قرص زیپمت؛ دارویی موثر برای کنترل قند خون و درمان دیابت نوع ۲

دیابت نوع ۲ یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیکی در سراسر جهان به‌شمار می‌آید که کنترل آن نیازمند تغییراتی در سبک زندگی و مصرف داروی موثر است. قرص زیپمت (Zipmet)، یک داروی ترکیبی محسوب می‌شود که نقش مهمی در کنترل قند خون افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ دارد. متخصصان معتقدند مصرف مداوم این دارو به همراه رعایت رژیم غذایی به مدیریت قند خون کمک می‌کند و مانع از بروز عوارض ناشی از دیابت می‌شود. اگر پزشک به تازگی برایتان این قرص را تجویز کرده، در مقاله پیش‌رو از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا شما را با عوارض و فواید قرص زیپمت آشنا کنیم.

قرص زیپمت چیست؟

قرص zipmet یک داروی کنترل‌کننده قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ است. این قرص از ترکیب متفورمین (Metformin) و سیتاگلیپتین (Sitagliptin) ساخته می‌شود و در ۲ دوز ۵۰/۵۰۰ و ۵۰/۱۰۰۰ موجود است. زیپمت به دلیل اثرگذاری قوی در کاهش خطرات مرتبط با هیپوگلیسمی، جایگاه ویژه‌ای در میان داروهای دیابت و بیماران دیابتی پیدا کرده است. 

این قرص، معمولا برای بیمارانی تجویز می‌شود که با مصرف متفورمین به تنهایی یا تغییر سبک زندگی خود، به کاهش سطح قند خون مطلوبی دست نیافته‌اند. معادل خارجی قرص زیپمت با نام تجاری ژانومت (Janumet) به فروش می‌رسد که دقیقا دارای همین ۲ ماده فعال است و برای کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ تجویز می‌شود.

مکانیسم اثر قرص زیپمت ۵۰۰ و ۱۰۰۰

مکانیسم اثر زیپمت بر اساس ۲ ماده فعال سیتاگلیپتین و متفورمین عمل می‌کند. سیتاگلیپتین یک مهارکننده آنزیم DPP-۴ است که به طور طبیعی در بدن، هورمون‌های اینکرتین (نقش مهمی در تنظیم قند خون دارند) را از طریق افزایش ترشح انسولین و کاهش تولید گلوکز در کبد تجزیه می‌کند. 

مهار DPP-۴ باعث افزایش سطح اینکرتین‌ها و اثرگذاری بیشتر آن‌ها می‌شود که نتیجه آن تنظیم سطح قند خون در بدن است. از طرفی، متفورمین با مهار آنزیم‌های مسئول تولید گلوکز به کاهش این ماده در کبد کمک می‌کند و حساسیت سلول‌ها به انسولین را به‌ویژه در عضلات و بافت چربی افزایش می‌دهد.

بیشتر بدانید: قرص متفورمین

قرص زیپمت برای چیست؟

افراد زیادی این سوال را می‌پرسند که قرص زیپمت برای درمان چیست؟ در جواب آن‌ها باید بگوییم، قرص زیپمت 50/500 دارای ۲ ماده فعال سیتاگلیپتین و متفورمین است که برای کاهش سطح قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ مورد استفاده قرار می‌گیرد. اثربخشی این قرص در کنار رعایت رژیم غذایی و فعالیت بدنی منظم بیشتر می‌شود و می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند. در ادامه می‌توانید عکس قرص زیپمت را مشاهده کنید:

در حال حاضر قرص زیپمت 50/1000 هم که دوز بالاتر این دارو به‌شمار می‌آید، در داروخانه‌ها موجود است و باید با تجویز مستقیم پزشک برای کاهش دیابت نوع ۲ مصرف شود. لازم به ذکر است، این قرص را نباید جایگزین انسولین در دیابت نوع یک کنید؛ زیرا تنها در مواردی که پانکراس، مقداری انسولین تولید می‌کند (دیابت نوع ۲) موثر است.

قرص زیپمت برای شرایط خاص

از آن جایی این قرص از ماده فعال متفورمین ساخته می‌شود، برخی افراد تصور می‌کنند می‌توانند از این دارو در شرایط خاص مانند تنبلی تخمدان یا اضافه وزن استفاده کنند. در ادامه به بررسی اثرگذاری زیپمت در شرایط خاص می‌پردازیم:

قرص زیپمت برای تنبلی تخمدان

این قرص به طور مستقیم برای درمان تنبلی تخمدان تجویز نمی‌شود، اما ممکن است در شرایط خاص و با تشخیص پزشک برای این منظور مورد استفاده قرار بگیرد. دلیل اصلی آن، وجود متفورمین در ترکیب زیپمت است که گاهی برای بیماران مبتلا به تنبلی تخمدان تجویز می‌شود. زنان مبتلا به تنبلی تخمدان دچار مقاومت به انسولین هستند. متفورمین می‌تواند حساسیت به انسولین را در بدن آن‌ها بهبود ببخشد و باعث شود تا تخمدان‌ها عملکرد بهتری داشته باشند.

