آیا میدانستید خواص شاهدانه یا کنف (Hemp seeds) علاوهبر طب سنتی در علم پزشکی نوین نیز مورد توجه است؟ دانههای کوچک و مغذی آن برای تامین انرژی، تقویت سیستم ایمنی و درمان مشکلات گوارشی و پوستی کاربرد دارند. البته فواید این گیاه محدود به این چند مورد نمیشود. به مطالعه این مقاله از مجله سلامت درمانکده ادامه دهید تا با رایجترین و مهمترین خواص شاهدانه در طب سنتی و مدرن آشنا شوید.
فهرست محتوا
خواص شاهدانه چیست؟
از شاهدانه به عنوان یک ابر غذا یاد میکنند، میدانید چرا؟ چون دارای تمام ۹ اسید آمینه ضروری است که بدن به آنها نیاز دارد و نمیتواند آنها را تولید کند. اسیدهای آمینه (Amino Acids) واحدهای سازنده پروتئینها هستند و در بسیاری از فرآیندهای حیاتی بدن مانند ترمیم بافتها نقش اساسی دارند. علاوهبر این، شاهدانه غنی از اسیدهای چرب امگا-۳ و امگا-۶ است و در کنار مواد معدنی مانند آهن، روی، منیزیم، فسفر و کلسیم نیز دارد. به همه اینها ویتامینهای E، فولات و ویتامینهای گروه B را نیز باید اضافه کنید. در ادامه برخی از مهمترین فواید شاهدانه را مرور میکنیم.
خواص شاهدانه برای لاغری
مصرف متعادل شاهدانه به شکلهای زیر میتواند به کاهش وزن کمک کند:
- ایجاد سیری طولانیمدت: این دانه سرشار از فیبر و پروتئین کامل است به همین دلیل سرعت هضم غذا را کاهش میدهد و باعث میشود احساس سیری طولانیمدت داشته باشید. همچنین پروتئین موجود در آن منجر به کاهش اشتهای کاذب میشود و در نتیجه به خوردن میانوعدههای پرکالری تمایل پیدا نخواهید کرد.
- چربیهای سالم: چربیهای امگا-۳ و امگا-۶ موجود در آن سوختوساز بدن را بهبود میدهند و به چربیسوزی کمک میکنند. همچنین این چربیها در حفظ سطح انرژی بدن موثر هستند و از تجمع چربی اضافی در بدن جلوگیری میکنند.
- کمک به تعادل قند خون: فیبر و چربیهای سالم در شاهدانه باعث جذب آهسته قند میشوند و به این ترتیب مانع افزایش ناگهانی قند خون و ذخیره چربی در بدن میشوند.
- تقویت متابولیسم: مواد مغذی مانند منیزیم و ویتامینهای گروه B در این دانه به بهبود عملکرد متابولیسم بدن کمک میکنند.
جهت بهرهمندی از خواص شاهدانه برای لاغری میتوانید آن را به صورت خام یا آسیاب شده به غذاهایی مانند اوتمیل اضافه کنید. با مصرف آن در صبحانه در طی روز انرژی خواهید داشت و در عین حال گرسنگی به شما دست نمیدهد.
اگر قصد کاهش وزن دارید، میتوانید به وبسایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبتدهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.
خواص شاهدانه برای کبد
شاهدانه به شکلهای زیر میتواند برای کبد مفید باشد:
- خواص ضدالتهابی: اسیدهای چرب امگا-۳ و امگا-۶ موجود در شاهدانه به کاهش التهاب در بدن و کبد کمک میکنند. این خاصیت بهویژه برای بیماریهای کبدی ناشی از التهاب مانند کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) مفید است.
- کاهش استرس اکسیداتیو: آنتیاکسیدانهایی مانند ویتامین E در این گیاه از سلولهای کبد در برابر آسیب ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکند.
- بهبود متابولیسم چربیها: مصرف شاهدانه میتواند به کاهش کلسترول و تریگلیسیرید کمک کند که برای سلامت کبد حیاتی است. علاوهبر این، امگا-۳ و امگا-۶ به تعادل چربیهای بدن کمک میکنند و مانع تجمع چربی در کبد میشوند.
- تقویت عملکرد سمزدایی کبد: مواد مغذی موجود در شاهدانه به تولید آنزیمهای کبدی کمک میکنند. این آنزیمها مسئول سمزدایی از بدن هستند.
برای این منظور میتوانید از روغن شاهدانه در پخت و پز استفاده کنید یا آن را به صورت خام و آسیابشده به انواع سالاد و اسموتی اضافه کنید. همچنین برخی افراد از دانههای شاهدانه برای تهیه دمنوش نیز استفاده میکنند.
