خواص تخم شربتی تنها محدود به رفع عطش در تابستان نمی‌شود. این دانه دارای ترکیبات مغذی مانند فیبر، آنتی‌اکسیدان‌ها و امگا ۳ است. این ترکیبات باعث می‌شوند تا تخم شربتی به تقویت سیستم ایمنی، لاغری، بهبود عملکرد گوارش، کاهش التهاب و حفظ سلامت پوست و مو کمک کند. در این مقاله از مجله سلامت درمانکده به بررسی بهترین خواص تخم شربتی می‌پردازیم.
فهرست محتوا
خواص تخم شربتی چیست؟
تخم شربتی تخم گیاه ریحان کوهی (Ocimum basilicum) است که ظاهری کوچک، سیاه و براق دارد. زمانی که این دانه‌ها را در آب قرار می‌دهید، حجیم می‌شوند و حالت ژله‌ای پیدا می‌کنند. مهم‌ترین کاربرد آن در تهیه نوشیدنی‌ها و دسرهای سنتی است.
در طب سنتی ایرانی تخم شربتی طبع گرم و تر دارد، یعنی اگر سرد مزاج هستید این ماده غذایی می‌تواند برای شما مفید باشد. شاید بتوان گفت مهم‌ترین خواص تخم شربتی در طب سنتی تسکین عطش، گرمازدگی و تامین رطوبت بدن است. در ادامه رایج‌ترین فواید این دانه را می‌خوانید.
خواص تخم شربتی برای استخوان
تخم شربتی سرشار از مواد مغذی است که برای سلامت استخوان‌ها مفید هستند، از جمله:
- کلسیم: سطح این ماده معدنی در تخم شربتی پنج برابر شیر است.
- منیزیم: این ماده معدنی نقش مهمی در حفظ تراکم استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان دارد.
- فسفر: این ماده معدنی به جذب کلسیم و تشکیل استخوان‌ها کمک میکند.
بیشتر بخوانید: خواص چای ترش
این ترکیبات می‌توانند در درمان بیماری‌های زیر موثر باشند:
- پوکی استخوان
- التهاب استخوان و مفاصل
- جلوگیری از شکستگی استخوان
تخم شربتی را می‌توانید به آب، شربت یا اسموتی‌ها اضافه کنید. آن‌ها را برای ۱۰-۱۵ دقیقه در آب خیس کنید تا لعاب دهند و سپس مصرف کنید.
خواص تخم شربتی برای سرماخوردگی
تخم شربتی به شکل‌های زیر به درمان سرماخوردگی و کاهش علائم آن کمک میکند:
- تقویت سیستم ایمنی: این دانه مقدار قابل‌توجهی آنتی‌اکسیدان، ویتامین و مواد معدنی دارد که منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند.
- ضدالتهاب: اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در تخم شربتی به کاهش التهاب گلو و تسکین درد کمک می‌کنند.
- مرطوب‌کننده گلو: لعاب تخم شربتی در تسکین خشکی و التهاب گلو موثر است.
- خاصیت خنک‌کنندگی: این دانه به‌طور طبیعی خنک‌کننده است و می‌تواند در کاهش تب ناشی از سرماخوردگی موثر باشد.
می‌توانید یک قاشق غذاخوری تخم شربتی را با یک لیوان آب و مقداری عسل و آبلیمو ترکیب کنید و بنوشید. مصرف آن در نوشیدنی‌های گرم یا چای گیاهی برای تسکین بیشتر گلودرد پیشنهاد می‌شود.
خواص تخم شربتی برای چاقی صورت
تخم شربتی به طور مستقیم باعث چاقی صورت نمی‌شود، اما به دلایل زیر می‌تواند به پر شدن صورت کمک کند:
- آبرسانی قوی: این دانه می‌تواند آب را در خود نگه دارد به همین دلیل مصرف آن به بدن کمک میکند تا هیدراته بماند. این ویژگی منجر به شادابی و پر شدن پوست صورت می‌شود.
- آنتی‌اکسیدان‌ها: وجود آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C در تخم شربتی به بازسازی سلول‌های پوست و کاهش پیری زودرس کمک میکند.
- مواد مغذی پوست: این دانه‌ها دارای اسیدهای چرب امگا ۳، ویتامین E و پروتئین هستند که در حفظ سلامت و کاهش خشکی پوست نقش مهمی دارند.
