بنیاد سرطان پوست، در آمریکا هر ساله 5 میلیون نفر بدلیل ابتلا به سرطان پوست تحت درمان قرار می گیرند. بهترین روش مقابله با سرطان پوست در افراد مسن، تشخیص به موقع آن است. هرگونه ضایعه پوستی جدید یا مشکوک باید به موقع شناسایی بشود، با یکبار ملاقات با درماتولوژیست در سال، شرایط کُلی بدن مورد آزمایش قرار می گیرد.
مشاهده بیشتر : لیست بهترین پزشک پوست و مو
۱۲. آزمایش دیابت
مطابق اطلاعات ارائه شده توسط انجمن دیابت آمریکا، در سال 2012، 29.1 میلیون آمریکایی به دیابت نوع 2 مبتلا بودند. تمامی افراد مسن و افراد دیگر باید از 45 سالگی به بعد، آزمایشات غربالگری مربوط به این بیماری را پُشت سربگذارند. برای این منظور از آزمایش قندخون ناشتا، یا آزمایش خون A1C استفاده میشود.
۱۳. ماموگرام
همه پزشکها روی این موضوع توافق ندارند که معاینه پستان، یا ماموگرام، باید در چه فواصل زمانی انجام بشوند، حتی برای دوران پیری. برخی بر این باورند که انجام این آزمایشات هر دو سال یکبار، بهترین حالت ممکن میباشد.
جامعه سرطان شناسی آمریکا بر این عقیده است که زنان بین 45-54 سال، باید بررسیهای سرطان پستان، و غربالگری ماموگرامی را به صورت سالیانه انجام بدهند. زنان بالای 55 سال، باید هر دو سال یکبار یا به صورت سالیانه، آزمایشات لازم را انجام بدهند.
در صورتی که سرطان پستان در خانواده شما سابقه خانوادگی دارد، و ریسک این سرطان در شما در حد بالایی قرار دارد، توصیه پزشک این است که تست را به صورت سالیانه انجام بدهید.
۱۴. آزمایش پاپ اسمیر
بسیاری از زنان مسنتر از 65 سال، به انجام منظم آزمایش پاپ اسمیر، و معاینه لگن نیاز دارند. آزمایش پاپ اسمیر، برای تشخیص سرطان دهانه رحم، یا واژن مفید واقع می شود.
معاینه لگن، برای تشخیص عارضه هایی همچون بی اختیاری ادراری، یا درد لگن دوران پیری کارساز خواهد بود. زنانی که دهانه رحم خود را با جراحی قطع نموده اند، نیازی به انجام آزمایش پاپ اسمیر نخواهند داشت.
مشاهده بیشتر : لیست فوق متخصص زنان
۱۵. غربالگری سرطان پروستات
بررسی دیجیتالی روده بزرگ، یا سنجش آنتی ژن خاص پروستات (PSA) موجود در خون، امکان تشخیص سرطان پروستات احتمالی را ممکن میسازند.
در حال حاضر، بحث ها و تعارضاتی راجع به زمان شروع، و فاصله زمانی بین غربالگریهای متوالی وجود دارند. انجمن سرطان آمریکا، به پزشکان توصیه نموده است که افراد مسن و بیماران 50 سال به بالا، و در معرض خطر متوسط سرطان پروستات را مورد غربالگری قرار بدهند.
علاوه بر این، افرادی در بازه سنی 40-45 سال که در معرض خطر بالایی قرار گرفتهاند نیز به انجام تستهای پروستات دعوت می شوند. افرادی با سابقه خانوادگی سرطان پروستات، یا افرادی که آشنایان درجه یک آنها بهدلیل بیماری فوت نمودهاند نیز در همین ردیف قرار میگیرند.
سخن نهایی
درباره تستهای مختلف افراد مسن و دوران پیری خواندید. اگر مطمئن نیستید هر آزمایش را باید چند وقت یکبار باید انجام دهید میتوانید این مقاله را بخوانید. همچنین در این مقاله درباره اهمیت معاینه و چکاپ فیزیکی نوشتهایم. در همین راستا، اگر نیاز به راهنمایی بیشتر درباره تست دوران پیری دارید یا میخواهید آزمایشات مخصوص افراد مسن را زیر نظر پزشک انجام دهید، پزشک متخصص مورد نظز خود را از سایت درمانکده انتحاب کنید و با امکان نوبتدهی سایت درمانکده، با پزشک در ارتباط باشید.
منبع: Healthline