مصرف مواد مخدر همواره یکی از چالش‌های بزرگ جوامع انسانی است که نه تنها سلامت فرد، بلکه بنیان اجتماعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. حشیش از انواع رایج مواد مخدر به‌شمار می‌آید که با ایجاد وابستگی روانی و جسمی، اثرات مخربی بر عملکرد مغز و بدن دارد. هرچند این ماده از گیاهی به نام شاهدانه استخراج میشود، اما سرشار از THC (ماده محرک عصبی) است و با اثرگذاری بر ذهن، توهم و سرخوشی خطرناکی ایجاد میکند. اگر کنجکاوید درباره این ماده مخدر بیشتر بدانید، در مقاله پیش‌رو از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم حشیش با بدن چه میکند.
فهرست محتوا
حشیش چیست؟
حشیش ماده مخدری است که از گیاه شاهدانه به دست می‌آید. این ماده از ترشحات صمغی رزینی که روی برگ‌ها و گل‌های گیاه شاهدانه وجود دارد، تولید میشود. تتراهیدروکانابینول یا همان THC ماده اصلی فعال در این مخدر است که اثرات مخربی بر ذهن می‌گذارد.
اگر کنجکاوید بدانید حشیش چه شکلیه، باید بگوییم این ماده مخدر به صورت جامد و فشرده است و رنگ آن می‌تواند از قهوه‌ای تا سبز تیره یا حتی سیاه متغیر باشد. این ماده بافت نرم، چسبناک یا گاهی خشک و شکننده دارد و اغلب به شکل قطعات کوچک عرضه میشود.
بیشتر بدانید: ماری جوانا
حشیش می‌تواند در برخی افراد احساس آرامش و سرخوشی ایجاد کند، اما باید بدانید که به شدت بر سیستم پاداش مغز تاثیر می‌گذارد و اعتیادآور است. این ماده با اسامی دیگری همچون بنگ، منگ، سیگاری، چرس و پنیر شناخته میشود. بنابراین، در جواب افرادی که می‌پرسند فرق حشیش با بنگ و سیگاری چیست، می‌توان گفت بنگ و سیگاری نام‌های دیگر این ماده مخدر هستند.
بیشتر بدانید: شیره تریاک
ماده مخدر حشیش چگونه درست میشود؟
همان‌طور که گفتیم، حشیش از گیاه شاهدانه به دست می‌آید و از صمغ رزینی موجود در گل‌ها و برگ‌های آن تولید میشود. پس از رشد گیاه شاهدانه، گل‌های آن شروع به تولید ماده چسبناکی به نام رزین می‌کنند که حاوی تتراهیدروکانابینول (THC) است. برای تهیه حشیش، رزین را به صورت دستی یا مکانیکی جمع‌آوری می‌کنند و پس از فشرده‌سازی توسط دستگاه‌های مخصوص، به شکل جامد عرضه میشود.
اثرات و علائم مصرف حشیش
ماده اصلی فعال در حشیش (THC) با تاثیر بر سیستم عصبی مرکزی موجب بروز اثرات و علائم زیر در کوتاه‌مدت میشود:
- احساس سرخوشی
- آرامش
- تغییر در ادراک زمان و مکان
- افزایش اشتها
- کاهش تمرکز
- توهم
- هذیان
- وحشت
- اختلال در هماهنگی
- اضطراب
- پارانویا
- افزایش درک بصری، شنوایی و چشایی
- افزایش ضربان قلب و فشار خون
بیشتر بدانید: قرص متادون
چرا حشیش اعتیادآور است؟
ماده فعال حشیش، یعنی تتراهیدروکانابینول (THC) بر نواحی مغز که مسئول تنظیم لذت، حافظه، یادگیری و کنترل رفتار هستند، تاثیر می‌گذارد. مصرف مکرر این ماده می‌تواند عملکرد این نواحی را مختل کند و باعث تمایل فرد برای استفاده بیشتر شود. با مصرف منظم حشیش، THC در چربی‌های بدن تجمع پیدا میکند و به آرامی در بافت‌ها متابولیزه میشود. به همین دلیل تا ۱۰ هفته پس از ترک این ماده، هنوز THC در ادرار فرد وجود دارد. نحوه اثرگذاری این ماده مخدر همچون بسیاری از روانگردان‌ها، باعث میشود تا فرد برای دست‌یابی به احساس بهتر، تمایل به مصرف دوز بالاتری از حشیش داشته باشد و اگر به آن دسترسی پیدا نکند، به مرور دچار علائم ترک میشود.
