ارده (Tahini) مایعی کرم‌رنگ و غلیظ است که از دانه‌های آسیاب‌شده کنجد تهیه می‌شود. از خواص ارده می‌توان به مبارزه با رادیکال‌های آزاد، تقویت سیستم ایمنی، کمک به سلامت قلب، متعادل کردن هورمون‌ها و تضمین سلامت استخوان‌ها اشاره کرد.
ارده به دلیل داشتن چربی‌های سالم، ویتامین‌های B و E، منیزیم و کلسیم علاوه بر طعم خوشمزه، فواید بسیاری دارد. این چاشنی معمولا طعمی تلخ داشته و می‌توان آن را با انواع مواد غذایی شیرین ترکیب کرد. در ادامه این مقاله از مجله درمانکده به بررسی خواص ارده و مزایای ترکیب آن با سایر مواد غذایی می‌پردازیم.
فهرست محتوا
آشنایی با انواع ارده
انواع مختلفی از ارده وجود دارد که روش تهیه و نوع دانه‌های کنجد استفاده‌شده، عامل اصلی تفاوت آن‌ها است.
۱. ارده خام (ارده سفید)
این نوع ارده از دانه‌های کنجد پوست‌کنده‌شده تهیه می‌شود. دانه‌ها پردازش شده و پوسته‌های خارجی آن‌ها برداشته می‌شود. این نوع ارده طعمی ملایم دارد و معمولا در غذاهایی مانند حمص و سس سالاد به کار می‌رود.
۲. ارده سبوس‌دار (ارده تیره)
ارده تیره از دانه‌های کنجد با پوست تهیه می‌شود. آسیاب کردن کنجدها با پوست باعث می‌شود که ارده رنگی تیره‌تر و طعمی تلخ‌تر داشته باشد. پوست کنجد سرشار از فیبر و مواد معدنی است و این نوع ارده را به گزینه‌ای مغذی‌تر تبدیل می‌کند.
۳. ارده برشته
این ارده از دانه‌های کنجدی تهیه می‌شود که قبل از پردازش، برشته شده‌اند. برشته کردن کنجد به ارده طعمی تلخ‌تر و قوی‌تر می‌دهد. میزان تفت دادن کنجد در تهیه ارده برشته می‌تواند متفاوت باشد و بسته به ذائقه و سلیقه مصرف‌کننده تنظیم شود.
خواص ارده برای استخوان
ارده سرشار از فسفر و منگنز است و این ۲ ماده معدنی نقش حیاتی در حفظ تراکم و استحکام استخوان‌ها دارند. همچنین کلسیم موجود در ارده به تقویت و افزایش تراکم استخوان‌ها کمک می‌کند.
خواص ارده کنجد برای مردان
مصرف کنجد و فرآورده‌های آن می‌تواند سطح تستوسترون را افزایش داده و از فرآیند تولید اسپرم (اسپرماتوژنز) حمایت کند. همچنین ارده سرشار از آنتی‌اکسیدان است و با کاهش استرس اکسیداتیو می‌تواند کیفیت اسپرم را بهبود بخشد. علاوه بر این، چربی‌های سالم و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در ارده از سلامت قلب‌وعروق حمایت کرده و با بهبود جریان خون می‌توانند عملکرد نعوظ را تقویت کنند.
بیشتر بدانید: طرز تهیه کاچی
فواید مصرف ارده برای زنان
مصرف ارده برای زنان می‌تواند فواید بسیاری داشته باشد که عبارت‌اند از:
۱. خواص ارده برای رحم
ارده سرشار از اسیدهای چرب ضروری مانند امگا-۶ است که برای تعادل هورمونی و سلامت تولیدمثل ضروری هستند. با این حال، در نظر داشته باشید که میزان امگا-۳ در ارده پایین است. مصرف امگا-۶ بدون مصرف امگا-۳ می‌تواند باعث بروز حساسیت و التهاب در بدن شود؛ بنابراین توصیه می‌کنیم از مصرف زیاد این ماده غذایی خودداری کنید.
۲. خواص ارده کنجد برای تخمدان
ارده غنی از ویتامین E است. این ویتامین می‌تواند به حفظ عملکرد طبیعی تخمدان‌ها کمک کند. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که ویتامین E نقش مهمی در کاهش استرس اکسیداتیو بدن و بهبود کیفیت و عملکرد تخمک‌ها دارد.