شما می‌توانید یک تا ۲ قاشق غذاخوری تخم شربتی را حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در یک لیوان آب خیس کنید و سپس بنوشید. همچنین برای چاقی صورت می‌توانید از خواص تخم شربتی با خاکشیر نیز استفاده کنید. ترکیب این دانه‌ها علاوه‌بر چاقی صورت به روشن شدن پوست هم کمک میکند.
علاوه‌بر این، شما می‌توانید تخم شربتی را له و با روغن نارگیل ترکیب کنید. این ماسک خانگی می‌تواند به کاهش التهاب‌های پوستی کمک کند.
دقت کنید اگر به دانه‌های مشابه مانند تخم کتان یا دانه چیا حساسیت داشته باشید احتمال دارد به تخم شربتی هم حساس باشید.
خواص تخم شربتی در بدنسازی
این دانه به دلایل زیر می‌تواند برای بدنسازان و ورزشکاران مفید باشد:
- منبع پروتئین گیاهی: تخم شربتی دارای پروتئین است که به رشد و بازسازی عضلات کمک میکند.
- اسیدهای چرب امگا ۳: این چربی‌ها خاصیت ضدالتهابی دارند و به کاهش درد و التهاب عضلانی بعد از تمرین کمک می‌کنند.
- فیبر بالا: فیبر موجود در تخم شربتی به کنترل قند خون و تامین انرژی پایدار در طول تمرین کمک میکند.
- هیدراتاسیون: تخم شربتی در حفظ آب بدن در طول تمرین‌های طولانی موثر است.
- مواد معدنی: این دانه‌ها مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم و فسفر دارند که به سلامت استخوان‌ها و انقباض بهتر عضلات کمک می‌کنند.
خواص تخم شربتی در لاغری
تخم شربتی به دلیل فیبر بالا، جذب آب زیاد و تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن می‌تواند به کاهش وزن و مدیریت اشتها کمک کند. برخی از خواص آن برای لاغری عبارت‌اند از:
- افزایش احساس سیری: فیبر و لعاب تخم شربتی حجم معده را پر میکند و اشتها را کاهش می‌دهد.
- تنظیم قند خون: به دلیل کاهش سرعت جذب کربوهیدرات‌ها، تخم شربتی از نوسانات قند خون جلوگیری میکند و ولع مصرف غذاهای شیرین را در شما کاهش می‌دهد.
- کالری کم: این دانه کالری کمی دارد و به کاهش وزن کمک میکند.
- بهبود گوارش: فیبر موجود در این دانه‌ها عملکرد روده‌ها را بهبود می‌دهد و در سم‌زدایی بدن موثر است.
- چربی‌های سالم: اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در تخم شربتی متابولیسم چربی‌ها را بهبود می‌دهند و باعث کاهش چربی‌های مضر می‌شوند.
برای این منظور می‌توانید از خواص تخم شربتی ناشتا استفاده کنید. کافی است یک قاشق غذاخوری تخم شربتی را در یک لیوان آب خیس کنید و با کمی آبلیمو و عسل بنوشید. همچنین مصرف این نوشیدنی ۲۰ دقیقه قبل از غذا احساس سیری در شما ایجاد میکند.
بیشتر بخوانید: ترنجبین برای نوزاد
خواص تخم شربتی برای سرفه
این دانه به شکل‌های زیر می‌تواند به درمان سرفه کمک کند:
- کاهش خشکی گلو: لعاب تخم شربتی مانند یک سد محافظتی عمل میکند و خشکی و تحریک گلو را کاهش می‌دهد.
- ضدالتهاب طبیعی: خاصیت ضدالتهابی این دانه‌ها به کاهش تورم و التهاب در گلو کمک میکند.
- پاکسازی مجاری تنفسی: مصرف تخم شربتی همراه با آب گرم یا چای گیاهی در شست‌وشوی مجاری تنفسی موثر است.
برای این منظور می‌توانید مقداری تخم شربتی را به دمنوش‌های گرم مانند دمنوش زنجبیل و عسل اضافه کنید و بنوشید. این نوشیدنی می‌تواند علائم بیماری‌هایی مانند آسم و آنفولانزا را کاهش دهد.
خواص تخم شربتی برای پوست
مهم‌ترین فواید این دانه‌ها برای پوست عبارت‌اند از:
- کاهش التهاب و قرمزی: امگا ۳ و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این دانه‌ها التهاب‌های ناشی از آکنه و دیگر مشکلات پوستی را کاهش می‌دهند.
- تقویت سد محافظتی پوست: ویتامین‌ها و مواد معدنی تخم شربتی به بازسازی و تقویت لایه محافظتی پوست کمک میکند.