بیشتر بدانید: قرص وارنیکلین
علائم اعتیاد به حشیش
مهم‌ترین علائم اعتیاد به این ماده مخدر شامل موارد زیر هستند:
- عدم هماهنگی حرکتی
- نامفهومی گفتار
- قرمزی چشم‌ها
- تحریف ادراک
بهترین روش ترک حشیش
روش‌های مختلفی برای ترک این ماده مخدر وجود دارند، اما می‌توان جلسات درمانی ترک اعتیاد زیر نظر متخصص سلامت روان را بهترین را‌ه‌کار دانست. چرا که این ماده به شدت وابستگی روانی ایجاد میکند؛ از همین‌رو برای رهایی از آن به کمک راهنمایی‌های روانشناس و روانپزشک نیاز است. البته افراد در کنار جلسات روان‌درمانی باید برای کاهش عوارض جسمی و سم‌زدایی حرفه‌ای تحت نظر پزشک باشند. با این حال، از آن جایی که علائم روانی ترک این ماده مخدر بیشتر است، دریافت مشاوره از فرد متخصص اهمیت زیادی دارد.
بیشتر بدانید: گیاه کراتوم
روش ترک حشیش با دارو
در حال حاضر، دارویی برای ترک این ماده مخدر وجود ندارد. افرادی که تصور می‌کنند قرص متادون یا ب۲ برای ترک حشیش خوب است، سخت در اشتباه هستند. چرا که متادون خود باعث اعتیاد میشود و اصلا مورد تایید پزشکان نیست. تنها در برخی مواقع، ممکن است روانپزشکان برای کنترل و کاهش علائم ترک حشیش از داروی ضد اضطراب و ضد افسردگی استفاده کنند.
روش ترک حشیش در خانه
اغلب افراد درگیر اعتیاد تمایل دارند ماده مخدر را به دلیل القای حس امنیت و آرامش در فضای خانه ترک کنند. لازم به ذکر است که افراد عادی نمی‌توانند در مواقعی که فرد شدیدا دچار علائم ترک حشیش شده تصمیم درستی بگیرند و اطلاعات کافی درباره راه‌کارهای درمانی ندارند. از همین‌رو بهتر است برای ترک این ماده مخدر به مراکز ترک اعتیاد بروید. پس از ترک آن می‌توانید به کمک حمایت خانواده، دوستان و اراده قوی خود در مسیر زندگی سالم گام بردارید.
بیشتر بدانید: مواد مخدر شیشه
ترک حشیش چقدر طول می‌کشد؟
اگر برای شما هم سوال پیش آمده که دوره ترک حشیش چند روز است، باید بگوییم که سم‌زدایی و خارج شدن اثرات این ماده از بدن به عوامل مختلفی مانند مقدار دوز مصرفی، مدت زمان مصرف، سن و وضعیت جسمانی فرد بستگی دارد. با این حال، پزشکان معتقدند برای از بین رفتن کامل اثر THC از بدن ۱۰ تا ۶۰ روز زمان لازم است. پس از طی شدن این مدت، باید همچنان جلسات درمانی خود را با روانشناس یا روانپزشک ادامه دهید تا درگیر ولع و وسوسه مصرف مجدد نشوید.
علائم ترک حشیش
در دوره سم‌زدایی و ترک این ماده مخدر، ممکن است با علائم ترک اعتیاد مواجه شوید که عبارت‌اند از:
- تحریک‌پذیری
- اضطراب
- اختلال در خواب
- کاهش اشتها
- سردرد، سرفه و تعریق
- تغییر در خلق‌وخو
- افسردگی
- از دست دادن تمرکز
- مشکلات گوارشی
- لرزش، سرگیجه و خستگی
- کابوس
بیشتر بدانید: کوکائین چیست؟
مقایسه حشیش و تریاک
تریاک و حشیش، ۲ نوع ماده مخدر پرمصرف هستند که از نظر ترکیبات، روش مصرف، اثرات و عوارض جانبی تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در جدول زیر به مقایسه تفاوت این ۲ ماده مخدر می‌پردازیم:
| تفاوت‌ها | حشیش | تریاک |
| ترکیبات | از گیاه شاهدانه به دست می‌آید و ماده اصلی آن، THC است. | از شیره خشخاش استخراج میشود و ماه اصلی آن مورفین است. |
| روش مصرف | بیشتر به صورت دود کردن (سیگاری یا با وسیله‌هایی مانند پیپ) و گاهی در غذاها یا نوشیدنی‌ها استفاده میشود. | اغلب به صورت کشیدن، خوردن یا تزریقی مصرف میشود. |
| اثرات | احساس سرخوشی و آرامش | کاهش درد و خواب‌آور |
| عوارض | اختلال حافظه و یادگیری، افزایش ضربان قلب، بروز هراس یا اضطراب | آسیب به سیستم قلب و عروق، مشکلات تنفسی، افزایش اضطراب و ابتلا به افسردگی |
عوارض مصرف حشیش بر مغز و بدن
این ماده مخدر عوارض کوتاه‌مدت و بلندمدت ایجاد میکند که شامل موارد زیر هستند:
اثرات کوتاه‌مدت
مهم‌ترین عوارض و اثرات کوتاه‌مدت حشیش عبارت‌اند از:
- مشکل در تفکر
- عدم توانایی حل مسئله
- اختلال در یادگیری
- مشکل در حافظه
- عدم توانایی هماهنگی در حرکت
- تحریف ادراک (عدم درک درست از زمان و مکان)
- اضطراب
- خشکی دهان
- افزایش ضربان قلب
- اختلال در جهت‌یابی و پیدا کردن مسیر
افرادی که این ماده مخدر را مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض سرفه مزمن و برونشیت هستند. همچنین، مصرف حشیش با مشروب و الکل می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی فوق با شدت بیشتر شود. متخصصان سلامت روان معتقدند، حشیش برای اسکیزوفرنی خطرناک است؛ زیرا احتمال ابتلای افراد آسیب‌پذیر پس از مصرف این ماده مخدر به اسکیزوفرنی افزایش می‌یابد.
