پوست به عنوان اولین خط دفاعی بدن گاهی‌اوقات تحت تاثیر بیماری‌های مزمنی قرار می‌گیرد که می‌توانند زندگی روزمره را مختل کنند. در این میان، داروهای زیادی وجود دارند که التهاب، خارش و سایر مشکلات پوستی را برطرف می‌کنند و کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشند. یکی از این داروها که در این مقاله از مجله سلامت درمانکده به بررسی آن می‌پردازیم، پماد کلوبتازول (Clobetasol) است. برای اینکه با این دارو آشنا شوید، تا انتهای این مطلب همراه ما بمانید.
فهرست محتوا
پماد کلوبتازول برای چیست؟
پماد Clobetasol به دستهای از داروها به نام کورتیکواستروئیدها تعلق دارد. این پماد انواع مشکلات پوستی مثل خارش، قرمزی، خشکی و التهاب که از بیماری‌های مختلف از جمله پسوریازیس و اگزما ناشی می‌شوند را درمان می‌کند. در ادامه می‌توانید عکس پماد کلوبتازول را مشاهده کنید:
۱. پماد کلوبتازول برای درمان پیسی
ویتیلیگو (پیسی یا برص) یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌های رنگدانه بدن حمله می‌کند و آنها را از بین می‌برد. در نتیجه، روی پوست لکه‌های سفید به‌جا می‌گذارد. کورتیکواستروئیدهای موضعی مثل Clobetasol که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی هستند، می‌توانند جلوی پیشرفت این بیماری را بگیرند.
بیشتر بدانید: پماد فلوئوسینولون
۲. پماد کلوبتازول برای قارچ ناخن
این پماد برای درمان قارچ ناخن استفاده نمی‌شود. اما ممکن است برای درمان پسوریازیس ناخن که در بعضی موارد ممکن است شبیه قارچ به نظر برسد، تجویز شود.
۳. پماد کلوبتازول برای ریزش سکه ای
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) استفاده از این پماد را برای درمان ریزش مو تایید نکرده است. اما از آنجا که کلوبتازول برای کنترل بعضی از بیماری‌های پوستی مورد تایید FDA است، بعضی از متخصصان ممکن است از آن برای درمان انواع خاصی از ریزش مو استفاده کنند.
بیشتر بدانید: پماد آداپالن
۴. پماد کلوبتازول برای خارش واژن
از موارد مصرف پماد کلوبتازول برای واژن می‌توان به درمان لیکن اسکلروزوس (Lichen sclerosus) اشاره کرد. لیکن اسکلروزوس عارضهای است که به تغییر رنگ پوست و نازک شدن آن منجر می‌شود. این بیماری ممکن است علائم دیگری هم داشته باشد که عبارت‌اند از: خارش، سوزش، کبودی و رابطه جنسی دردناک.
لیکن اسکلروزوس معمولا ناحیه تناسلی و مقعد را درگیر می‌کند. اما احتمال دارد پشت بدن، شانه‌ها، بازوها و سینه‌ها را هم تحت تاثیر قرار دهد. هر شخصی ممکن است به این بیماری مبتلا شود. با این حال، زنان یائسه بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به آن هستند.
در صورت ابتلا به لیکن اسکلروزوس، پزشک ابتدا از شما می‌خواهد روزی ۲ بار از Clobetasol استفاده کنید. اما بعد از چند هفته احتمالا توصیه می‌کند پماد را فقط ۲ بار در هفته روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید تا از بازگشت علائم جلوگیری کنید.
بیشتر بدانید: پماد هیدروکینون
طرز استفاده پماد کلوبتازول
دوز و بهترین زمان مصرف پماد کلوبتازول باید توسط پزشک مشخص شود. اما به طور کلی، روش استفاده پماد کلوبتازول به این صورت است که باید آن را ۲ بار در روز روی ناحیه مورد نظر بمالید. برای تسریع روند بهبودی، نکات زیر را رعایت کنید:
- از این پماد بدون تجویز پزشک برای درمان بیماری‌های پوستی استفاده نکنید.