- تنظیم چربی پوست: تخم شربتی چربی پوست را متعادل میکند. به همین دلیل از بروز جوش‌های ناشی از چربی پیشگیری می‌شود.
- تقویت کلاژن‌سازی: ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در تخم شربتی به تولید کلاژن کمک کرده و ساختار پوست را تقویت می‌کنند.
خواص تخم شربتی برای زنان
این دانه به دلیل خواص آنتی باکتریالی که دارد به درمان عفونت مثانه و واژن در زنان کمک میکند. همچنین کلسیم، منیزیم و فسفر موجود در تخم شربتی برای سلامت استخوان‌ها به‌ویژه در زنان یائسه مفید است. اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در این دانه نیز در تنظیم تعادل هورمونی در زنان موثر هستند.
شما می‌توانید از خواص تخم شربتی در بارداری برای رفع یبوست هم استفاده کنید. این دانه‌ها به دلیل فیبر بالایی که دارند می‌توانند در این زمینه مفید باشند. البته قبل از مصرف آن در دوران بارداری حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. از دیگر فواید تخم شربتی برای زنان باردار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تنظیم قند خون و پیشگیری از دیابت بارداری
- کنترل اشتها
- تامین مواد معدنی مهم مانند کلسیم و آهن
- تامین انرژی
بیشتر بخوانید: خواص چای کوهی
خواص تخم شربتی برای مردان
اگر بخواهیم یک مورد خاص از فواید تخم شربتی برای مردان را نام ببریم باید به تقویت قدرت جنسی و باروری آن‌ها اشاره کنیم. مصرف شربت تخم شربتی می‌تواند به افزایش کیفیت اسپرم در مردان کمک کند. البته توجه داشته باشید این ماده غذایی به تنهایی برای درمان این مشکل کافی نیست و صرفا به عنوان یک مکمل پیشنهاد می‌شود. بنابراین نمی‌توانید آن را جایگزین روش‌های درمانی کنید.
با مراجعه به سایت درمانکده می‌توانید همین حالا از بهترین پزشکان متخصص تغذیه آنلاین رایگان نوبت مشاوره اینترنتی بگیرید و سوال‌های خود را در این زمینه بپرسید. همچنین از طریق سیستم نوبت‌دهی آنلاین درمانکده می‌توانید جهت مراجعه حضوری به مطب دکتر تغذیه از پزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید.
فواید تخم شربتی در ترکیب با سایر مواد غذایی
این دانه را می‌توانید در کنار سایر دانه‌های گیاهی مانند خاکشیر مصرف کنید، همچنین ترکیب آن با گلاب، آبلیمو و حتی عسل نیز رایج است. در ادامه این ترکیبات را معرفی می‌کنیم و به بررسی فواید آن‌ها می‌پردازیم.
خواص تخم شربتی و خاکشیر
خاکشیر به دفع سموم کبد کمک میکند و تخم شربتی نیز در بهبود عملکرد کلیه‌ها موثر است. به همین دلیل در طب سنتی یکی از مهم‌ترین خواص تخم شربتی و خاکشیر برای کبد و کلیه ذکر شده است. از دیگر فواید ترکیب این دو ماده غذایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پاکسازی دستگاه گوارش: خاکشیر به دلیل خاصیت ملینی که دارد و تخم شربتی به دلیل فیبر بالا باعث بهبود حرکات روده، رفع یبوست و پاکسازی دستگاه گوارش می‌شوند.
- آبرسانی به بدن: هر دو ماده توانایی جذب آب بالایی دارند و می‌توانند بدن را هیدراته نگه دارند.
- کاهش گرمازدگی: این ترکیب به دلیل خاصیت خنک‌کنندگی در تابستان بسیار مفید است.
- تقویت سیستم ایمنی: آنتی‌اکسیدان‌های موجود در تخم شربتی و خاکشیر به بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک می‌کنند.
خواص تخم شربتی و گلاب
این ترکیب می‌تواند در حل مشکلات زیر موثر باشد:
- مشکلات گوارشی و یبوست: تخم شربتی به دلیل خاصیت ملین و فیبر بالا می‌تواند در درمان یبوست موثر باشد.
- التهاب‌های پوستی و جوش: گلاب خاصیت ضدالتهابی دارد و می‌تواند به درمان التهابات پوستی و جوش کمک کند.
- اضطراب و استرس: از گلاب می‌توانید به عنوان یک آرام‌بخش طبیعی در کاهش اضطراب و استرس نیز استفاده کنید.
