خواص سویق بیشتر در طب سنتی مورد توجه است. تقویت سیستم گوارش، تنظیم قند خون، بهبود سلامت پوست، تقویت عضلات و استخوانها و تقویت سیستم ایمنی از جمله مهمترین فواید این ماده غذایی هستند. سویق انواع مختلفی دارد مانند سویق گندم، جو، نخود و باقلا. بر همین اساس نیز این ماده خوراکی میتواند ارزش غذایی متفاوت داشته باشد. برای مثال سویق عدس میتواند در تنظیم سیکل قاعدگی و توقف خونریزی برای زنان مفید باشد. در این مقاله از مجله سلامت درمانکده مهمترین خواص سویق را بررسی میکنیم.
فهرست محتوا
- سویق چیست؟
- انواع سویق چیست؟
- سویق کامل چیست و چه خواصی دارد؟
- خواص سویق در بدنسازی
- خواص سویق برای زن باردار
- خواص سویق برای کودکان
- خواص سویق برای چاقی
- خواص سویق کامل برای لاغری
- خواص سویق سنجد چیست؟
- خواص سویق گندم چیست؟
- خواص سویق عدس چیست؟
- خواص سویق جو چیست؟
- خواص سویق نخود چیست؟
- خواص سویق برنج چیست؟
- عوارض سویق چیست؟
- فواید سویق در چند خط
- سوالات رایج
سویق چیست؟
سویق یک نوع پودر خوراکی سنتی است که از آسیاب کردن غلات یا حبوبات برشتهشده به دست میآید؛ البته در برخی منابع به میوه آسیابشده و تفت داده شده نیز اشاره شده است. این خوراکی در طب سنتی ایران و بسیاری از فرهنگهای دیگر یک غذای سالم و پرانرژی بهشمار میرود. سویق معمولا بدون هیچ افزودنی تهیه میشود و سرشار از فیبر، ویتامینها و مواد معدنی است.
انواع سویق چیست؟
این ماده غذایی را میتوان از جنبههای مختلف طبقهبندی کرد. مثلا براساس نوع دانه یا حبوبات، انواع سویق گندم، عدس، جو و باقلا را داریم. براساس کاربرد میتوانیم آن را به صورت سویق لاغری، چاقی، سویق بارداری و مانند آنها طبقهبندی کنیم. همچنین سویق براساس سن نیز تقسیمبندی میشود، مانند سویق نوازد یا سویق بزرگسال.
سویق کامل چیست و چه خواصی دارد؟
سویق کامل یک مکمل غذایی جامع محسوب میشود که ترکیبی از سویق گندم، جو و سنجد است. در برخی منابع علاوهبر این ترکیبات، برنج و عدس را هم به سویق کامل اضافه میکنند. این ماده غذایی به دلیل ترکیب انواع غلات و حبوبات، تمام مواد مغذی ضروری مانند پروتئین، ویتامینها، مواد معدنی و فیبر را در خود دارد. مهمترین فواید سویق کامل شامل موارد زیر میشود:
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- تقویت استخوانها و پیشگیری از پوکی استخوان
- افزایش انرژی و تقویت عمومی بدن
- کمک به افزایش وزن
- تقویت دستگاه گوارش
- کمک به درمان کمخونی ناشی از فقر آهن
- تقویت پوست و مو
- کمک به رشد کودکان
بیشتر بدانید: پودر جوانه گندم بعد از چند روز چاق میکند؟
خواص سویق در بدنسازی
اگر ورزشکار هستید و در رشته بدنسازی فعالیت میکنید، میتوانید سویق را حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از تمرین مصرف کنید. به این ترتیب برای تمرین انرژی کافی خواهید داشت. همچنین میتوانید ۳۰ دقیقه بعد از ورزش این خوراکی را مصرف کنید. مصرف سویق بعد از تمرین به بازسازی عضلات و ذخیره مجدد گلیکوژن کمک میکند. مهمترین خواص سویق در بدنسازی را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
- تامین انرژی پایدار در طول تمرینات سنگین
- کاهش خستگی عضلانی و افزایش استقامت
- کمک به رشد و بازسازی سریعتر عضلات
- تقویت سیستم ایمنی در دوران تمرینات فشرده
سویقهای زیر میتوانند برای ورزشکاران مفید باشند:
- سویق نخود: سرشار از پروتئین و مناسب برای تقویت عضلات
- سویق سنجد: برای استحکام استخوانها و مفاصل
- سویق گندم و جو: برای تامین انرژی پایدار و افزایش استقامت
علاوهبر این، ورزشکاران میتوانند از خواص سویق با شیر هم بهره ببرند. این ترکیب به تامین پروتئین و کلسیم بسیار کمک میکند.
