هیدروکسی کلروکین سولفات (Hydroxychloroquine Sulfate) یک داروی شناخته‌شده برای درمان مالاریا و کنترل برخی بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید است. این دارو با تنظیم پاسخ‌های ایمنی و کاهش التهاب به بهبود علائم و جلوگیری از آسیب‌های مرتبط با بیماری‌های خود ایمنی کمک می‌کند. اگر پزشک قرص هیدروکسی کلروکین سولفات برای شما تجویز کرده، باید طریقه مصرف و دوز مناسب آن را بدانید تا از بروز عوارض جانبی احتمالی جلوگیری شود.
در این مقاله از مجله سلامت درمانکده همراه ما باشید تا بررسی کنیم قرص هیدروکسی کلروکین سولفات برای چی خوبه و چگونه باید آن را مصرف کرد.
فهرست محتوا
- قرص هیدروکسی کلروکین سولفات چیست؟
- مکانیسم اثر هیدروکسی کلروکین
- موارد مصرف هیدروکسی کلروکین سولفات
- طریقه مصرف قرص هیدروکسی کلروکین سولفات
- بهترین زمان مصرف هیدروکسی کلروکین سولفات
- آیا هیدروکسی کلروکین سولفات قبل از انتقال جنین تجویز می‌شود؟
- موارد هشدار و منع مصرف هیدروکسی کلروکین سولفات
- عوارض هیدروکسی کلروکین
- آیا قرص هیدروکسی کلروکین سولفات چاق کننده است؟
- تداخل دارویی قرص هیدروکسی کلروکین سولفات
- راهنمای مراجعه به پزشک
- سوالات متداول
قرص هیدروکسی کلروکین سولفات چیست؟
هیدروکسی کلروکین سولفات در دسته داروهایی جای دارد که به عنوان داروهای ضد مالاریا شناخته می‌شوند. اگر قصد سفر به مناطقی را دارید که محل زندگی پشه مالاریا است، باید به پزشک متخصص عفونی مراجعه کنید تا برای شما قرص هیدروکسی کلروکین سولفات 200 را جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری مالاریا تجویز کند.
همچنین، این قرص برای درمان برخی بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید استفاده می‌شود. سیستم ایمنی به طور طبیعی با حمله به سلول‌های غریبه از بدن در برابر عفونت‌ها محافظت می‌کند؛ اما زمانی که عملکرد طبیعی سیستم ایمنی دچار مشکل شود، به اشتباه با سلول‌های خودی درگیر خواهد شد و مشکلاتی مانند التهاب در مفاصل یا پوست بروز پیدا می‌کنند. پزشک متخصص برای درمان بیماری‌های خود ایمنی ناشی از این عارضه، هیدروکسی کلروکین تجویز می‌کند تا عملکرد غیر طبیعی سلول‌های ایمنی مهار شوند.
مکانیسم اثر هیدروکسی کلروکین
ترکیبات این قرص در داخل سلول‌های آلوده به پلاسمودیوم (عامل مالاریا) تجمع می‌کنند. در واقع داروی Hydroxychloroquine Sulfate می‌تواند PH وزیکول‌های داخل سلولی در انگل مالاریا را افزایش دهد تا توانایی آن در تجزیه هموگلوبین مهار شود. این مکانیسم به از بین رفتن انگل و جلوگیری از تکثیر آن کمک می‌کند.
مکانیسم هیدروکسی کلروکین سولفات برای بیماری‌های خود ایمنی از طریق مهار عملکرد برخی سلول‌های ایمنی مانند سلول‌های دندریتیک و لنفوسیت‌ها عمل می‌کند. همچنین، کاهش تولید سایتوکین‌های التهابی باعث تنظیم واکنش‌های ایمنی می‌شود. نتیجه این مکانیسم، کاهش التهاب در بیماری‌هایی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید است.
