مثانه بیش‌فعال یک بیماری آزاردهنده و ناخوشایند است که فرد در آن، قادر به کنترل خروج ادرار از مثانه خود نیست و معمولا دچار نشت ادرار یا خروج ناخواسته می‌شود. این بیماری که اغلب با علائمی همچون بیاختیاری ادرار، فوریت و تکرر ادرار همراه است، بر اثر ضعف عضلات مثانه، بیماری عصبی یا سایر مشکلات مرتبط با دستگاه ادراری بروز پیدا می‌کند. قرص تولترودین یکی از داروهای موثر است که پزشک برای درمان مثانه بیش‌فعال تجویز می‌کند. این قرص با مهار گیرنده‌های موسکارینی در مثانه، انقباضات غیر ارادی آن را کاهش می‌دهد و به افزایش ظرفیت مثانه کمک می‌کند.
اگر شما هم علائم مثانه بیش‌فعال دارید و پزشک به تازگی برایتان این قرص را تجویز کرده، در مقاله پیش‌رو از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا خواص و عوارض قرص تولترودین را مورد بررسی قرار دهیم.
فهرست محتوا
قرص تولترودین چیست؟
قرص تولترودین (Tolterodine) با نام تجاری Detrol یک داروی آنتی‌کولینرژیک است که برای درمان مثانه بیش‌فعال تجویز می‌شود. این دارو بر ماده شیمیایی منقبض‌کننده عضلات مثانه تاثیر می‌گذارد و آن را کاهش می‌دهد تا اسپاسم غیر ارادی عضلات مثانه کمتر شود. قرص تولترودین که در حال حاضر با دوزهای یک و ۲ میلیگرم تولید می‌شود، برای درمان بیمارانی که از بیش‌فعالی مزمن مثانه رنج می‌برند، اثربخشی مطلوبی دارد.
کپسول آهسته رهش، فرم دیگر این دارو است که با دوز ۲ و چهار میلیگرم عرضه می‌شود. تشخیص اینکه بیمار باید قرص یا کپسول تولترودین را برای مثانه بیش‌فعال مصرف کند، برعهده پزشک متخصص کلیه و مجاری ادراری است.
بیشتر بدانید: عوارض قرص تامسولوسین در مردان
مکانیسم اثر قرص تولترودین
مکانیسم اثر این قرص بر پایه اثرگذاری بر گیرنده‌های خاصی در مثانه عمل می‌کند که در تنظیم انقباضات عضلات آن موثر هستند. این دارو به طور خاص، یک آنتاگونیست گیرنده‌های موسکارینی (M۳) به‌شمار می‌آید و فعالیت اعصاب پاراسمپاتیک را که مسئول تحریک عضلات مثانه هستند، کاهش می‌دهد. گیرنده‌های M۳ عمدتا مسئول تحریک عضلات صاف دیواره مثانه برای انقباض و تخلیه ادرار هستند. تولترودین با مسدود کردن این گیرنده‌ها، انقباضات غیر ارادی مثانه را کاهش می‌دهد و باعث افزایش ظرفیت آن می‌شود.
قرص تولترودین ۲ برای چیست؟
دوزهای مختلف این دارو توسط پزشک برای درمان بیش‌فعالی مثانه با علائم زیر تجویز می‌شوند:
- بیاختیاری ادرار
- تکرر ادرار
- فوریت در تخلیه ادرار
- نیاز ناگهانی برای ادرار کردن
روش مصرف قرص تولترودین
این دارو باید طبق دستورالعمل پزشک متخصص مصرف شود. پزشک مقدار و دوز دارو را بر اساس سن، وضعیت پزشکی بیمار، نحوه پاسخ‌دهی بدن به درمان، نوع و شدت بیماری برای هر فرد مشخص می‌کند. به طور معمول، قرص تولترودین برای ۲ بار در روز و کپسول آهسته رهش آن با دوز چهار میلیگرم برای یک بار در روز تجویز می‌شود. پزشک معمولا مصرف قرص تولترودین در کودکان را با پایین‌ترین دوز شروع می‌کند و در صورت نیاز به تدریج افزایش می‌دهد.
بیشتر بدانید: قرص نیتروفورانتوئین
نکات مهم حین مصرف قرص تولترودین ۲ و سایر دوزهای آن، شامل موارد زیر هستند:
- مقدار مصرف دارو ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد؛ بنابراین دوز آن را به طور خودسرانه افزایش ندهید.