خواص سویق برای زن باردار
مصرف سویق در بارداری میتواند با مزایای زیر همراه باشد:
- تقویت استخوانها و جلوگیری از پوکی استخوان: سویق سنجد و سویق گندم به دلیل داشتن کلسیم و فسفر برای استحکام استخوانهای مادر و جنین مفید هستند.
- پیشگیری از کمخونی: سویق عدس و سویق گندم به دلیل وجود آهن به افزایش هموگلوبین و پیشگیری از کمخونی کمک میکنند.
- کمک به رشد بهتر جنین: پروتئینها و مواد مغذی موجود در سویق نخود و سویق گندم برای رشد جنین ضروری است.
- تقویت سیستم ایمنی: مواد معدنی و ویتامینهای موجود در سویق باعث تقویت سیستم ایمنی مادر میشوند.
- رفع یبوست: فیبر موجود در سویق (بهویژه سویق جو) به بهبود عملکرد گوارش و پیشگیری از یبوست که در بارداری رایج است، کمک میکند.
- افزایش انرژی: کربوهیدراتهای پیچیده موجود در سویق انرژی پایدار برای مادر را فراهم میکنند.
اگر به غلات یا حبوبات حساسیت دارید، مصرف سویق در دوران بارداری به شما توصیه نمیشود. همچنین اگر با دیابت بارداری مواجه هستید یا از مکملهای آهن و کلسیم استفاده میکنید، قبل از مصرف سویق حتما باید با پزشک مشورت کنید. شما میتوانید به وبسایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر زنان آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبتدهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر زنان از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید. همچنین میتوانید با دکتر تغذیه آنلاین مشاوره داشته باشید و یا از طریق سیستم نوبتدهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
خواص سویق برای کودکان
از مهمترین خواص سویق برای بچه ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تامین انرژی
- کمک به وزنگیری نوزادان و کودکان
- پیشگیری از یبوست
- تامین مواد مغذی ضروری برای رشد جسمی و ذهنی کودک
- تقویت سیستم گوارشی
- کمک به رشد و تقویت استخوانها
- تقویت سیستم ایمنی
شما میتوانید سویق را به عنوان میانوعده به کودک بدهید یا از آن در وعده صبحانه استفاده کنید.
نکته مهم:
توجه داشته باشید سویق خشک میتواند در گلوی کودک گیر کند. سادهترین روش برای دادن سویق به کودک حل کردن آن در آب گرم است، در واقع پیشنهاد میشود سویق را مانند فرنی برای کودکان حاضر کنید.
خواص سویق برای چاقی
اگر به دنبال یک روش سالم برای افزایش وزن هستید شاید بهتر باشد سویق را در رژیم غذایی خود داشته باشید. مهمترین خواص سویق کامل برای چاقی عبارتاند از:
- تامین کالری بالا: کربوهیدراتهای پیچیده و مواد مغذی موجود در این ماده غذایی، کالری کافی برای افزایش وزن را فراهم میکنند.
- تقویت عضلات: پروتئینهای موجود در سویق، به ویژه سویق نخود و عدس، به رشد عضلات کمک میکند.
- تحریک اشتها: مصرف این ماده غذایی در برخی افراد منجر به افزایش اشتها میشود.
- تقویت سیستم گوارش: این ماده غذایی از فیبر غنی است. به همین دلیل در هضم و جذب مواد غذایی نقش مهمی ایفا میکند.
توجه داشته باشید زیادهروی در مصرف آن ممکن است باعث نفخ، سنگینی معده یا افزایش وزن ناسالم شود.