موارد مصرف هیدروکسی کلروکین سولفات
این دارو برای پیشگیری و درمان چندین بیماری استفاده می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر هستند:
۱- روماتیسم
قرص هیدروکسی کلروکین سولفات برای روماتیسم مفصلی یا همان آرتریت روماتوئید تجویز می‌شود. این نوع روماتیسم، شایع‌ترین بیماری التهابی سیستمیک مفاصل به‌شمار می‌آید و در دسته بیماری‌های خود ایمنی مزمن جای دارد. قرص هیدروکسی کلروکین به عنوان یک تعدیل‌کننده بیماری روماتیسم شناخته می‌شود و در کاهش التهاب، درد و آسیب به مفاصل موثر است.
بیشتر بدانید: قرص فوروزماید
۲- لوپوس
این دارو به درمان بیماری خود ایمنی لوپوس کمک می‌کند. پزشک ممکن است برای درمان درد، تورم و بهبود مشکلات پوستی ناشی از انواع لوپوس مانند لوپوس اریتماتوز دیسکوئید یا لوپوس اریتماتوی سیستمیک، قرص Hydroxychloroquine Sulfate تجویز کند. این دارو اثربخشی مطلوبی در کاهش التهاب و سرکوب سیستم ایمنی بدن برای کنترل بیماری خود ایمنی همچون لوپوس دارد.
بیشتر بدانید: کورتون چیست؟
۳- مالاریا
داروی هیدروکسی کلروکین برای پیشگیری یا درمان عفونت ناشی از انگل عامل مالاریا تجویز می‌شود. این دارو برای انواع بیماری مالاریا که نسبت به انگل آن مقاوم نیستند، مناسب است.
بیشتر بدانید: قرص کلیندامایسین
طریقه مصرف قرص هیدروکسی کلروکین سولفات
این دارو باید حتما توسط پزشک متخصص تجویز شود. پزشک معمولا دوز دارو را بر اساس سن، نوع بیماری و وضعیت کلی سلامت بیمار مشخص می‌کند. به طور معمول، دوز تجویزی هیدروکسی کلروکین برای مالاریا و بیماری‌های خود ایمنی همچون لوپوس و آرتریت روماتوئید به شکل زیر است:
- مالاریا: معمولا یک قرص (۲۰۰ میلی‌گرمی) در طول هفته تجویز می‌شود که باید مصرف آن را ۲ هفته قبل از ورود به منطقه محل زندگی پشه مالاریا شروع کنید و تا چهار هفته پس از ترک آن منطقه ادامه دهید.
- لوپوس و آرتریت روماتوئید: این قرص برای بیماری‌های خود ایمنی هم به صورت خوراکی تجویز می‌شود. دوز معمول آن برای بزرگسالان شامل یک یا ۲ قرص ۲۰۰ میلی‌گرمی در روز است. پزشک در صورت نیاز، دوز دارو را به تدریج افزایش می‌دهد.
یادتان باشد، برای اثربخشی بهتر این دارو باید آن را تا اتمام دوره درمان به صورت کامل مصرف کنید. اگر پس از مصرف چند دوز از دارو احساس کردید علائم بیماری بهبود یافته‌اند، از قطع خودسرانه قرص بپرهیزید. چرا که ممکن است باعث ایجاد عفونت مجدد یا عود بیماری شود. همچنین، اگر مصرف یک نوبت از دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. با این حال اگر نوبت بعدی دارو نزدیک است، می‌توانید دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و مصرف قرص هیدروکسی کلروکین سولفات را طبق دستورالعمل پزشک ادامه دهید.
بهترین زمان مصرف هیدروکسی کلروکین سولفات
بهترین زمان مصرف این دارو به نوع بیماری و شرایط بیمار بستگی دارد. با این حال، رعایت برخی دستورالعمل‌های کلی همچون موارد زیر می‌توانند به جذب دارو و کاهش عوارض جانبی کمک کنند:
- برای کاهش احتمال تحریک معده و مشکلات گوارشی، دارو را همراه با غذا یا یک لیوان شیر میل کنید.
- بهتر است این قرص را هر روز در ساعت مشخصی بخورید تا دوز ثابتی از دارو در بدن باقی بماند.
- اگر هیدروکسی کلروکین باعث خستگی یا حالت تهوع می‌شود، می‌توانید پس از مشورت با پزشک، آن را قبل از خواب بخورید تا عوارض جانبی کمتری در طول روز تجربه کنید.