بیشتر بدانید: قرص ال اس دی
اثرات بلندمدت
از اثرات و عوارض بلندمدت این ماده مخدر باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- مشکلات تنفسی
- سرکوب سیستم ایمنی
- مشکل در سلامت ریه‌ها
- کاهش ترشح تستوسترون و اختلال در عملکرد جنسی مردان
- مشکلات قلبی و عروقی
- تغییر در نگرش و شخصیت
- افزایش خطر ابتلا به افسردگی و اضطراب
- عدم توانایی برای انجام برنامه‌های بلندمدت
- کاهش علاقه برای انجام کارهای از قبل برنامه‌ریزی‌شده
- سندرم انگیزشی و احساس بی‌تفاوتی
- تاثیر منفی بر عملکرد شغلی و تحصیلی
- مشکلات عاطفی و تیره شدن روابط با همسر، فرزند و دوستان
مهم: متخصصان معتقدند، مصرف حشیش برای قلب بسیار خطرناک است؛ زیرا این ماده به سرعت ضربان قلب را افزایش می‌دهد و اثر آن تا سه ساعت باقی می‌ماند. در چنین شرایطی، قلب به اکسیژن بیشتری نیاز دارد و فشار بالایی را تحمل میکند.
بیشتر بدانید: عوارض مواد مخدر
نگاهی کوتاه به ماده مخدر حشیش
حشیش یکی از انواع مواد مخدر است که از صمغ رزینی گل و گیاه شاهدانه استخراج میشود. این ماده اثرات روان‌گردانی دارد و با ایجاد وابستگی روانی، تاثیرات گسترده‌ای بر ذهن و جسم می‌گذارد. مصرف مداوم این ماده مخدر، منجر به ایجاد عوارض طولانی‌مدت مانند کاهش قدرت یادگیری و تمرکز میشود و حتی روابط اجتماعی و کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.
ما در این مقاله از مجله درمانکده به طور مفصل درباره اثرات و عوارض این ماده مخدر صحبت کردیم. اگر درباره اثرگذاری یا روش ترک آن سوالات بیشتری دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله روانشناس مشاوره آنلاین داشته باشید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر روانشناس از روانشناس مورد نظر خود نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید با روانپزشک آنلاین مشاوره داشته باشید و یا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر روانپزشک از روانپزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید. و یا در صورت نیاز با دکتر ترک اعتیاد مشاوره داشته باشید. همچنین، می‌توانید برای خواندن نظرات مردم در مورد حشیش، قسمت پرسش و پاسخ سایت را در انتهای مقاله مشاهده کنید.
سوالات متداول
این ماده مخدر باعث کاهش قدرت یادگیری، اختلال در تمرکز و حافظه، مشکل در تفکر، عدم درک صحیح از زمان و مکان، تشدید اضطراب و هراس، کاهش انگیزه و تاثیر منفی بر عملکرد شناختی میشود.
در گذشته از این ماده مخدر برای زایمان راحت استفاده می‌کردند. همچنین، برخی منابع عنوان می‌کنند این مواد مخدر به دلیل داشتن ماده فعال THC می‌تواند به طور خاص برای درمان برخی شرایط و بیماری‌ها موثر باشد. با این حال، به دلیل اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت حشیش برای سلامت روان و جسم نمی‌توان به خاصیت درمانی آن توجه کرد؛ مگر در شرایطی که پزشک از این ماده برای درمان بیماری خاصی استفاده کند.
حشیش یا بنگ از صمغ رزینی گیاه شاهدانه استخراج میشود، اما گل یا ماری جوانا از برگ و گل خشک‌شده شاهدانه به دست می‌آید.
از نظر برخی فقهای دینی، مصرف این ماده مخدر به دلیل اثرات منفی اخلاقی، روحی، جسمی و اجتماعی حرام است. در واقع، می‌توان نجس بودن آن را به عنوان ناپاکی روح و اثرات منفی بر جسم و ذهن معنی کرد.
سیگاری نام دیگر این ماده مخدر است و از لحاظ ترکیبات شیمیایی فرقی با هم ندارند.
منابع: drugs | britannica