- دارو را اتمام دوره درمان به شکل کامل مصرف کنید.
- این قرص باید همراه با لیوان پر از آب بلعیده شود؛ بنابراین از خرد کردن، شکستن یا جویدن آن بپرهیزید.
- داروی تولترودین را می‌توانید همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید.
- اگر ناراحتی گوارشی دارید، بهتر است این قرص را همراه با غذا بخورید.
- اثربخشی داروی تولترودین چند هفته طول می‌کشد؛ بنابراین اگر پس از مصرف چند دوز از آن، علائم بیماری کاهش پیدا نکردند، از قطع خودسرانه یا تغییر دوز دارو اجتناب کنید.
- در صورت فراموشی خوردن یک نوبت از دارو، به محض یادآوری دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. با این حال، اگر نوبت بعدی دارو نزدیک است (کمتر از چهار ساعت)، می‌توانید دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و مصرف دارو را طبق دستورالعمل پزشک ادامه دهید.
- یادتان باشد، تحت هیچ شرایطی برای جبران دوز فراموش‌شده، ۲ دوز از دارو را به طور همزمان مصرف نکنید؛ زیرا احتمال بروز عوارض جانبی دارو افزایش می‌یابد.
- اگر پس از مصرف این دارو عوارض گوارشی شدیدی را تجربه کردید، حتما به پزشک اطلاع دهید تا در صورت امکان داروی دیگری را جایگزین قرص تولترودین کند.
بیشتر بدانید: قرص فیناستراید
بهترین زمان مصرف قرص تولترودین
زمان مناسب خوردن این دارو به اهداف درمانی و توصیه پزشک بستگی دارد. اگر پزشک ۲ دوز از تولترودین را برای شما تجویز کرده، بهتر است دوزها را در فاصله زمانی ۱۲ ساعت (صبح و شب) مصرف کنید. اما اگر دوز تجویزی تولترودین برای شما یک بار در روز است، حتما از پزشک در مورد زمان مناسب مصرف آن مشورت بگیرید. همچنین، یادتان باشد بسیار مهم است که دارو هر روز در ساعت مشخصی خورده شود تا دوز ثابتی از آن در بدن باقی بماند.
بیشتر بدانید: قرص تادالافیل
موارد احتیاط و منع مصرف تولترودین
این دارو در صورت وجود شرایط و بیماری‌های زیر باید با احتیاط مورد استفاده قرار بگیرد و ممکن است در برخی موارد منع مصرف داشته باشد.
- حساسیت به ترکیبات قرص
- سابقه خانوادگی یا شخصی مشکلات قلبی
- مشکلات کبدی و کلیوی
- پرکاری تیروئید
- بیماری چشمی گلوکوم
- فشار خون بالا
- مشکل تخلیه ادرار مانند انسداد مثانه یا احتباس ادرار
- بیماری عضلانی میاستنی گراویس
- مشکل پروستات
- اختلالات انسدادی دستگاه گوارش و کاهش حرکات دستگاه گوارش
- پایین بودن پتاسیم و منیزیم خون
- وجود علائمی همچون تعریق، استفراغ و اسهال شدید
قرص تولترودین در بارداری و شیردهی
در حال حاضر، تحقیقات انسانی کافی درباره اثربخشی این دارو بر جنین در دوران بارداری وجود ندارد. از همین‌رو مصرف آن بدون تجویز پزشک توصیه نمی‌شود. بنابراین، اگر حامله هستید یا قصد بارداری دارید، حتما قبل از مصرف دوزهای مختلف تولترودین با پزشک متخصص زنان مشورت کنید.
همچنین، مصرف قرص تولترودین در شیردهی هم مورد تایید نیست. چرا که تاکنون مطالعاتی درباره انتقال ترکیبات این دارو از طریق شیر مادر به نوزاد انجام نشده و عوارض جانبی آن مشخص نیست. بنابراین، بهتر است از مصرف خودسرانه این دارو در دوران شیردهی بپرهیزید.