قرص زیپمت برای لاغری

زیپمت به طور خاص برای کاهش وزن طراحی نشده و مصرف آن نباید با هدف لاغری انجام شود. با این حال، متفورمین که یکی از اجزای اصلی زیپمت به‌شمار می‌آید، می‌تواند در برخی افراد به طور غیر مستقیم باعث کاهش وزن شود. در واقع، باید به افرادی که می‌خواهند بدانند قرص زیپمت باعث لاغری میشود یا خیر بگوییم، متفورمین با بهبود حساسیت به انسولین و کاهش تولید گلوکز در کبد، سطح انسولین بدن را پایین می‌آورد. این وضعیت می‌تواند در برخی افراد منجر به کاهش اشتها و لاغری شود. 

با این حال، نباید تحت هیچ شرایطی داروی زیپمت را صرفا به منظور کاهش وزن مصرف کنید؛ زیرا استفاده از آن بدون نیاز واقعی ممکن است عوارض جانبی جدی مانند ناراحتی گوارشی، کمبود قند خون و مشکلات کلیوی ایجاد کند.

بیشتر بدانید: قرص لوزارتان

فرق قرص زیپمت با متفورمین چیست؟

زیپمت از ترکیب ۲ ماده فعال متفورمین و سیتاگلیپتین تشکیل شده که مقاومت به انسولین را کاهش می‌دهند و مهارکننده آنزیم DPP-۴ هستند. در حالی که قرص متفورمین از یک ماده فعال تشکیل می‌شود و مستقیما با کاهش تولید گلوکز در کبد به افزایش حساسیت به انسولین کمک می‌کند. یکی دیگر از تفاوت‌های این ۲ قرص در کاربرد آن‌هاست. زیپمت برای بیمارانی تجویز می‌شود که متفورمین به تنهایی یا همراه با تغییر سبک زندگی باعث کنترل قند خون آن‌ها نشده است. همچنین، این قرص معمولا در کنار سایر داروها استفاده می‌شود. اما متفورمین اولین داروی انتخابی برای دیابت نوع ۲ و مرحله پیش‌دیابت است.

نحوه مصرف قرص زیپمت 50/1000

روش مصرف قرص زیپمت ۱۰۰۰ و ۵۰۰ باید توسط پزشک متخصص مشخص شود. پزشک دوز و مقدار دارو را بر اساس سن، وزن، شرایط فردی و شدت بالا بودن سطح قند خون بیمار تعیین می‌کند. به طور معمول، این دارو متناسب با سایر داروهای مصرفی، برای یک یا ۲ بار در روز تجویز می‌شود. 

نکات مهم حین مصرف قرص Zipmet شامل موارد زیر هستند:

• این دارو را باید همراه با غذا میل کنید تا خطر عوارض گوارشی کاهش یابند.
• زیپمت باید به طور کامل همراه با یک لیوان پر از آب بلعیده شود؛ بنابراین از خرد کردن، شکستن یا جویدن آن بپرهیزید.
• هنگام مصرف این قرص، آب فراوان بنوشید؛ مگر اینکه پزشک دسترو دیگری داده باشد.
• پزشک معمولا این دارو را با دوز پایین شروع می‌کند و در صورت نیاز به تدریج آن را افزایش می‌دهد؛ بنابراین از تغییر خودسرانه دوز دارو اجتناب کنید.
• در صورت فراموش کردن مصرف یک نوبت دارو، به محض یادآوری دوز فراموش‌شده را میل کنید. با این حال، اگر نوبت بعدی دارو نزدیک است (کمتر از چهار ساعت)، می‌توانید دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و مصرف دارو را طبق دستورالعمل پزشک ادامه دهید.
• یادتان باشد که هیچ‌وقت برای جبران نوبت فراموش‌شده دارو، ۲ دوز از آن را به طور همزمان مصرف نکنید؛ زیرا احتمال بروز عوارض جانبی جدی افزایش می‌یابد.

بیشتر بدانید: آمپول مانجارو

بهترین زمان مصرف قرص زیپمت

زمان مناسب خوردن این قرص به وضعیت بیمار و دستور پزشک بستگی دارد. پزشک معمولا توصیه می‌کند داروی زیپمت را همراه با غذا (صبح و شب) مصرف کنید. همچنین، بسیار مهم است که این دارو هر روز در ساعت مشخصی استفاده شود تا دوز ثابتی از ترکیبات آن در بدن باقی بماند.

موارد احتیاط و منع مصرف قرص Zipmet

این قرص ممکن است در برخی موارد منع مصرف داشته باشد و در صورت داشتن شرایط و بیماری‌های زیر باید این قرص را با احتیاط استفاده کنید:

• حساسیت به ترکیبات زیپمت
• افراد مسن بالای ۸۰ سال و جوانان زیر ۱۸ سال
• خانم‌ها در دوران یائسگی
• افراد مبتلا به دیابت نوع یک
• افراد کاندید عمل جراحی
• افت قند خون مداوم
• بیماری‌های قلبی
• مشکلات کلیوی و کبدی
• التهاب لوزالمعده
• کتواسیدوز دیابتی
• سوءمصرف الکل

بیشتر بدانید: آمپول اوزمپیک

قرص زیپمت در بارداری

در حال حاضر، مطالعات کافی درباره اثربخشی این قرص بر جنین در دوران بارداری وجود ندارد. از همین‌رو پزشکان توصیه می‌کنند اگر حامله هستید یا قصد بارداری دارید، هنگام مصرف زیپمت با پزشک مشورت کنید. همچنین، اگر به دیابت بارداری مبتلا شدید، از مصرف خودسرانه این قرص و بدون تجویز مستقیم پزشک بپرهیزید.

