6 نکته مهم ناشتا بودن قبل از آزمایش خون

ناشتا بودن قبل از آزمایش خون برای برخی از آزمایش‌ها ضروری است. به همیت دلیل است که در طول انجام این آزمایش‌ها پزشک از شما می خواهد از چند ساعت قبل از انجام آزمایش، هیچ غذا یا نوشیدنی را مصرف نکنید.

ناشتا بودن قبل از آزمایش خون موضوع مهمی است. این عمل به شما کمک می کند که از دقیق بودن نتایج آزمایش اطمینان حاصل کنید. ویتامین ها، چربی ها، کربوهیدرات ها و پروتئین های تشکیل دهنده مواد غذایی و نوشیدنی قطعاً روی پارامترهای بدست آمده از آزمایش خون تاثیرگذار هستند. این مواد نتایج بدست آمده از آزمایش را در هاله ای از ابهام قرار می دهند.

همه آزمایش‌های خون به ناشتا بودن قبل از انجام آزمایش نیاز ندارند. آزمایش خونی که قبل از انجام به ناشتا شدن احتمالی نیاز دارند، شامل موارد زیر هستند :

• آزمایش قند خون
• آزمایش عملکرد کبد
• آزمایش کلسترول
• آزمایش میزان تریگلیسرید
• آزمایش میزان لیپوپروتئین پُرچگال (HDL)
• آزمایش میزان لیپوپروتئین کم چگال (LDL)
• پنل متابولیکی پایه
• پنل عملکرد کلیه
• پنل لیپوپروتئین

در صورتی که پزشک شما آزمایش قند خون جدیدی را برای شما تجویز کرده است. ولی ضرورت ناشتا بودن و مدت زمان آن را تعیین نکرده است، از آن ها راجع به ضرورت انجام این عمل سوال کنید.

گوشت های قرمز، بروکلی، و حتی برخی داروها، می توانند آزمایشی با نتیجه مثبت کاذب را به دنبال داشته باشند. بنابراین بهتر است همواره در خلال آماده شدن برای انجام یک تست، از توصیه های پزشک خود پیروی کنید.

1. چند ساعت قبل از آزمایش خون باید ناشتا باشیم؟

مدت زمان ناشتا بودن قبل از آزمایش خون با توجه به نوع آزمایش فرق می کند. در اکثر آزمایش‌ها از شما خواسته می شود که تا 8 ساعت قبل از آزمایش، هیچ چیزی به جز آب مصرف نکنید. برای تعداد محدودی از آزمایش‌ها نیز دوره ناشتا بودن 12 ساعته مورد نیاز می باشد.

بنابراین سعی کنید زمان آزمایش خود را به گونه‌ای زمانبندی کنید که حدالامکان در ابتدای روز انجام شود. ساعت هایی که خواب هستید در محدوده ساعت های ناشتا بودن قرار می گیرند. شرط لازم برای معتبر بودن این دوره ناشتایی، این است که پس از بیدار شدن، قهوه یا غذا مصرف نکنید.

2. آیا در ناشتا بودن قبل از آزمایش خون نوشیدن قهوه مجاز است؟

نوشیدن قهوه خالی (قهوه سیاه) قبل از انجام آزمایش خون، ممکن است در نتایج حاصله تداخل ایجاد کند. علت این است که قهوه حاوی کافئین و مواد گیاهی محلول است. این مواد به صورت بالقوه منجر به انحراف نتایج آزمایش خون می شوند.

علاوه بر این قهوه یک ماده ادرار آور است. این بدین معنی است که مصرفش منجر به ادرار بیشتر می شود. در واقعیت امر، قهوه اثر دی هیدراته کردن (تخلیه آب از بدن) را به همراه دارد.

هرچقدر آب بدنتان کمتر باشد کار پرستار یا متخصص پزشکی که مسئول انجام آزمایش خون است، برای پیدا کردن رگ سخت تر می شود. بدین ترتیب انجام آزمایش خون نیز با دشواری و استرس بیشتری همراه می شود.

3. آیا نوشیدن آب، قبل از انجام آزمایش خون مانعی دارد؟

نوشیدن آب قبل از انجام آزمایش خون مانعی ندارد، مگر اینکه دستور دیگری توسط پزشک تان صادر شده باشد. روال انجام آزمایش خون متفاوت از برخی جراحی ها است. یکی از شرط های انجام جراحی این است که معده تان کاملاً خالی باشد.

آب لوله کشی یا آب معدنی کاملاً پذیرفته شده هستند. اما افزودن عصاره لیمو را به زمان دیگری موکول کنید. نوشیدنی های گازدار به کُلی غیرقابل قبول هستند. مصرف نوشیدنی های گازدار، طعم دار و … در طول دوره ناشتا مجاز نیست. مصرف هرگونه چای نیز غیرمجاز است.

