قرص کوآنزیم کیوتن (Coenzyme Q10) یک ماده شبیه ویتامین است که به‌طور طبیعی در بدن وجود دارد. این مکمل با نام‌های کوآنزیم (Coenzima)، اوبیدکارنون (Ubidecarenone) و یوبی‌کینول (Ubiquinol) نیز شناخته میشود. این مکمل اغلب برای درمان کمبود کوآنزیم Q10 و کاهش علائم اختلالات میتوکندری تجویز میشود.
همچنین این مکمل ممکن است برای پیشگیری از سردردهای میگرنی، کاهش فشار خون، جلوگیری از حمله قلبی دوم، بهبود علائم نارسایی قلبی احتقانی، مشکلات عصبی ناشی از دیابت، بیماری هانتینگتون و دیستروفی عضلانی نیز مفید باشد. در ادامه این مقاله از مجله سلامت درمانکده به این سوالات پاسخ می‌دهیم که قرص کوآنزیم کیوتن ۳۰ برای چیست، روش مصرف آن چگونه است و چه عوارض جانبی دارد؟
فهرست محتوا
اطلاعات شناسنامه‌ای داروی کوآنزیم کیوتن
اطلاعات شناسنامه‌ای قرص کوآنزیم کیوتن ۱۰۰ و سایر دوزهای آن را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید:
| عناوین | توضیحات |
| چکیده راهگشای دارو | این دارو یک آنتی‌اکسیدان و کوفاکتور ضروری در تولید انرژی سلولی است که به حفظ سلامت قلب و کاهش استرس اکسیداتیو کمک می‌کند. |
| نام دارو | این دارو با نام‌های یوبی‌کینون [ue-BIK-wi-none]، کوآنزیم کیوتن [KOH-en-zahym kyoo-ten]، یوبی‌کینول [yoo-BIK-win-ol] شناخته میشود. |
| برند دارو | این دارو با نام‌های تجاری کوآنزیم کوکیو 10، کوکیوتن (CoQ10)، الپا کوکیوتن (elppa CoQ10)، لیکوی‌سورب (LiQsorb)، کیو-سورب کوکیوتن (Q-Sorb Co Q-10)، کوین‌زایم (QuinZyme) به بازار عرضه میشود. |
| بک‌گراند دارو | کوآنزیم Q10 یک بنزوکینون است. نام آن (Q10) از دو بخش تشکیل شده است: «Q» نشان‌دهنده‌ی گروه کینون و عدد «10» به تعداد زیر واحدهای ایزوپرنیل در زنجیره آن اشاره دارد.یوبی‌کینون به‌عنوان مکمل غذایی به فروش می‌رسد؛ اما سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) آن را به‌عنوان دارو تایید نکرده است و برای درمان، پیشگیری یا معالجه بیماری‌ها در نظر گرفته نمی‌شود. |
| نوع دارو | این دارو از نوع مولکول کوچک (Small Molecule) است. |
| گروه دارو | این دارو در گروه داروهای تایید‌شده، در حال بررسی و مکمل غذایی قرار دارد. |
| ساختار دارو | |
| فرمول شیمیایی | C59H90O4 |
کاربرد قرص کوآنزیم کیوتن
کاربردهای اصلی این دارو عبارت‌اند از:
۱. قرص کوآنزیم کیوتن برای زنان
فواید و کاربردهای قرص کیوتن برای زنان شامل موارد زیر است:
الف) قرص کیوتن برای تخمک
کیفیت تخمک برای لقاح موفق و رشد سالم جنین بسیار مهم است. استرس اکسیداتیو می‌تواند تاثیر منفی بر کیفیت تخمک داشته باشد و منجر به ناهنجاری‌های کروموزومی و کاهش باروری شود. قرص CoQ10 به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان به کاهش آسیب اکسیداتیو کمک کرده و باعث بهبود کیفیت تخمک میشود.
بیشتر بدانید: قرص کلومیفن را چه موقع بخوریم؟
ب) قرص کوآنزیم کیوتن قبل بارداری
مصرف مکمل CoQ10 قبل از بارداری می‌تواند به بهبود نتایج باروری کمک کند. این ترکیب از عملکرد میتوکندریایی پشتیبانی می‌کند که برای بلوغ تخمک و رشد جنین ضروری است. قرص CoQ10 با بهبود تولید انرژی سلولی و کاهش استرس اکسیداتیو، می‌تواند اثر مثبتی بر سلامت باروری داشته باشد. توصیه می‌کنیم زنانی که قصد بارداری دارند؛ به‌ویژه افراد بالای ۳۵ سال یا کسانی که مشکلات باروری دارند، قبل از مصرف کوکیوتن با متخصص زنان و زایمان مشورت کنند.