توجه داشته باشید مصرف بیش از حد آن میتواند با عوارض گوارشی مانند نفخ و اسهال همراه باشد.
بیشتر بدانید: عوارض ماری جوانا
خواص شاهدانه برای مغز
به نظر میرسد این دانههای کوچک به لطف مواد مغذی و آنتیاکسیدانهایی که دارند، میتوانند به شکلهای مختلف به حفظ سلامتی مغز کمک کنند. برای مثال میتوان به چند مورد زیر اشاره کرد:
- کاهش التهاب مغزی: ترکیبات ضدالتهابی شاهدانه به کاهش التهاب در مغز کمک میکنند. این ویژگی ریسک ابتلا به بیماریهایی مانند زوال عقل، پارکینسون و افسردگی را کاهش میدهد.
- تنظیم هورمونهای مغزی: شاهدانه دارای ترکیباتی است که میتوانند به تعادل هورمونهایی مانند سروتونین (Serotonin) و دوپامین (Dopamine) کمک کنند و استرس، اضطراب و افسردگی را کاهش دهند. سروتونین و دوپامین نوعی انتقالدهنده عصبی هستند.
- حفظ عملکرد سلولهای عصبی: امگا-۳ و امگا-۶ به حفظ عملکرد سلولهای عصبی کمک میکنند. این اسیدهای چرب نقش مهمی در تقویت ارتباطات عصبی دارند.
در صورتی که به بیماریهای مغزی مبتلا هستید یا داروی خاصی مصرف میکنید حتما قبل از استفاده از شاهدانه با پزشک متخصص مشورت داشته باشید.
خواص شاهدانه در بدنسازی
اگر ورزشکار و بدنساز هستید شاهدانه به دلایل زیر میتواند در رژیم غذایی شما قرار داشته باشد:
- منبع پروتئین کامل: شاهدانه دارای تمام ۹ اسید آمینه ضروری است که برای ترمیم و رشد عضلات ضروری هستند. همچنین پروتئین شاهدانه بهراحتی هضم میشود و گزینهای مناسب برای افرادی است که به پروتئین حیوانی حساسیت دارند یا گیاهخوار هستند.
- افزایش حجم عضلات: پروتئینهای موجود در شاهدانه به ساخت و حفظ توده عضلانی کمک میکنند.
- تقویت انرژی و استقامت: چربیهای سالم مانند امگا-۳ و امگا-۶ به حفظ انرژی پایدار در طول تمرینات کمک میکنند. این چربیها در بهبود عملکرد قلبی و عروقی نیز موثر هستند.
- کاهش التهاب و درد عضلانی: خاصیت ضدالتهابی شاهدانه باعث کاهش التهاب عضلات پس از تمرینات شدید میشود و ریکاوری را سرعت میبخشد.
- کنترل وزن: شاهدانه با ایجاد حس سیری طولانیمدت از پرخوری جلوگیری میکند. این موضوع برای ورزشکارانی که به دنبال کاهش چربی بدن هستند، مفید است.
بیشتر بدانید: خواص چهار تخمه
خواص شاهدانه برای مردان
مواد معدنی مانند روی (Zinc) و منیزیم در تولید و تنظیم هورمون تستوسترون نقش دارند. شاهدانه دارای این ترکیبات است و به همین دلیل میتواند به بهبود سطح این هورمون در مردان کمک کند. همچنین ترکیبات ضدالتهابی شاهدانه میتواند از التهاب و مشکلات مرتبط با پروستات، مانند هایپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH) جلوگیری کنند.
علاوهبر این، برخی تحقیقات علمی از خواص شاهدانه برای اسپرم نیز خبر دادهاند. به نظر میرسد این دانه میتواند تاثیر مثبتی بر کیفیت اسپرم داشته باشد، اما نتایج دقیق به وضعیت و سبک زندگی شما بستگی دارد.
بیشتر بدانید: خواص تخم کتان
خواص شاهدانه برای زنان
وجود ویتامین E و چربیهای سالم در شاهدانه به تغذیه پوست و تقویت مو کمک میکند و خشکی یا التهاب پوست را کاهش میدهد. آهن موجود در شاهدانه نیز میتواند به پیشگیری از کمخونی ناشی از فقر آهن در زنان کمک کند. علاوهبر این، کلسیم و منیزیم این دانه در حفظ سلامت استخوانها بهویژه پس از یائسگی موثر هستند.