آب خوردن منجر به افزایش حجم آب بدن می شود. بدین ترتیب رگ ها منبسط می شوند و رویت پذیری شان افزایش می یابد. دو روز قبل از آزمایش، آب زیادی مصرف کنید. ضمناً سعی کنید قبل از خون دادن، چند لیوان آب بنوشید. بدین ترتیب کار پرستار یا متخصص پزشکی برای پیدا کردن رگ ساده‌تر می‌شود.

4. آیا کودکان هم باید قبل از آزمایش خون ناشتا باشند؟

دقیقاً مشابه افراد بالغ، کودکان نیز تحت یک سری آزمایشات قرار می گیرند که انجام آن ها مستلزم ناشتا بودن است. در صورت ضروری بودن انجام آزمایش، دستورالعمل های لازم جهت عدم مصرف آب و غذا، از طریق متخصص اطفال در اختیار شما قرار می گیرند.

• زمانبندی آزمایش خون فرزندتان را به گونه ای انجام دهید که حدالامکان در ابتدای روز انجام شود.
• در دوره ناشتا بودن، مرتب حواس شان را پرت کنید. ساعت های قبل از انجام آزمایش، بهترین زمان برای فرصت دادن به آن ها برای تماشای بی وقفه کارتون از تلویزیون یا بازی کردن با آیپد تلقی می شود.
• برای فرزندتان یک خوراکی (اسنک) بخرید، تا به محض به پایان رسیدن آزمایش آن را بخورد.
• اگر فرزند شما به هر نحوی و به دلیل غفلت شما موفق به خوردن خوراکی قبل از آزمایش شد، بهتر است زمانبندی آزمایش را تغییر دهید. زیرا در غیر این صورت نتایج به دست آمده غیر دقیق خواهند بود.

5. در دوران بارداری باید قبل از آزمایش خون ناشتا باشیم؟

در صورتی که باردار هستید، احتمالاً به چندین آزمایش خون نیاز خواهید داشت. هدف از این آزمایش‌ها رسیدگی به هرگونه تهدید سلامت بالقوه برای مادر یا نوزاد، در طول بارداری یا پس از تولد است. برخی از این آزمایش‌ها نیز مستلزم ناشتا شدن قبل از انجام آزمایش هستند. برای کسب آمادگی برای انجام هر آزمایش، به توصیه های پزشک خود توجه کنید.

ناشتا بودن برای افراد باردار اکثراً بی خطر است. شرط لازم این است که سلامت جسمانی تان در سطح خوبی باشد و بارداری شما از نوع پُرخطر نباشد. ممکن است پزشک مصرف آب زیاد یا ماندن در منزل را به شما توصیه کند. این توصیه ها به منظور افزایش رفاه کلی فرد تحت نظر پیشنهاد می‌شوند. این توصیه ها علی الخصوص برای هوای بسیار گرم و مرطوب صدق می کنند.

ناشتا بودن در برخی زنان باردار منجر به سوزش معده می شود. اگر در حین انتظار برای انجام آزمایش خون، با هرگونه علایم ناخوشایند یا نگران کننده رو به رو شدید، موارد شناسایی شده را در اسرع وقت به اطلاع پزشک برسانید.

اگر با پزشکی به غیر از دکتر فوق متخصص زنان و زایمان خوب ملاقات می کنید، مطمئن شوید که آن ها قبل از صدور درخواست آزمایش خون از بارداری تان مطلع باشد.

6. اگر قبل از انجام آزمایش خون ناشتا نباشید، چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر قبل از آزمایشی که به ناشتا بودن نیاز دارد، این شرط را رعایت نکنید، نتایج بدست آمده دقت لازم را نخواهند داشت. اگر چنین شرایطی را فراموش کرده باشید و قبل از آزمایش چیزی خورده یا نوشیده باشید، با مسئول انجام تست تماس بگیرید و ببینید آیا انجام آزمایش همچنان امکان پذیر است یا خیر؟

امکان تحلیل برخی آزمایش‌ها تحت شرایط غیر ناشتا هم وجود دارد. البته نتایج آن ها هم نسبت به حالت رعایت ناشتا دستخوش تغییر می شوند. صداقت داشتن بهترین کار است. اگر خوراکی، قهوه یا صبحانه کاملی را میل نموده اید، در هنگام خون گرفتن اطلاعات مربوطه را با متخصص آزمایشگاه در میان بگذارید.

آن ها یادداشتی را تنظیم می کنند مبنی بر اینکه نتایج آزمایش با در نظر گرفتن مواد غذایی مصرفی قابل ارزیابی هستند. در صورتی که ناشتا بودن یک شرط ضروری و اجتناب ناپذیر برای کسب نتایج معتبر است، آنگاه خون گرفتن متوقف شده و به زمان دیگری موکول می شود.

در مورد آزمایش خون سوال پزشکی دارید، آنلاین بپرسید.