- رفع خستگی و تامین انرژی: این ترکیب می‌تواند به تقویت انرژی و رفع خستگی کمک کند.
بهترین زمان مصرف این نوشیدنی نیز عبارت‌اند از:
- صبح ناشتا: برای افزایش انرژی، آبرسانی به بدن و کمک به هضم بهتر غذا.
- قبل از خواب: برای تسکین استرس و بهبود خواب.
- بعد از ورزش: برای جبران انرژی و آبرسانی به بدن.
خواص تخم شربتی با شیر
ترکیب تخم شربتی و شیر یک نوشیدنی بسیار مغذی است که می‌تواند فواید زیادی برای بدن داشته باشد، از جمله:
- تقویت استخوان‌ها: شیر سرشار از کلسیم است و تخم شربتی مقدار قابل توجهی منیزیم دارد. این مواد معدنی برای تقویت استخوان‌ها و جلوگیری از پوکی استخوان مفید هستند.
- تقویت سیستم ایمنی: ترکیب این دو ماده می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند. زیرا تخم شربتی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها است و شیر، ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم برای تقویت سیستم دفاعی بدن را تامین میکند.
- حفظ سلامت پوست: تخم شربتی به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگا ۳ به سلامت پوست کمک و از خشکی آن جلوگیری میکند.
- کنترل وزن و کمک به لاغری: این ترکیب می‌تواند به کاهش اشتها کمک کند و در نتیجه در مدیریت وزن موثر است.
فواید تخم شربتی با عسل
شربت تخم شربتی با عسل معجونی است که می‌توانید از آن در روزهای گرم سال برای رفع عطش استفاده کنید. از دیگر خواص تخم شربتی با عسل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش فشار خون
- رفع تنگی نفس
- رفع یبوست
- تقویت سیستم قلبی و عروقی
- بهبود سیستم گوارشی
- تقویت حافظه
- کمک به رشد کودکان
خواص تخم شربتی با آبلیمو
این ترکیب علاوه‌بر خاصیت خنک‌کنندگی که دارد با فواید زیر نیز همراه است:
- تصفیه بدن از سموم: آبلیمو یک خوراکی سم‌زدا است و تخم شربتی به دلیل خاصیت ضدالتهابی که دارد منجر به پاکسازی بدن از مواد زائد می‌شود.
- بهبود گوارش: تخم شربتی دارای فیبر است که به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند و آبلیمو باعث تحریک تولید آنزیم‌های گوارشی می‌شود.
- کمک به کاهش وزن: ترکیب این دو ماده می‌تواند به کاهش وزن کمک کند، زیرا آبلیمو باعث افزایش متابولیسم و تخم شربتی منجر به کاهش اشتها می‌شود.
خواص تخم شربتی با آب گرم
ترکیب تخم شربتی با آب گرم یک نوشیدنی مفید برای تقویت سیستم گوارش، سم‌زدایی، کاهش التهاب و درمان مشکلات پوستی است. شما می‌توانید از خواص تخم شربتی با اب جوش برای کمک به درمان مشکلات پزشکی زیر استفاده کنید:
- مشکلات گوارشی: تخم شربتی به دلیل فیبر بالا می‌تواند به درمان یبوست و بهبود گوارش کمک کند. همچنین آب گرم به تحریک دستگاه گوارش برای هضم بهتر کمک میکند.
- التهاب مفاصل: خاصیت ضدالتهابی تخم شربتی در کاهش التهاب بدن و تسکین درد مفاصل موثر است.
- چربی خون بالا و مشکلات قلبی: تخم شربتی می‌تواند به کاهش کلسترول بد خون کمک کند. به همین دلیل مصرف این ترکیب برای سلامت قلب مفید است.
- سم‌زدایی و پاکسازی بدن: این ترکیب به پاکسازی سموم از بدن و بهبود عملکرد کلی سیستم‌های بدن کمک میکند.
بیشتر بخوانید: خواص کاپوچینو
فواید تخم شربتی با آب سرد
ترکیب تخم شربتی با آب سرد یک نوشیدنی طبیعی و خنک است. مهم‌ترین فواید تخم شربتی با آب سرد عبارت‌اند از:
- هیدراتاسیون و آبرسانی به بدن: تخم شربتی به دلیل خاصیت جذب آب می‌تواند به هیدراته شدن بدن کمک کند و مصرف آن با آب سرد نیز باعث بهبود رطوبت در بدن و پوست می‌شود.