پ) قرص کوآنزیم کیوتن برای بارداری
با افزایش سن، کمیت و کیفیت تخمک‌های زنان کاهش می‌یابد و این موضوع منجر به کاهش باروری میشود. سطح کوآنزیم کیوتن نیز با افزایش سن کاهش می‌یابد و ممکن است در روند کاهش باروری نقش داشته باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف مکمل CoQ10 می‌تواند روند بارداری را در زنانی که ذخیره تخمدانی کمتری دارند، بهبود بخشد. همچنین در یک مطالعه کنترل‌شده تصادفی، مشخص شد که مصرف این مکمل قبل از درمان باروری باعث افزایش تعداد تخمک‌های بازیابی‌شده در زنان جوان با کاهش ذخیره تخمدانی میشود.
۲. مدیریت بیماری‌های قلبی
مکمل CoQ10 می‌تواند علائم نارسایی قلبی را بهبود بخشد. همچنین برخی مطالعات نشان می‌دهند که ترکیب آن با سایر مواد مغذی می‌تواند به بهبودی پس از جراحی بای‌پس (Bypass) و تعویض دریچه قلب کمک کند. توصیه می‌کنیم قبل از مصرف این مکمل برای بهبود بیماری‌های قلبی با یک فوق تخصص قلب‌وعروق در‌این‌باره مشورت کنید.
بیشتر بدانید: بهترین زمان مصرف قرص آتنولول
۳. مدیریت میگرن
برخی مطالعات نشان داده‌اند که مکمل کوکیوتن می‌تواند به کاهش دفعات سردردهای میگرنی کمک کند.
بیشتر بدانید: قرص سوماتریپتان
۴. قرص کوآنزیم کیوتن برای مردان
همان‌طور که اشاره شد، با افزایش سن، تولید طبیعی CoQ10 در بدن کاهش می‌یابد و بر سلامت و سطح انرژی به‌ویژه سلامت باروری مردان تاثیر می‌گذارد. از فواید مصرف قرص کوآنزیم کیوتن برای تقویت اسپرم و سلامت باروری در مردان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهبود تحرک و تراکم اسپرم
- بهبود تجمع کوآنزیم کیوتن در میتوکندری سلول‌های اسپرم
- خنثی کردن رادیکال‌های آزاد
- محافظت از اسپرم در برابر آسیب‌های اکسیداتیو
- افزایش باروری در مردان
بیشتر بدانید: قویترین داروی تقویت اسپرم
روش مصرف مکمل کوآنزیم کیوتن
هنگام مصرف این مکمل به نکات زیر توجه داشته باشید:
- کوآنزیم کیوتن را دقیقا طبق دستورالعمل روی برچسب محصول یا توصیه پزشک مصرف کنید.
- از مصرف بیش‌از‌حد این مکمل خودداری کنید.
- بدون مشورت با پزشک از مصرف همزمان اشکال مختلف کوآنزیم کیوتن مانند مصرف داروی مایع و جامد با هم، خودداری کنید.
- از سرنگ اندازه‌گیری موجود در بسته‌بندی مکمل یا یک وسیله اندازه‌گیری دارویی برای مصرف شکل مایع مکمل استفاده کنید.
- قرص کوآنزیم کیوتن به‌سرعت در دهان حل میشود؛ بنابراین آن را نبلعید و اجازه دهید بدون جویدن در دهان حل شود.
- در صورت نیاز به انجام جراحی، حداقل ۲ هفته قبل از عمل مصرف کوآنزیم Q10 را متوقف کنید.
- در طول مصرف این مکمل، فشار خون شما باید به‌طور مرتب بررسی شود.
- بهترین زمان مصرف قرص کوآنزیم کیوتن، صبح‌ها همراه با یک وعده غذایی حاوی چربی است. با این حال، ترجیحات شخصی تعیین‌کننده زمان دقیق مصرف این مکمل هستند.
- اگر مصرف یک نوبت از مکمل را فراموش کردید و زمان زیادی تا نوبت بعدی باقی نمانده است، دوز فراموش‌شده را استفاده نکنید.
- دارو را در دمای اتاق و دور از نور، گرما و رطوبت نگهداری کنید.
- پس از استفاده، درب بطری را محکم ببندید و آن را در دسترس کودکان یا حیوانات خانگی قرار ندهید.