بیشتر بدانید: قرص داکسی سایکلین ۱۰۰ برای چیست؟
آیا هیدروکسی کلروکین سولفات قبل از انتقال جنین تجویز می‌شود؟
مصرف این دارو قبل از انتقال جنین و در فرآیند لقاح مصنوعی یا IVF معمولا برای بیمارانی توصیه می‌شود که به دلیل بیماری‌های خود ایمنی همچون لوپوس یا سندرم آنتی‌فسفولیپید نیاز به کنترل سیستم ایمنی دارند. این دارو به دلیل خواص ضد التهابی و سرکوب سیستم ایمنی بدن، می‌تواند ریسک عوارض مرتبط با این بیماری‌ها را کاهش دهد و باعث افزایش شانس موفقیت در بارداری شود.
موارد هشدار و منع مصرف هیدروکسی کلروکین سولفات
این دارو باید در صورت وجود شرایط و بیماری‌های زیر با احتیاط مورد استفاده قرار بگیرد و ممکن است در مواردی منع مصرف داشته باشد:
- حساسیت به ترکیبات این دارو یا سایر داروهای مشابه
- مشکلات چشمی همچون بیماری ماکولا، مشکلات شبکیه یا میدان دید
- ناراحتی قلبی و تپش قلب نامنظم
- ناراحتی معده
- دیابت
- بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس
- اختلال خونی خاص مانند پورفیری
- مشکلات ژنتیکی خاص
- سابقه تشنج
- بیماری کلیوی و کبدی
- مصرف منظم الکل و دخانیات
لازم به ذکر است، این دارو حساسیت شما را نسبت به نور خورشید افزایش می‌دهد. بنابراین، هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب حتما از کرم‌های ضد افتاب، کلاه، عینک و لباس‌های بلند استفاده کنید. اگر پوست شما دچار آفتاب‌سوختگی یا تاول‌های پوستی و قرمز شد، حتما به پزشک اطلاع دهید.
بیشتر بدانید: قرص ناپروکسن
هیدروکسی کلروکین سولفات در شیردهی و بارداری
در حال حاضر، به دلیل عدم وجود تحقیقات کافی نمی‌توان به طور قطعی گفت که قرص هیدروکسی کلروکین سولفات بارداری را تحت تاثیر قرار می‌دهد یا خیر. از همین‌رو متخصصان تا حد امکان این دارو را در دوران بارداری تجویز نمی‌کنند. همچنین، اثرگذاری مصرف قرص مذکور در دوران شیردهی هم مشخص نیست. برخی متخصصان معتقدند، ترکیبات هیدروکسی کلروکین می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود و اثرات جانبی خطرناک به همراه داشته باشد.
عوارض هیدروکسی کلروکین
مهم‌ترین خطرات و عوارض قرص Hydroxychloroquine Sulfate شامل موارد زیر هستند:
عوارض جانبی رایج
رایج‌ترین عوارض این قرص عبارت‌اند از:
- سردرد
- سرگیجه
- وزوز گوش
- کاهش اشتها
- حالت تهوع
- کاهش وزن
- ریزش مو
- نوسانات خلق‌وخو
- خارش پوست یا ایجاد جوش
عوارض جانبی جدی
استفاده ناصحیح و طولانی‌مدت از این دارو می‌تواند عوارض جانبی جدی و برگشت‌ناپذیر به دنبال داشته باشد. آسیب به شبکیه چشم از عوارض قرص هیدروکسی کلروکین سولفات است که معمولا به شکل مشاهده رشته‌های نور در بینایی، تغییر رنگ چشم‌ها یا ورم آن‌ها بروز پیدا می‌کند. در صورت مشاهده این عوارض یا واکنش آلرژیک همچون کهیر، مشکل در تنفس، ورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو سریعا مصرف دارو را قطع کنید و بیمار را به اورژانس بیمارستان برسانید.