خواص سویق کامل برای لاغری
در بین انواع سویق، سویق جو برای لاغری میتواند مفید باشد. این ماده غذایی فیبر بالایی دارد و باعث میشود در طولانیمدت احساس سیری داشته باشید. از دیگر خواص سویق جو برای لاغری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تنظیم قند خون
- بهبود متابولیسم
- کمک به چربیسوزی
- جلوگیری از یبوست
برای کاهش اشتها میتوانید این ماده غذایی را با ماست یا شیر کمچرب ترکیب کنید. این ترکیب علاوهبر اینکه طعم بهتری به سویق میدهد در کاهش اشتها، تقویت سیستم گوارش و تامین پروتئین نیز موثر است.
برای لاغری سویق را با خوراکیهایی مانند شیره، عسل یا خامه ترکیب نکنید، زیرا میتواند منجر به افزایش وزن شود. همچنین مصرف سویق در زمان نامناسب، مانند قبل از خواب، ممکن است باعث افزایش بیش از حد کالری شود.
بیشتر بدانید: خواص چهار تخمه
خواص سویق سنجد چیست؟
مهمترین مواد معدنی و ویتامینهای سویق سنجد عبارتاند از:
- ویتامین C
- ویتامین A
- کلسیم
- فسفر
- آهن
- پتاسیم
- منیزیم
- فیبر
با توجه به این ترکیبات برجستهترین فواید سویق سنجد را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
- تقویت استخوانها: سویق سنجد سرشار از کلسیم و فسفر است که باعث تقویت استخوانها و دندانها میشود و از پوکی استخوان جلوگیری میکند. به همین دلیل مصرف آن به زنان توصیه میشود.
- کاهش التهاب: سنجد خاصیت ضدالتهابی دارد و مصرف سویق سنجد میتواند به کاهش درد و التهات مفاصل و عضلات کمک کند.
- سلامت کبد و صفرا: در برخی منابع مصرف این ماده غذایی به افرادی که با مشکلات صفراوی مواجه هستند، توصیه شده است.
- تسکین دردهای قاعدگی: مصرف سویق سنجد میتواند به کاهش دردهای قاعدگی کمک کند و همچنین برای تنظیم هورمونها مفید است.
- بهبود پوست و مو: این سویق به دلیل داشتن ویتامینها و مواد مغذی به لطافت و زیبایی پوست کمک میکند و مانع از ریزش مو میشود.
خواص سویق گندم چیست؟
سویق گندم دارای فیبر، ویتامینهای گروه B، مواد معدنی مانند آهن، روی، کلسیم، فسفر، منیزیم و پتاسیم است. این ترکیبات باعث میشوند تا این ماده غذایی یک منبع مغذی و انرژیزا باشد. از مهمترین فواید آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت سیستم ایمنی
- بهبود گوارش
- تقویت استخوانها
- حفظ سلامت پوست
- افزایش انرژی
مصرف بیش از حد سویق گندم ممکن است باعث اضافهوزن یا مشکلات گوارشی مانند نفخ شود. همچنین اگر به گندم حساسیت دارید باید از مصرف سویق گندم خودداری کنید.
خواص سویق گندم قبل از بارداری
اگر قصد بارداری دارید شاید بهتر باشد در رژیم غذایی خود سویق گندم را داشته باشید. این ماده غذایی به شکلهای زیر میتواند به شما کمک کند:
- تقویت تخمدانها و رحم
- بهبود قدرت باروری
- تقویت سیستم ایمنی
- تنظیم قند خون و جلوگیری از دیابت بارداری
بیشتر بدانید: خواص تخم گشنیز
خواص سویق عدس چیست؟
در طب سنتی فواید سویق عدس بیشتر برای زنان مورد توجه قرار گرفته است. این ماده غذایی منجر به تقویت عمومی بدن، تنظیم قاعدگی، کاهش علائم پیش از قاعدگی و کمک به رفع کمخونی ناشی از فقر آهن میشود. از خواص سویق عدس برای رحم نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت عملکرد رحم: سویق عدس دارای پروتئین، آهن و ویتامینهای گروه B است که برای تقویت عملکرد رحم و تنظیم هورمونها مفید هستند. این ویتامینها و مواد معدنی به بهبود فعالیتهای هورمونی کمک میکنند و منجر به عملکرد بهتر رحم میشوند.