بیشتر بدانید: سویق چیست؟
خواص شاهدانه برای تخمدان
در برخی منابع اشاره شده است که شاهدانه میتواند علائم مرتبط با PCOS را کاهش دهد. این خاصیت را به طور ویژه میتوان به چربی امگا-۳ و روی موجود در این دانه نسبت داد. همچنین اسیدهای چرب میتوانند به کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و علائم یائسگی نیز کمک کنند. علاوهبر این، ترکیبات ضدالتهابی شاهدانه در کاهش التهاب و بهبود عملکرد تخمدانها موثر هستند. نتایج برخی تحقیقات علمی نیز نشان داده است که مصرف منظم این دانه برای تنظیم سیکل قاعدگی در زنان مفید است.
بیشتر بدانید: خواص تخم گشنیز
خواص شاهدانه برای باردار شدن
این دانه به شکلهای زیر میتواند قدرت باروری در زنان را افزایش دهد:
- تقویت تخمکگذاری: مواد مغذی مانند روی و منیزیم در شاهدانه به بهبود کیفیت تخمک و عملکرد تخمکگذاری کمک میکنند.
- بهبود سلامت رحم: ترکیبات ضدالتهابی شاهدانه به کاهش التهاب در رحم کمک میکنند و به این ترتیب احتمال باروری را افزایش مییابد.
بیشتر بدانید: خواص جویدن کندر
خواص شاهدانه در بارداری
شاهدانه مانند بسیاری از مواد غذایی دیگر میتواند برای مادر و جنین مفید باشد، اما قبل از مصرف آن حتما با پزشک مشورت داشته باشید. برخی از مهمترین فواید شاهدانه در بارداری میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- تامین مواد مغذی ضروری: اسیدهای چرب ضروری، پروتئین و آهن موجود در شاهدانه میتوانند به رشد جنین و حفظ سلامت مادر کمک کنند.
- پیشگیری از یبوست: یکی از مشکلات شایع در بارداری یبوست است. با مصرف شاهدانه فیبر قابل توجهی در اختیار بدن قرار میگیرد و همین موضوع میتواند ریسک بروز یبوست در زنان باردار را کاهش دهد.
خواص شاهدانه در شیردهی
چربیهای سالم موجود در شاهدانه میتوانند به تولید شیر مغذیتر کمک کنند. همچنین پروتئین و مواد معدنی موجود در این دانه در حفظ انرژی و توان مادر موثر هستند.
در سایت درمانکده میتوانید از بهترین پزشکان متخصص زنان و زایمان نوبت مشاوره اینترنتی بگیرید و سوالهای خود را در این زمینه بپرسید. علاوهبر این، از طریق سیستم نوبتدهی آنلاین درمانکده میتوانید جهت مراجعه حضوری به مطب دکتر زنان نوبت بگیرید.
خواص شاهدانه یا کنف برای کودکان
شاهدانه به دلایل زیر میتواند برای کودکان مفید باشد:
- افزایش انرژی و بهبود عملکرد ذهنی: این دانه به دلیل داشتن منیزیم، آهن و چربیهای سالم میتواند انرژی کودکان را برای فعالیتهای روزانه تامین کند و تمرکز و عملکرد ذهنی آنها را بهبود دهد.
- سلامت استخوانها و دندانها: کلسیم، فسفر و منیزیم موجود شاهدانه منجر به رشد استخوانها و دندانهای کودک میشود.
- تقویت سیستم ایمنی: وجود آنتیاکسیدانها و مواد مغذی مانند روی و منیزیم در شاهدانه به تقویت سیستم ایمنی و محافظت از بدن کودکان در برابر بیماریها کمک میکند.
- کمک به رشد کودکان: اسید آمینههای شاهدانه در رشد و ترمیم بافتها کودکان موثر هستند. همچنین اسیدهای چرب امگا-۳ و امگا-۶ به رشد مغز و سیستم عصبی کودکان کمک میکنند.
شما میتوانید شاهدانه را از یک سالگی به بعد در رژیم غذایی کودکتان قرار دهید.
فواید شاهدانه در چند خط
خواص شاهدانه شامل تاثیرات چشمگیر آن در تقویت سلامت جسمانی و ذهنی است. از کاهش استرس و اضطراب گرفته تا تقویت حافظه، سیستم ایمنی و حتی کمک به سلامت قلب و گوارش. علاوهبر این، با خواص ضدالتهابی و تسکیندهندهای که دارد به درمان مشکلات مختلف از جمله دردهای مزمن، التهابها و بیماریهای پوستی کمک میکند.
سوالات رایج
ویژگی خاص شاهدانه بو داده نسبت به خام هضم آسانتر و مزه بهتر آن است.
این ترکیب میتواند فواید زیر را داشته باشد:
– افزایش انرژی
– تقویت سیستم ایمنی
– بهبود گوارش
– کاهش فشار خون
– کاهش کلسترول خون
برخی این ترکیب را به عنوان یک میانوعده برای افزایش انرژی مصرف میکنند.
منبع: medicalnewstoday | healthline | webmd