دیگر عوارض جدی این قرص که پس از تجربه آن‌ها باید پزشک معالج را در جریان قرار دهید، عبارت‌اند از:
- درد قفسه سینه، تپش قلب، احساس گیجی شدید و غش کردن
- سردرد، تعریق شدید، تحریک‌پذیری و احساس گرسنگی مداوم
- ضربان قلب بسیار پایین و ضعف عضلانی
- بی‌حسی یا مورمور شدن اندام‌ها
- افت قند خون شدید، لرزش اندام‌ها و احساس اضطراب
- گلودرد، تب، لرز و احساس بیماری
- کاهش شدید گلبول‌های قرمز خون، پوست رنگ پریده و کبودی غیر طبیعی
- تورم لثه‌ها، دردهای دهانی و پوستی
- خونریزی غیر طبیعی
بیشتر بدانید: قرص ملوکسیکام
آیا قرص هیدروکسی کلروکین سولفات چاق کننده است؟
این قرص به طور مستقیم بر افزایش وزن تاثیر ندارد. در واقع، اکثر افراد پس از مصرف قرص هیدروکسی کلروکین گزارش کرده‌اند که این دارو باعث کاهش اشتها و لاغری آن‌ها شده است. با این حال، اگر این دارو را برای درمان لوپوس یا آرتریت روماتوئید مصرف می‌کنید، باید بدانید که بیماری‌های مذکور خود باعث افزایش وزن می‌شوند. بنابراین، می‌توان گفت افزایش وزن نتیجه مصرف قرص Hydroxychloroquine Sulfate نیست و به دلیل بیماری‌های خود ایمنی ایجاد می‌شود.
بیشتر بدانید: قرص راکوتان
تداخل دارویی قرص هیدروکسی کلروکین سولفات
مصرف همزمان این قرص با برخی داروها ممکن است باعث ایجاد تداخل دارویی شود و تاثیرات آن‌ها را کاهش دهد. همچنین، تداخل دارویی می‌تواند باعث افزایش عوارض جانبی داروها شود.
داروهایی که ممکن است با هیدروکسی کلروکین سولفات تداخل ایجاد کنند، عبارت‌اند از:
- داروهای درمان‌کننده اسهال و ضد اسیدها
- برخی آنتی‌بیوتیک‌ها و ضد قارچ‌ها
- دیگر داروهای درمان‌کننده مالاریا
- داروهای ضد ویروسی برای درمان ایدز و هپاتیت
- داروهای ضد افسردگی و روانپریشی
- قرص‌های ضد بارداری
- داروهای فشار خون و قلب
- داروهای کاهش‌دهنده چربی خون
- داروهای درمان‌کننده سرطان
- داروی سل
- داروی تشنج
- داروهای مسکن برای آرتروز
- مکمل‌های گیاهی
راهنمای مراجعه به پزشک
هیدروکسی کلروکین سولفات به عنوان یک داروی موثر در پیشگیری و درمان بیماری مالاریا و بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید شناخته می‌شود. این دارو با مهار فعالیت غیر طبیعی سیستم ایمنی و کاهش التهاب به کنترل علائم و جلوگیری از آسیب به بافت‌ها کمک می‌کند.
هیدروکسی کلروکین با عوارض جانبی نسبتا کمتر و توانایی استفاده از آن‌ها در بلندمدت گزینه مناسبی برای درمان بیماری‌های مزمن است. با این حال، باید کاملا زیر نظر پزشک متخصص مصرف شود و انجام معاینات دوره‌ای چشم در طول دوره درمان با آن مورد توجه قرار بگیرد.
اگر می‌خواهید در مورد ایمنی داروی Hydroxychloroquine Sulfate متناسب با شرایط خاص خود مطمئن شوید، بهتر است به به وب‌سایت درمانکده سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر عفونی آنلاین مشاوره داشته باشید و یا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص عفونی به متخصص مد نظر خود مراجعه کنید.
سوالات متداول
این قرص یک داروی موثر در پیشگیری و درمان بیماری مالاریا و بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید است.
بله. ریزش مو از عوارض جانبی این دارو است که در صورت مشاهده آن باید به پزشک اطلاع دهید.
اگر این دارو را بیش از دوز توصیه‌شده توسط پزشک مصرف کنید، ممکن است باعث ایجاد تاری دید و مشکلاتی در شبکیه چشم شود.