عوارض احتمالی تولترودین ۲
دوزهای مختلف این قرص ممکن است مانند هر داروی دیگری با یک سری عوارض جانبی همراه شوند که شامل موارد زیر هستند:
عوارض جانبی رایج
این عوارض معمولا خفیف هستند و پس از چند روز، خودبه‌خود برطرف می‌شوند:
- سردرد
- سرگیجه
- خستگی
- تاری دید
- خشکی دهان
- یبوست
- خشکی چشم
- ناراحتی معده
- سینوزیت
- درد مفاصل
- خواب‌آلودگی
- اسهال
عوارض جانبی جدی
علائمی که در ادامه معرفی می‌کنیم، جزء عوارض جدی این قرص به‌شمار می‌آیند و در صورت مشاهده آن‌ها باید سریعا مصرف دارو را قطع کنید و به پزشک معالج اطلاع دهید:
- درد شدید شکم و معده
- تغییرات جدی در بینایی
- احساس درد هنگام تخلیه ادرار
- ضربان قلب آهسته یا نامنظم
- درد قفسه سینه
- مشکل در تنفس
- افزایش وزن
- علائم عفونت کلیه همچون درد کمر، ادرار دردناک، سوزش حین ادرار کردن و تب
- واکنش آلرژیک مانند خارش، بثورات پوستی، تورم صورت، زبان، گلو و لب‌ها
بیشتر بدانید: قرص فوروزماید ۴۰
تداخل دارویی قرص تولترودین
تداخل دارویی باعث کاهش اثربخشی این قرص می‌شود و می‌تواند احتمال بروز عوارض جانبی ناشی از آن را افزایش دهد. داروهایی که ممکن است با تولترودین تداخل ایجاد کنند، عبارت‌اند از:
- داروهای آنتی‌کولینرژیک مانند آتروپین و اسکوپولامین
- داروهای ضد اسپاسم همچون دی سیکلومین و پروپانتلین
- بعضی از داروهای ضد پارکینسون مانند بنزتروپین و تری هگزیفنیدیل
- برخی آنتی‌بیوتیک‌های مانند اریترومایسین
- آنتی‌هیستامین‌هایی همچون دیفن هیدرامین و سیتریزین
- داروهای خواب‌آور و آرام‌بخش مانند آلپرازولام و دیازپام
- شل کننده‌های عضلانی
- داروهای مخدر تسکین‌دهنده درد همچون کدئین
- قرص و کپسول‌های پتاسیم
راهنمای مراجعه به پزشک
قرص تولترودین یک داروی موثر در درمان علائم ناشی از مثانه بیش‌فعال مانند بیاختیاری ادرار، تکرر ادرار و فوریت در تخلیه ادرار است. این دارو با مهار گیرنده‌های موسکارینی در عضلات مثانه، فعالیت غیر ارادی آن را کاهش می‌دهد و باعث بهبود کیفیت زندگی بیماران می‌شود. قرص و کپسول تولترودین را باید حتما با تجویز مستقیم پزشک متخصص مصرف کنید؛ زیرا استفاده خودسرانه از آن می‌تواند موجب بروز عوارض جانبی جدی شود.
ما در این مقاله از مجله درمانکده به طور مفصل بررسی کردیم قرص تولترودین برای چه بیماری است و چگونه باید آن را مصرف کرد. اگر درباره ایمنی و اثربخشی کپسول تولترودین متناسب با شرایط خاص خود سوالات بیشتری دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر نفرولوژی آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر نفرولوژی از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.
سوالات متداول
این قرص برای درمان مثانه بیش‌فعال با علائمی همچون تکرر ادرار، بیاختیاری ادرار و نیاز به دفع فوری ادرار تجویز می‌شود.
در حال حاضر، اطلاعات کافی درباره تاثیر این قرص بر جنین در دوران بارداری وجود ندارد؛ به همین دلیل متخصصان توصیه می‌کنند تحت هیچ شرایطی آن را به شکل خودسرانه مصرف نکنید. از طرفی، خشکی دهان، یبوست، تاری دید و سرگیجه از عوارض شایع تولترودین هستند که ممکن شدت آن‌ها در دوران بارداری بیشتر شود و برای مادر مشکل ایجاد کنند.
بله. خواب‌آلودگی از عوارض جانبی شایع این دارو است. از همین‌رو پزشکان توصیه می‌کنند پس از مصرف آن، هنگام انجام کارهایی مانند رانندگی که به هوشیاری کامل نیاز دارند، احتیاط کنید.
منابع: webmd | medlineplus