عوارض مصرف قرص کوآنزیم کیوتن
اگرچه تمام عوارض جانبی این ماده شناخته نشده است؛ اما تصور میشود که کوآنزیم کیوتن در صورت استفاده طبق دستور پزشک، برای بزرگسالان ایمن باشد. در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک به این مکمل، فورا به پزشک مراجعه کنید. این علائم شامل کهیر، مشکلات تنفسی یا تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو میشود. عوارض جانبی شایع کوآنزیم Q10 عبارت‌اند از:
- ناراحتی معده
- حالت تهوع و استفراغ
- کاهش اشتها
- اسهال
- بثورات پوستی
- فشار خون پایین
در صورت بروز علائم زیر، مصرف این مکمل را متوقف کرده و بلافاصله به یک مرکز پزشکی مراجعه کنید:
- افت شدید فشار خون
- احساس سرگیجه
- ضعف شدید
- احساس بیهوش شدن
موارد احتیاط پیش از مصرف یا منع مصرف
پیش از مصرف این مکمل به نکات زیر توجه کنید:
- از مصرف همزمان این دارو با سایر مکمل‌های گیاهی که می‌توانند فشار خون را کاهش دهند، خودداری کنید. این موارد شامل آندروگرافیس (Andrographis)، پپتیدهای کازئین (Casein Peptides)، پنجه گربه (Cat’s Claw)، روغن ماهی (Fish Oil)، ال آرژنین (L-arginine)، لیسیوم (Lycium)، گزنه (Stinging Nettle) و تیانین (Theanine) میشود.
- مصرف کوآنزیم Q10 در دوران بارداری بی‌خطر است. با این حال، در صورت بارداری، بدون مشورت با پزشک از این محصول استفاده نکنید.
- اگر در دوران شیردهی قرار دارید، از مصرف دارو بدون تجویز پزشک بپرهیزید.
- از دادن این مکمل به کودکان خودداری کنید.
- اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید، این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
تداخلات دارویی قرص کوآنزیم کیوتن
اگر در حال مصرف داروهای زیر هستید از خوردن این مکمل بدون تجویز پزشک خودداری کنید:
- اسیدهای چرب امگا-۳
- مکمل‌های ویتامینی به‌ویژه ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E و ویتامین K
- داروهای فشار خون (Blood Pressure Medicine)
- داروهای سرطان
- وارفارین (Warfarin)
افراد آسیب‌پذیر در مقابل قرص کوآنزیم کیوتن
در صورتی که هر یک از شرایط زیر را دارید، قبل از مصرف کوآنزیم Q10 با پزشک مشورت کنید:
- فشار خون بالا یا پایین
- دریافت شیمی‌درمانی
- مصرف سیگار
فعل و انفعالات دارو در بدن
اوبیدکارنون یک مولکول مهم است که در تولید انرژی در سلول‌ها نقش دارد. این ماده به انتقال الکترون‌ها در میتوکندری که برای ساخت انرژی (ATP) ضروری است، کمک می‌کند. علاوه بر این، اوبیدکارنون مانند یک محافظ عمل کرده و از آسیب رسیدن به غشاهای سلولی و چربی‌ها جلوگیری می‌کند. همچنین این ماده از اکسید شدن کلسترول بد (LDL) نیز پیشگیری می‌کند.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی کاربردهای قرص کوآنزیم کیوتن، عوارض جانبی و روش مصرف آن پرداختیم. همان‌طور که اشاره شد این مکمل به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی و کوفاکتور ضروری در تولید انرژی سلولی، برای مدیریت شرایط مختلف سلامتی از جمله بهبود بیماری‌های قلبی، کاهش علائم میگرن و مشکلات باروری موثر است.
با این حال، برای استفاده ایمن و موثر از این مکمل، مهم است که مصرف آن تحت نظر پزشک عمومی باشد؛ به‌ویژه اگر در حال مصرف داروهای دیگر هستید یا شرایط خاصی مانند فشار خون بالا یا پایین دارید. در صورت نیاز، پزشک عمومی شما را به متخصصان مربوطه مانند متخصص زنان و زایمان یا متخصص داخلی ارجاع خواهد داد.
می‌توانید از طریق وب‌سایت درمانکده ویزیت آنلاین پزشک عمومی بگیرید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر عمومی به دکتر مد نظر خود مراجعه کنید.
سوالات متداول
خیر. مصرف مکمل CoQ10 تاثیری بر کاهش یا افزایش وزن بدن ندارد.
مکمل کوآنزیم کیوتن (CoQ10) به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان برای افزایش انرژی سلولی و حمایت از سلامت قلب استفاده میشود. این مکمل به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و سلامت باروری نیز کمک می‌کند.
مکمل کیوتن معمولا برای زنان بی‌خطر است؛ اما در برخی موارد ممکن است باعث سردرد، واکنش آلرژیک یا مشکلات گوارشی شود. همچنین مصرف این مکمل در دوران بارداری و شیردهی باید تحت نظر پزشک باشد.
مکمل کوآنزیم کیوتن می‌تواند به بهبود باروری کمک کند؛ زیرا به تولید انرژی در سلول‌ها و سلامت تخمدان‌ها و اسپرم‌ها کمک می‌کند. همچنین مصرف آن ممکن است برای کاهش شدت و دفعات میگرن نیز مفید باشد.