- دستهای خود را قبل و بعد از استفاده از پماد بشویید و خشک کنید. ناحیه تحت درمان را هم قبل از قرار دادن پماد روی آن تمیز کنید.
- ناحیه تحت درمان را با بانداژ نپوشانید؛ مگر اینکه پزشک به شما بگوید باید این کار را انجام دهید. چرا که پوشاندن پوست ممکن است عوارض جانبی را افزایش دهد.
- از پماد Clobetasol دقیقا طبق دستور پزشک استفاده کنید و دوز یا مدت زمان مصرف آن را خودسرانه تغییر ندهید.
- وضعیت پوست شما باید در عرض ۲ هفته بهبود پیدا کند. اگر علائم در این مدت برطرف نشدند، با پزشک خود تماس بگیرید.
- بدون تجویز پزشک از این پماد به طور متوالی برای بیش از ۲ هفته یا بیشتر از ۵۰ گرم در هفته استفاده نکنید.
- پماد Clobetasol را فقط روی پوست بمالید. اجازه ندهید دارو وارد چشم، بینی یا دهان شما شود.
- از این پماد در ناحیه تناسلی، مقعد، کشاله ران و زیر بغل استفاده نکنید؛ مگر اینکه پزشک اجازه این کار را به شما بدهد.
- بدون مشورت با پزشک، سایر محصولات موضعی را روی ناحیه تحت درمان قرار ندهید.
عوارض جانبی پماد کلوبتازول
این پماد ممکن است در بعضی موارد عوارض جانبی ایجاد کند. اگر علائم زیر آزاردهنده بودند یا برای مدت طولانی ادامه داشتند، موضوع را به پزشک اطلاع دهید:
- سوزش، خارش، تحریک، قرمزی یا خشکی پوست
- آکنه
- برجستگی‌های کوچک قرمز رنگ در اطراف دهان
- برجستگی‌های کوچک سفید یا قرمز روی پوست
- کبودی یا براق شدن پوست
- خطوط قرمز و بنفش در زیر پوست
- نازک شدن پوست
- تغییر رنگ پوست
پماد Clobetasol ممکن است عوارض جانبی دیگری هم ایجاد کند. در صورت بروز هر گونه مشکل غیر عادی در حین استفاده از این دارو، با پزشک خود تماس بگیرید.
بیشتر بدانید: پماد کالاندولا
عوارض جانبی جدی
بعضی از عوارض پماد کلوبتازول جدی هستند و به درمان فوری نیاز دارند. این عوارض عبارت‌اند از:
- بدتر شدن عفونت: این پماد ممکن است باعث بدتر شدن عفونت‌های پوستی شود. اگر قرمزی، تورم یا سوزش پوست بهبود نیافت، فورا به پزشک مراجعه کنید.
- ورود پماد به جریان خون: این عارضه اغلب کودکان و کسانی که از Clobetasol برای مدت طولانی یا روی منطقه وسیعی از پوست استفاده می‌کنند را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگر با مشکل خستگی شدید، کاهش وزن، سردرد، تورم پا، افزایش تشنگی، تکرر ادرار یا اختلال بینایی مواجه شدید، بلافاصله نزد پزشک بروید.
- واکنش آلرژیک بسیار جدی: این عارضه به ندرت اتفاق می‌افتد. اما در صورت مشاهده علائم آن (شامل بثورات پوستی، خارش، تورم صورت، زبان یا گلو، سرگیجه شدید یا مشکلات تنفسی) باید فورا به دنبال درمان بروید.
موارد احتیاط یا منع مصرف
با رعایت نکات زیر می‌توانید عوارض پماد کلوبتازول را به حداقل برسانید:
- اگر به Clobetasol یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
- به پزشک خود بگویید که از کدام داروها، مکمل‌های غذایی و گیاهی یا محصولات پوستی استفاده می‌کنید یا قصد دارید در آینده مصرف آنها را شروع کنید.