۳. خواص ارده در پریودی
همانطور که اشاره شد، ارده سرشار از ویتامین E است. این ویتامین می‌تواند به تنظیم سطح هورمون‌ها در بدن، تنظیم سیکل قاعدگی و بهبود علائم پیش از قاعدگی (PMS) کمک کند. علاوه بر این، منیزیم موجود در ارده می‌تواند با شل کردن عضلات رحم، دردهای قاعدگی را کاهش دهد.
۴. خواص ارده در بارداری
مصرف ارده در دوران بارداری می‌تواند برای مادر و جنین مفید باشد. کلسیم موجود در ارده از رشد استخوان‌ها و دندان‌های جنین پشتیبانی کرده و آهن موجود در آن از بروز کم‌خونی در مادر جلوگیری می‌کند. با این حال، در نظر داشته باشید که مصرف زیاد کنجد و فرآورده‌های آن می‌تواند باعث بروز حساسیت در برخی افراد شود. بدین‌ترتیب، توصیه می‌کنیم قبل از اضافه کردن ارده به رژیم غذایی خود در دوران بارداری و شیردهی با یک متخصص تغذیه در‌این‌باره مشورت کنید.
بیشتر بدانید: خواص حلوا
۵. خواص ارده در شیردهی
مصرف ارده در دوران شیردهی می‌تواند به تامین چربی‌های مفید، آهن، روی و کلسیم مورد نیاز مادر شیرده کمک کند.
خواص ارده برای کودکان
فواید مصرف ارده برای کودکان عبارت‌اند از:
- تامین ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری بدن کودکان
- تقویت استخوان‌ها و دندان‌ها
- تقویت سیستم ایمنی
- تامین آهن مورد نیاز بدن کودکان
- جلوگیری از خستگی و بی‌حالی
- حفظ سلامت روده‌ها و پیشگیری از یبوست
- توسعه عضلات و رشد کلی بدن
خواص ارده از نظر طب سنتی
در طب سنتی، اغلب توصیه می‌شود که ارده را به‌عنوان صبحانه و با شیره خرما یا انگور مصرف کنید. فواید این ماده غذایی از نظر طب سنتی عبارت‌اند از:
- خواص ارده شیره انگور: شیره انگور سرشار از قند طبیعی است و استفاده از آن در کنار ارده به تامین انرژی بدن کمک می‌کند.
- فواید ارده و شیره خرما: تضمین سلامت استخوان‌ها و تقویت حافظه از مهم‌ترین خواص ارده و شیره از نظر طب سنتی هستند.
- خواص ارده در صبحانه: در طب سنتی، صبحانه به‌عنوان مهم‌ترین وعده غذایی شناخته می‌شود که باید غذایی مغذی و مفید باشد. مصرف ارده به‌عنوان صبحانه می‌تواند به بهبود عملکرد سیستم گوارش، جلوگیری از مشکلات گوارشی، کاهش استرس و تامین انرژی بدن کمک کند.
خواص ارده در بدنسازی
فواید مصرف ارده در بدنسازی عبارت‌اند از:
- کمک به رشد و بازسازی عضلات
- جلوگیری از کاهش انرژی در طول تمرین
- کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو بدن
- کمک به روند بهبود و ترمیم عضلات بعد از تمرینات شدید
- کنترل قند خون و کمک به مدیریت وزن
بیشتر بدانید: خواص سمنو
فواید ترکیب ارده با مواد غذایی مختلف
برای بهبود طعم تلخ ارده، می‌توانید آن را با مواد غذایی مختلف ترکیب کرده و مصرف کنید. فواید ترکیب ارده با سایر مواد غذایی را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید:
| خواص ارده و شیره خرما | افزایش فوری انرژی بدن، تقویت سیستم ایمنی، کمک به بهبود هضم غذا |
| خواص ارده و شیره انگور | حفظ سلامت قلب‌وعروق، تقویت استخوان‌ها و مفاصل، بهبود سلامت بافت پوست |
| خواص ارده با شیره توت | کاهش التهاب بدن، تنظیم سطح قند خون، تقویت حافظه و تمرکز |
| خواص ارده و عسل | کمک به افزایش انرژی بدن، تقویت عضلات و بازسازی آن‌ها، کاهش التهاب بدن |
| خواص ارده با خرما | تقویت سیستم ایمنی، تامین انرژی لازم برای ورزشکاران، جلوگیری از بروز یبوست |
| خواص ارده با گردو | افزایش سلامت مغز و حافظه، افزایش استقامت بدن، حفظ سطح قند خون پایدار |
| خواص ارده با شیر | کمک به هضم غذا، تقویت عضلات، تنظیم فشار خون |
خواص ارده برای روده
فیبر موجود در مواد غذایی می‌تواند به تسهیل حرکات روده و جلوگیری از بروز یبوست کمک کند. دانه‌های کنجد و فرآورده‌های آن به‌ویژه ارده سبوس‌دار سرشار از فیبر هستند و می‌توانند به افزایش حجم مدفوع و رفع یبوست کمک کنند.