- بهبود جریان خون در رحم: مواد مغذی موجود در سویق عدس مانند آهن و فولات میتوانند به افزایش خونرسانی به رحم کمک کنند. این ترکیبات برای باروری و حفظ بارداری مفید هستند.
- تنظیم قاعدگی: این ماده غذایی به دلیل داشتن ماده معدنی آهن و ویتامینهای گروه B در تنظیم هورمونها و بهبود عملکرد تخمدانها موثر است.
- تقویت رحم بعد از زایمان: مصرف این ماده غذایی در دوران بعد از زایمان نیز به بهبود وضعیت رحم و بازسازی آن کمک میکند.
بیشتر بدانید: خواص عناب برای پریود شدن
خواص سویق جو چیست؟
فواید قابل توجه سویق جو عبارتاند از:
- تقویت سیستم گوارش: سویق جو فیبر زیادی دارد و میتواند به کاهش یبوست، بهبود هضم غذا و جلوگیری از مشکلات معده کمک کند.
- کاهش وزن: این ماده غذایی باعث میشود تا در طولانیمدت احساس سیری داشته باشید، به همین دلیل میتواند در رژیم کاهش وزن قرار داشته باشد.
- افزایش انرژی و استقامت: مصرف سویق جو به دلیل داشتن کربوهیدراتهای پیچیده و پروتئینها میتواند به افزایش انرژی و استقامت بدن کمک کند. این ویژگی برای افرادی که فعالیتهای فیزیکی زیادی دارند، مفید است.
- سلامت پوست و مو: سویق جو به دلیل داشتن ویتامینهای گروه B (به ویژه ویتامین B6) میتواند به بهبود سلامت پوست و مو کمک کند. این ویتامینها برای جلوگیری از ریزش مو و حفظ طراوت پوست ضروری هستند.
خواص سویق نخود چیست؟
مهمترین فواید سویق نخود عبارتاند از:
- کاهش سطح کلسترول: سویق نخود به دلیل داشتن فیبر محلول میتواند به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) کمک کند و از بیماریهای قلبی عروقی پیشگیری کند.
- تامین انرژی و استقامت: مصرف سویق نخود میتواند به عنوان منبعی غنی از پروتئین و کربوهیدرات، انرژی لازم برای بدن را فراهم کرده و استقامت بدن را افزایش دهد.
- تقویت استخوانها و عضلات: پروتئین و مواد معدنی موجود در این ماده غذایی در حل مشکلات ناشی از ضعف ستون فقرات یا سستی کمر موثر است.
- کمک به درمان زودانزالی در مردان: در طب سنتی نخود به عنوان تقویتکننده قوای جنسی شناخته میشود. سویق نخود نیز میتواند با تقویت عمومی بدن و بهبود عملکرد سیستم تناسلی به کاهش زود انزالی کمک کند.
- کاهش ضعف جسمانی در سالمندان: سویق نخود با تامین مواد مغذی و تقویت استخوانها و عضلات میتواند به کاهش ضعف جسمانی در دوران پیری کمک کند و سطح انرژی را افزایش دهد.
برای بهرهمندی از این خواص بهتر است سویق نخود را به صورت خالص و طبیعی مصرف کنید و در موارد خاص یا برای درمان بیماریها، با یک متخصص طب سنتی یا پزشک تغذیه مشورت کنید.
در سایت درمانکده میتوانید از بهترین پزشکان متخصص تغذیه نوبت مشاوره اینترنتی بگیرید و سوالهای خود را بپرسید. همچنین از طریق سیستم نوبتدهی آنلاین درمانکده میتوانید جهت مراجعه حضوری به مطب دکتر تغذیه از پزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید.