بیشتر بدانید: قرص ال کارنیتین

قرص زیپمت بهتر است یا سینوریپا؟

زیپمت و سینوریپا، هر ۲ از داروهای ترکیبی برای کنترل دیابت نوع ۲ هستند، اما تفاوت‌هایی با هم دارند که باعث می‌شود پزشک در شرایط خاص یکی از آن‌ها را انتخاب کند. در جدول زیر، تفاوت داروی زیپمت و سینوریپا را بررسی می‌کنیم:

تفاوت‌ها	زیپمت	سینوریپا
ترکیب دارویی	متفورمین و سیتالیپتین	متفورمین و امپاگلیفلوزین
مکانیسم اثر	سیتاگلیپتین با افزایش هورمون‌های اینکرتین، ترشح انسولین را تقویت و تولید گلوکاگون را کاهش می‌دهد.	امپاگلیفلوزین بازجذب گلوکز را از طریق کلیه‌ها کاهش می‌دهد و باعث افزایش دفع گلوکز از طریق ادرار می‌شود.
عوارض جانبی	تهوع، سرگیجه، درد مفاصل و پانکراتیت در موارد نادر	کم‌آبی بدن، کاهش فشار خون، عفونت ادراری و افزایش احتمال کتواسیدوز دیابتی

عوارض قرص زیپمت 50/1000 و 50/500

این دارو با وجود اثربخشی مطلوب در کاهش سطح قند خون افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، ممکن است در برخی افراد باعث بروز عوارض جانبی زیر شود:

• ناراحتی معده
• نفخ
• سرگیجه
• اسهال یا یبوست
• تهوع و استفراغ
• ضعف، بی‌حالی و افت قند خون در صورت مصرف همراه با سایر داروهای دیابت
• درد مفاصل
• درد شکمی
• واکنش‌های آلرژیک مانند بثورات پوستی، کهیر، تورم صورت، لب‌ها، زبان و گلو
• بروز علائم پانکراتیت مانند درد معده شدید همراه با تهوع و استفراغ

قرص زیپمت بهتر است یا سیگومت؟

هر ۲ دارو مکانیسم اثر مشابهی دارند، اما ممکن است زیپمت در ترکیب با سایر داروهای دیابت برای بیمارانی که نیاز به کنترل دقیق‌تر قند خون دارند، توصیه شود. از طرفی، این احتمال وجود دارد که پزشک جهت کاهش عوارض گوارشی، قرص سیگومت را برای پایین آوردن سطح قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ تجویز کند. بنابراین، می‌توان گفت انتخاب بین این ۲ قرص به وضعیت بیمار، سابقه پزشکی و نحوه پاسخ‌دهی بدن به دارو بستگی دارد و حتما باید توسط پزشک متخصص انجام شود.

بیشتر بدانید: قرص لاکتوفم

تداخل دارویی قرص Zipmet

تداخل دارویی می‌تواند اثربخشی این قرص را تحت تاثیر قرار دهد و باعث افزایش احتمال بروز عوارض جانبی شود. داروهایی که ممکن است با زیپمت تداخل ایجاد کنند، عبارت‌اند از:

• سایمتیدین
• نیفدیپین
• دیگوکسین
• انسولین
• کورتیکواستروئیدها
• قرص‌های پیشگیری از بارداری
• داروهای افزایش‌دهنده قند خون مانند تیازیدها
• داروهای ایجادکننده اسیدوز متابولیک مانند توپیرامات و استازولامید

بیشتر بدانید: قرص منیزیم

راهنمای مراجعه به پزشک

قرص زیپمت یک داروی ترکیبی متشکل از ۲ ماده فعال متفورمین و سیتاگلیپتین است که برای کنترل دیابت نوع ۲ تجویز می‌شود. این دارو به کاهش سطح قند خون در بدن افرادی که درمان‌های اولیه پاسخ کافی نداده‌اند، کمک می‌کند. مقدار مصرف قرص زیپمت در روز باید حتما توسط پزشک متخصص مشخص شود؛ زیرا مصرف خودسرانه یا تغییر دوز دارو بدون مشورت با دکتر می‌تواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند. 

ما در این مقاله از مجله درمانکده به طور مفصل بررسی کردیم قرص زیپمت برای چه بیماری است و چگونه باید آن را مصرف کرد. اگر درباره ایمنی و اثربخشی قرص Zipmet متناسب با شرایط خاص خود سوالاتی دارید، می‌توانید به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر غدد آنلاین مشورت کنید. همچنین، درمانکده این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر غدد از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: medscape | mayoclinic