- در مورد سابقه ابتلا به هر نوع بیماری به‌خصوص دیابت، سندرم کوشینگ، بیماری کبدی، اختلال گردش خون، مشکلات سیستم ایمنی و بیماری پوستی (از جمله روزاسه و درماتیت اطراف دهان) با پزشک صحبت کنید.
- در موارد نادر، استفاده از داروهای کورتیکواستروئیدی برای مدت طولانی یا در مناطق وسیعی از پوست می‌تواند پاسخ بدن را به استرس فیزیکی دشوارتر کند. قبل از انجام جراحی یا درمان اورژانسی و همچنین در هنگام ابتلا به بیماری‌ها یا آسیب‌های جدی به پزشک یا دندانپزشک خود بگویید که از این دارو استفاده می‌کنید یا در چند ماه گذشته از آن استفاده کرده‌اید.
- در صورت وجود عفونت یا زخم در ناحیه آسیب‌دیده، از پماد Clobetasol استفاده نکنید.
- اگر این دارو برای مدت طولانی استفاده شود، ممکن است سرعت رشد کودکان را به طور موقت کاهش دهد. در حین استفاده از Clobetasol به طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا رشد قدی فرزندتان را بررسی کند.
بیشتر بدانید: پماد فیبرینولیزین
بیشتر بدانید: پماد هیدروکورتیزون
افراد آسیب‌پذیر
این پماد در دوران بارداری باید فقط در مواقع ضروری استفاده شود. در مورد بهترین پماد جایگزین کلوبتازول در بارداری با پزشک مشورت کنید.
استفاده از پماد کلوبتازول در شیردهی ممکن است باعث ورود دارو به شیر مادر شود و در کودک شیرخوار عوارض جانبی ایجاد کند. اگر به فرزندتان شیر می‌دهید، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید. در این شرایط ممکن است پزشک داروی دیگری برایتان تجویز کند یا از شما بخواهد شیردهی را متوقف کنید.
کلام پایانی
پماد کلوبتازول یکی از موثرترین داروهای موضعی برای درمان مشکلات پوستی است. اما قدرت بالای این دارو به این معنی است که استفاده نادرست از آن می‌تواند عوارضی جانبی جدی به همراه داشته باشد.
اگر با مشکلات پوستی مواجه هستید و نمی‌دانید که آیا Clobetasol برای شما مناسب است یا خیر، توصیه می‌کنیم از مشورت با متخصص پوست غافل نشوید. شما می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر پوست آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر پوست از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
پماد Clobetasol یک کورتیکواستروئید موضعی قوی است که به درمان بیماری‌های پوستی کمک می‌کند.
پماد کلوبتازول نیم درصد برای درمان بعضی از مشکلات پوستی از جمله پسوریازیس و اگزما تجویز می‌شود.
بعضی از افراد پماد کلوبتازول با وازلین مخلوط کرده و از آن برای سفید شدن پوست استفاده می‌کنند. اما حقیقت این است که پماد کلوبتازول برای لک و سفیدی پوست فرموله نشده است. از سوی دیگر، بسیار قوی است و نباید بدون تجویز پزشک برای نواحی حساس بدن از جمله صورت استفاده شود.
به طور کلی، استفاده از این پماد بعد از لیزر توصیه نمی‌شود؛ مگر اینکه پزشک آن را تجویز کرده باشد.
خیر. برای بهبود جای زخم باید از پمادهای ترمیم‌کننده استفاده کنید.
تحقیق روی حیوانات آزمایشگاهی نشان داده است که Clobetasol روی جنین تاثیر منفی دارد. اما در مورد عوارض آن برای جنین انسان اطلاعات کافی وجود ندارد. به همین دلیل، پزشکان این پماد را فقط در مواقع ضروری برای زنان باردار تجویز می‌کنند.
ترکیب کردن Clobetasol با سایر محصولات موضعی باید تحت نظر پزشک انجام شود. چون سایر محصولات ممکن است اثربخشی این پماد را تغییر دهند یا عوارض جانبی آن را تشدید کنند.
منابع: medlineplus, webmd