خواص سویق برنج چیست؟
سویق برنج سرشار از کربوهیدرات، فیبر و ویتامینهای گروه B است. این ماده غذایی به دلیل ترکیبات طبیعی خود میتواند به تحریک اشتها و افزایش میل به غذا کمک کند، به ویژه برای کسانی که دچار مشکلات کاهش اشتها هستند. از دیگر فواید سویق برنج میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کنترل قند خون
- حفظ سلامت پوست و مو
- تقویت استخوان و دندانها
- تقویت سیستم ایمنی
- کاهش سطح کلسترول
بیشتر بدانید: خواص تخم کتان
عوارض سویق چیست؟
انواع سویق معمولا به عنوان غذاهای سالم و مغذی شناخته میشوند، اما مصرف نادرست یا بیش از حد آنها میتواند با عوارض جانبی همراه باشد. البته مضرات سویق بستگی به نوع آن و وضعیت جسمانی شما نیز دارد. از مهمترین مضرات سویق میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش وزن: سویقها بهویژه آنهایی که دارای غلاتی مانند گندم، جو یا عدس هستند، میتوانند کالری بالایی داشته باشند. اگر در مصرف آنها زیادهروی کنید با مشکلاتی مانند افزایش وزن مواجه میشوید. بنابراین اگر هدفتان کاهش وزن است، باید در مصرف سویقها احتیاط کنید.
- مشکلات گوارشی: مصرف زیاد سویقها ممکن است باعث ایجاد مشکلات گوارشی مانند نفخ، درد معده یا یبوست شود. این امر به ویژه در افرادی که به فیبر حساس هستند، شایع است.
- اختلال در جذب مواد مغذی: برخی سویقها به دلیل داشتن فیبر زیاد یا ترکیب با مواد دیگر ممکن است جذب برخی مواد مغذی را کاهش دهند. برای مثال مصرف سویقها همراه با آب جذب مواد مغذی مانند آهن یا کلسیم را کاهش میدهد.
- آلرژی: دانههای سویق برای برخی افراد آلرژیزا هستند. مثلا سویق گندم برای افرادی که به گندم یا گلوتن حساسیت دارند، مناسب نیست و میتواند مشکلات گوارشی یا واکنشهای آلرژیک ایجاد کند.
- افزایش قند خون: سویقهایی که از غلات فرآوری نشده تهیه میشوند، ممکن است دارای قند طبیعی باشند. این محصولات ریسک افزایش قند خون در دیابتیها را افزایش میدهند.
- تاثیر روی فشار خون: برخی سویقها مانند سویق گندم، جو و عدس به دلیل داشتن مواد معدنی خاصی مانند پتاسیم و سدیم میتوانند روی فشار خون تاثیر بگذارند.
- مشکلات کبدی: مصرف زیاد سویقهایی که دارای مقادیر زیادی پروتئین یا چربی هستند، میتواند به کبد فشار وارد کند.
فواید سویق در چند خط
سویق یکی از غذاهای سنتی و مغذی است که از آسیاب کردن غلات مختلف همچون گندم، جو، نخود، باقلا و دیگر دانهها به دست میآید. این ماده غذایی غنی از مواد مغذی، ویتامینها و مواد معدنی است و در طب سنتی به عنوان یک مکمل طبیعی برای تامین انرژی، بهبود سیستم گوارش، تقویت سیستم ایمنی و حتی کمک به کاهش یا افزایش وزن توصیه میشود.
سوالات رایج
پِست یا پَست نام دیگر سویق است. در برخی منابع نیز قاووت دیده میشود. بهطور کلی منظور از سویق، آرد تفت داده شده و بو داده شده است.
برخی از خواص مهم سویق گندم در طب اسلامی عبارتاند از:
– تقویت بدن و افزایش انرژی
– سلامت قلب و عروق
– تقویت مغز و حافظه
– افزایش شیر مادر
– تقویت باروری زنان و مردان
– تقویت گوارش
در طب سنتی توصیه شده که سویقها، به ویژه سویق گندم، با آب مصرف نشوند، زیرا این ترکیب ممکن است تاثیرات منفی بر هضم و جذب مواد مغذی داشته باشد.
برای این ترکیب فواید زیر بیان شده است:
– افزایش حجم عضلات و بهبود بافتهای بدن
– استحکام استخوانها
– شفافیت پوست
– افزایش میل جنسی
فواید این ماده غذایی عبارتاند از:
– تقویتکننده سیستم اعصاب
– تقویت استخوان
– بهبود سلامت پوست
– افزایش انرژی و تقویت عضلات
– تنظیم سطح قند خون
منابع: webmd | healthline | clevelandclinic