خواص ارده برای کبد چرب
فواید مصرف ارده برای کبد چرب عبارت‌اند از:
- سم‌زدایی از کبد: ارده حاوی متیونین (Methionine) است که به سم‌زدایی کبد کمک کرده و از کبد و کلیه‌ها در برابر آسیب محافظت می‌کند.
- کنترل وزن: مصرف ارده باعث احساس سیری در طولانی‌مدت شده و به کنترل وزن کمک می‌کند. کنترل وزن نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به کبد چرب دارد.
- کمک به سلامت کبد: عملکرد صحیح دستگاه گوارش تاثیر مستقیمی بر سلامت و عملکرد کبد دارد. پروتئین و فیبر موجود در ارده به بهبود هضم غذا و عملکرد بهتر دستگاه گوارش کمک می‌کنند.
خواص ارده برای معده
مصرف ارده به هضم بهتر غذا کمک کرده و حرکت مواد غذایی در دستگاه گوارش را تسهیل می‌کند. همچنین خوردن این ماده غذایی می‌تواند به جلوگیری از مشکلاتی مانند سوزش معده و رفلاکس کمک کند. علاوه بر این، ارده کنجد به دلیل داشتن فواید ضد التهابی، از ایجاد التهاب در معده جلوگیری کرده و به بهبود سلامت کلی دستگاه گوارش کمک می‌کند.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی خواص ارده و فواید ترکیب آن با سایر مواد غذایی پرداختیم. همانطور که اشاره شد، این ماده غذایی سرشار از فیبر، پروتئین، مس، ویتامین‌های B1 و B2، فسفر و سلنیوم است. تقویت استخوان‌ها، سلامت قلب، تقویت سیستم ایمنی، کاهش استرس اکسیداتیو و تقویت عضلات از جمله فواید مصرف ارده هستند.
با توجه به فواید زیاد ارده، مصرف آن به افراد مختلف از جمله ورزشکاران و کودکان توصیه می‌شود. با این حال، پیشنهاد می‌کنیم قبل از اضافه کردن ارده به رژیم غذایی خود با یک متخصص تغذیه در‌این‌باره مشورت کنید تا مطمئن شوید مصرف آن برای شما مناسب است. می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
تقویت حافظه، تامین انرژی بدن و تقویت سیستم ایمنی از جمله فواید ارده و شیره هستند.
ارده کنجد را می‌توان با عسل، خرما، انواع شیره یا نان مصرف کرد. همچنین می‌توان آن را به‌عنوان افزودنی به ماست یا اسموتی‌ها اضافه کرد.
ارده به‌دلیل داشتن چربی‌های سالم، پروتئین و فیبر، می‌تواند احساس سیری طولانی‌تری ایجاد کرده و از پرخوری جلوگیری کند. همچنین مواد مغذی موجود در آن به تنظیم متابولیسم و کاهش وزن کمک می‌کنند.
ارده سرشار از آنتی‌اکسیدان بوده و با کاهش استرس اکسیداتیو، کیفیت اسپرم و عملکرد نعوظ را بهبود می‌بخشد.
ترکیب ارده و شیره می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی، تامین انرژی برای فعالیت‌‌های روزانه، تنظیم هورمون‌ها و کاهش درد در دوران قاعدگی کمک کند.
منبع: healthline | webmd
سلام.مدتی هست رژیم گرفتم ودرحال حاضراز همه ی غذاها دلزده شدم فقط میتونم ارده با نون یا شیره با نون یا حلوا بخورم .وحالم هم خوب بود تا همین اواخر همش سوزش سر معده و حالت تهوع دارم .اگه ممکن راهنمایی کنید ممنونم.
سلام آیا ارده چاق کننده است؟