- کمک به سیستم گوارش: ترکیب تخم شربتی با آب سرد به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و رفع یبوست کمک میکند.
- التهاب مفاصل و دردهای عضلانی: خاصیت ضدالتهابی تخم شربتی در تسکین درد مفاصل و عضلات موثر است.
- کنترل قند خون: تخم شربتی به عنوان یک ماده مفید برای کنترل سطح قند خون در بدن شناخته شده است.
بهترین زمان مصرف تخم شربتی چه موقعی است؟
بهترین زمان مصرف تخم شربتی به هدف و نیاز شما بستگی دارد. با این حال، برخی از بهترین زمان‌ها برای مصرف آن عبارت‌اند از:
- صبح ناشتا: مصرف تخم شربتی در صبح و ناشتا به سم‌زدایی بدن کمک میکند و منجر به پاکسازی سیستم گوارش می‌شود. با نوشیدن این نوشیدنی به صورت ناشتا انرژی خوبی در طی روز خواهید داشت. همچنین این نوشیدنی به کنترل اشتها و کاهش وزن کمک میکند.
- قبل از غذا: مصرف تخم شربتی نیم ساعت قبل از وعده‌های غذایی می‌تواند به احساس سیری کمک کند و مانع از پرخوری شود. همچنین در هضم بهتر غذا موثر است.
- قبل از خواب: اگر هدف شما آرامش و بهبود کیفیت خواب است، مصرف تخم شربتی قبل از خواب می‌تواند ایده خوبی باشد.
- در طول روز به عنوان نوشیدنی: می‌توانید تخم شربتی را در طول روز به عنوان یک نوشیدنی سالم و هیدراته‌کننده مصرف کنید. این کار به تامین رطوبت بدن، بهبود عملکرد گوارش و پوست کمک میکند.
چند نکته مهم:
- اگر قصد کاهش وزن دارید بهترین زمان مصرف تخم شربتی قبل از وعده‌های غذایی است.
- اگر به مشکلات گوارشی مبتلا هستید، مصرف آن در صبح و ناشتا ممکن است اثرات بهتری داشته باشد.
- چنانچه با مشکلات معده یا طبع سرد درگیر هستید از مصرف آن قبل از خواب یا در شب خودداری کنید.
مضرات مصرف تخم شربتی چیست؟
به‌طورکلی مصرف تخم شربتی بی‌ضرر است. اما زیادهروی در مصرف آن مانند هر ماده غذایی دیگر می‌تواند منجر به بروز مشکل شود، از جمله:
- اسهال
- رفلاکس معده
- سر‌درد
- افت قند خون
- استفراغ
- کاهش اشتها
- نفخ
فواید تخم شربتی در چند خط
خواص تخم شربتی بسیار متنوع و کاربردی است و می‌تواند به عنوان یک مکمل طبیعی برای درمان بسیاری از مشکلات جسمانی استفاده شود. کاهش وزن، هیدراته‌کردن بدن، کاهش التهاب، تسکین دردهای عضلانی، بهبود گوارش و تقویت پوست و مو از رایج‌ترین فواید آن هستند. با این حال در مصرف آن باید احتیاط کنید زیرا می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی شود.
سوالات رایج
فواید اصلی آن عبارت‌اند از:
– هیدراته کردن بدن
– کاهش اشتها
-کمک به سیستم گوارش
– کمک به حفظ سلامت پوست و مو
– ٰتنظیم قند خون
برای کاهش وزن بهتر است این دانه را در زمان‌های زیر مصرف کنید:
– صبح ناشتا: برای اینکه روز را با انرژی شروع کنید.
– قبل از وعده‌های اصلی غذا: مصرف این نوشیدنی ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قبل از غذا به کنترل اشتها کمک میکند.
– بعد از تمرین ورزشی: به بهبود متابولیسم و جلوگیری از پرخوری کمک میکند.
تخم شربتی نوعی تخم گیاه ریحان است که مهم‌ترین خاصیت آن هیدراته نگه داشتن بدن، رفع عطش و کنترل اشتها است.
مهم‌ترین فواید آن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
– رفع یبوست
– کاهش تورم
– تامین انرژی
در بارداری مصرف تخم شربتی باید با مشورت پزشک انجام شود، زیرا احتمال تحریک دستگاه گوارش وجود دارد.
مصرف این دانه منجر به افزایش شیر مادر می‌شود. البته در این زمینه نباید زیادهروی کنید، زیرا می‌تواند باعث بروز ناراحتی‌های گوارشی شود.
منبع: webmd | healthline | medicalnewstoday
